Takvim yaprağı değişti.

Ama asıl soru hâlâ ortada duruyor: İnsan değişiyor mu, yoksa sadece zaman mı geçiyor?

Üç aylar geldiğinde şehir yavaşlar. Geceler uzar, iç ses daha çok konuşur.

Recep, Şaban ve Ramazan… Bu aylar sadece dinî bir takvim değildir; insan ruhu için açılmış doğal bir gelişim laboratuvarıdır.

Psikoloji net konuşur:

Kişilik bir gecede oluşmaz.

Davranış tekrar ister.

Tekrar zaman ister.

Zaman sabır ister.

İşte bu noktada sıkça kullanılan 21 gün – 3 ay / 90 gün – 9 ay kuralı, üç ayların anlamını bilimsel bir zemine oturtur.

21 Gün: Fark Etme ve Uyanış

Davranış bilimlerine göre bir düşünce ya da niyetin zihinde yer edinmesi için ortalama 21 gün gerekir. Bu dönem farkındalığın eşiğidir.

Recep ayı tam da bu evredir. İnsan ilk kez kendine şu soruyu sormaya başlar: “Ben ne yapıyorum, neden böyleyim, ne olmak istiyorum?”

Olmak istediği yönde kararlar almalı ve bu kararları Recep ayı ile birlikte uygulamaya başlamalıdır.

Bu dönem kişilik gelişiminde ayna evresidir. İnsan kendine bakar. Hoşuna gitmeyen yönlerini görür. Kaçmak kolaydır. Yüzleşmek zordur.

21 gün boyunca tekrar edilen küçük ama bilinçli davranışlar, kişiliğin sinir sistemine ilk izleri bırakır.

3 Ay / 90 Gün: Alışkanlık ve İnşa

Psikoloji der ki: Bir davranışın alışkanlığa dönüşmesi için ortalama 90 gün gerekir.

Recep + Şaban + Ramazan = tam 3 ay.

Şaban ayı, alışkanlıkların eğitildiği dönemdir. Zihin yeni bir ritme girer. Kalp direnmeyi bırakır, eşlik etmeye başlar.

Bu aşamada kişilik şekillenir. Çünkü kişilik, ara sıra iyi olmak değil, istikrarlı bir iyi olma hâlidir.

9 Ay: Kimlik ve Doğum

Gelişim psikolojisinde 9 ay, bir değişimin kimliğe dönüşme süresidir.

Üç aylar bir başlangıçtır. Ama etkisi Ramazan’la bitmez. Ramazan’da atılan tohum, sonraki aylarla birlikte 9 ayın sonunda yeni bir benlik hâline gelir.

Artık kişi şunu söylemez: “Ramazan’da sabırlıydım.”

Şunu söyler: “Ben sabırlı biriyim.” İşte kişilik budur. Davranış değil, kimliktir.

Üç aylar mucize yapmaz. Ama doğru sürede ve öğrenmeler ile birleşirse insanı dönüştürür.

21 gün fark edersin.

90 gün alışkanlık kazanırsın.

9 ay sonra sen değişmiş, dönüşmüş ve gelişmiş kısacası kendini yenilemiş yeniden inşa etmiş olursun.

Bu üç ay sadece takvimde mi geçecek yoksa kişiliğinde mi iz bırakacak?