Son zamanlarda medyanın da etkisi ile herkesin merak edip sorduğu, anlam veremediği bir soru; ''Nedir bu müebbet, bu insanlar nasıl oluyor da tahliye olabiliyorlar ?'' Herkesin merak edip sorduğu anlamaya çalıştığı bu sorunun cevabı aslında son zamanlarda sıklıkla tartışılan İnfaz Kanunda düzenlenmekte. Bilinenin aksine müebbet hapis cezası alan kişi cezaevinde geçirdiği sürenin belli zaman dilimini iyi halli olarak geçirdiği takdirde ömrünün sonuna kadar cezaevinde kalmadan 24 yıl sonunda tahliye olabiliyor. 24 yıl sonunda kişi koşullu salıverilme (şartlı tahliye) kurumundan faydalanıp kendisi için belirlenen koşullara uyduğu sürece tekrar cezaevine girmesine gerek kalmıyor. Bu koşullar her mahkum için farklılık göstermekte olup mahkumlar için belirlenecek olan koşullar ve şartlı tahliye için gereken şartların oluşup oluşmadığının kararı Ceza İnfaz Hakimliği tarafından verilir. Peki kişi birden fazla müebbet hapis cezası aldıysa yine 24 yıl mı yatacak? Haberlerde sıklıkla karşılaştığımız manşetlerden birisi de (...) kişi hakkında 3 müebbet hapis cezasına karar verildi.! İnfaz kanunumuzdaki düzenlemeye göre hakkında birden fazla müebbet hapis cezasına karar verilen mahkum 30 yılın sonunda şartlı tahliye olabilmektedir.
400 YIL HAPİS CEZASI ?
Gazete manşetlerini süsleyen ve genellikle içimizi soğutup derin bir oh çektiren bu cezanın aslında bir anlamı var mı? Ya da bu cezanın müebbet hapis cezasından farkı ne? Bu denli büyük hapis cezaları en basit anlatımı ile kişinin almış olduğu cezaların alt alta toplanması ile ortaya çıkan sonuçtur. Peki müebbet hapis cezası alan kişi 24 yılda tahliye olabiliyor da 400 yıl hapis cezası alan kaç yılda tahliye olabiliyor? Aslında müebbet hapis cezası ile 400 yıl 100 yıl gibi süreli hapis cezalarının temel farkı müebbet hapis cezasında kişi 24 yılın sonunda tahliye olabiliyorken 400 yıl ya da 100 yıl gibi süreli hapis cezası alan mahkum 28 yıl sonunda tahliye olabilmektedir. Ancak kişi örgütlü suçlardan veya terör suçlarında ceza almışsa bu 28 yıllık süre 32 yıla çıkmakta ve mahkum ancak 32 yıl sonunda tahliye olabilmektedir. Tabi bu durum müebbet hapis cezasında da belirttiğimiz üzere mahkumun cezaevinde geçirdiği süre boyunca iyi halli olmasına bağlıdır.
Türkiye'de hapishanelerdeki mahkumlara ilişkin veriler düzenli olarak açıklanmamakla birlikte son açıklanan verilere göre ülkemizde müebbet ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan mahkumların oranı toplam mahkumların %0,42'sine tekabül etmektedir. 2021 yılı verilerine göre Avrupa'da ise müebbet hapis cezası alan mahkumların oranı toplam mahkumların %2'sini oluşturmaktadır. O halde her gün haberlerde gördüğümüz onlarca cinayet, terör ve örgüt suçları karşısında ülkemizde bu denli az müebbet hapis cezası veriliyor olması her vahim olay karşında infaz kanunu tartışmaya açmak yerine çuvaldızı kendimize yani yargı mensuplarımıza batırmamız gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.
Av. Ahmet KAZANCI
