Bu unvan yalnızca bir ödül değil, bir şehrin kelimelerle kurduğu sevdanın tescilidir. Kahramanmaraş aslında çoktan edebiyat şehriydi; biz hakikati dünyaya ilan ettik. Her sokağında bir hikâye, her evinde bir dize, her kalbinde bir roman taşır bu şehir.
Büyükşehir Belediyemizin öncülüğünde yürüyen süreçte; üniversiteler, belediyeler, sivil toplum ve edebiyat çevrelerinin omuz omuza verdiği emeğin sonucu 31.10.2025 tarihinde açıklandı ve resmî olarak Kahramanmaraş UNESCO Edebiyat Şehri unvanını aldı.
Yaklaşık dokuz yıldır bu haberi beklemenin heyecanı ile şehrin iki kardeş derneği olarak ilk kutlamayı yapmak istedik. (UKAYDER) Ulusal Kadın Yazarlar Derneği başkanı olarak bendeniz, (MESDER) Kahramanmaraş Edebiyat ve Sanat Derneği Başkanımız Ali Avgın Bey ile heyecanlı hazırlıklara başladık. Ve o muhteşem gün bizi yalnız bırakmayan Büyükşehir Belediyesi Başdanışmanı Burhan Sakallı, Şube Müdürü Harun Kadıoğlu, Onikişubat Belediye Başkan Yardımcısı Ramazan Kibar, KSÜ Rektörümüz Prof. Dr. Alptekin Yasım, Prof. Dr. Orhan Doğan (KSÜ Rektör Yardımcısı), Prof. Dr. Selim Somuncu, Prof. Dr. Yakup Poyraz, Doç. Dr. Elif Kocagöz, Dr. Öğr. Üyesi Stefan Rathert, Öğretim Görevlisi Mesut Bilginer, BİLSEK Başkanı Abdulgaffar Polat, Mehmet Köşk, Alkış Dergisi İmtiyaz Sahibi İsmihan Ece Akkök ve Serdar Yakar, Abdulhakim Eren ile MESDER ve UKAYDER üyelerine, misafirimiz olan tüm şair ve yazar dostlara sonsuz teşekkürler.
Fotoğrafta: MESDER Başkanı Araştırmacı Roman Yazarı Ali Avgın
Ayrıca basınımızdan ; Aksu TV, Bugün Gazetesi, A Türkiye, Kanal 46, Maraş Ana Haber, Moderatör TV’ye de teşekkür ederiz.
Süreç kolay değildi; üstelik depremden çıkmış, yıkılıp yeniden ayağa kalkmaya çalışan bir şehirde bu hayali gerçekleştirmek kimilerine göre ütopikti. Ama ardında yorulmak bilmeyen bir ekip, zorlu bir bekleyiş vardı.
Çoğu zaman resmî kurumlarda, siyasette ya da belediye çalışmalarında öncelik insana dair somut ihtiyaçlardır: istihdam, barınma, altyapı… Edebiyat ve sanat çoğu kez gündemin arkasında kalır. Oysa Kahramanmaraş bu anlayışı değiştirdi. Üstelik depremin ardından, taş üstüne taş koymanın telaşı sürerken bu sürece sahip çıkmak yürek isterdi.
O yüreğe sahip olan, vizyonuyla öncülük eden Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Fırat Görgel’e ve kültür-sanat alanında emeğiyle, inancıyla yanımızda olan Kültür, Spor ve Turizm Dairesi Başkanı Duran Doğan’a derneğim adına teşekkür ediyorum. Onlar yalnızca bir projeyi değil, bir şehrin yeniden doğuş hikâyesini sahiplendiler minnettarız. Uzun yıllar edebiyatın zorlu ve tozlu sokaklarında dolanan biri olarak bilirim ki kurum yöneticilerinin sanata bakış açısı; “sonra da olsa olur, biz şimdi başka işlere bakalım”dır.
Elbette sürecin başka kahramanları da vardı, yalnızca şehrin yöneticileriyle bitmiyordu. Özellikle süreçte kıymetli rehberlikleriyle katkı sunan Prof. Dr. M. Öcal Oğuz (UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Başkanı) ve Prof. Dr. Mehmet Akif Kireçci’ye (ASBÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Yönetim Kurulu Üyesi) minnettarlığımı ifade etmek isterim. Onların vizyoner yaklaşımları, bu sürecin yalnızca bir unvan değil; kalıcı bir kültür mirası hâline gelmesini sağlamıştır.
Fotoğrafta: Doç. Dr. Elif Kocagöz: UNESCO başvuru dosyası sorumlusu ve Kahramanmaraş UNESCO Edebiyat Şehri Direktörü (focal point)
Dosyanın ilmî omurgasını güçlendirirken kurumlar arası iş birliğinin de örneklerini veren kahramanlarımız büyük teşekkürü hak ettiler. Başvuru dosyasını hazırlayan ve başvuru formunu yazan ekibin başında yer alan Doç. Dr. Elif Sayın Kocagöz’e özellikle teşekkür ediyorum. Şehrin dününü, bugününü ve vizyonunu UNESCO kriterlerine göre titizlikle kuran bu ekibin emeği paha biçilemez. Sürece kıymetli akademik katkılarıyla eşlik eden isimlere ayrıca şükran borçluyuz: Prof. Dr. Selim Somuncu, Dr. Öğr. Üyesi Stefan Rathert, Prof. Dr. Orhan Doğan (KSÜ Rektör Yardımcısı), Prof. Dr. Alptekin Yasım (KSÜ Rektörü). Emekleriniz hem bizim hem kahraman şehrin edebiyatsever evlatları için çok kutsal.
Fotoğrafta: KSÜ Rektörü Prof. Dr. Alptekin Yasım
Kahramanmaraş artık Edinburgh, Dublin, Granada gibi şehirlerle aynı masada. Ve biz o masaya yalnız kelimelerimizi değil; tarihimizin, şiirimizin, misafirperverliğimizin ruhunu götüreceğiz. Şiirin sükûnetiyle kurulmuş uzun vadeli projelerle bu ağı yaşatacağız: gençlerin kalemini güçlendiren atölyeler, çeviri ve edebiyat rotaları, müzeler, arşivler… Bunlar artık birer hayal değil; UNESCO rehberliğinde takvime bağlanmış hedeflerdir.
Fotoğrafta: Büyükşehir Belediye Başkanı Başdanışmanı Burhan Sakallı
Ama beni şaşırtan bir durum oldu ki burada bunu da yazmadan geçemeyeceğim. Daha önce Odunpazarı Belediye Başkanı olan Burhan Sakallı, 10.10.2025’te Başkan Fırat Görgel’in Başdanışmanı olarak göreve getirildi. 17.10.2025’te Uluslararası Kahramanmaraş Kitap Fuarı açıldığında ilk günler UKAYDER standımıza bir beyefendi geldi ve kendini tanıttı. Burhan Sakallı, UKAYDER’i ve yaptıklarını araştırıp gelmişti. Kutlama yaptığımız akşam da yanımızdaydı ve edebiyata olan ilgisini, iş birliğine açık davranışlarını görmek bizi mutlu etti. Nitekim bizler, şehri temsil eden bürokratlardan bazılarının henüz bırakın edebiyat şehri olmamıza olan inancını, şehrin kadim edebiyat dokusunu dahi bilmediğini ve ilgi duymadığını gören ve üzülen yazarlarız. Bu anlamda Burhan Sakallı’ya kalbî teşekkürlerimizi sunarız.
Fotoğrafta: Onikişubat Belediye Başkan Yardımcısı Ramazan Kibar
Ve bizi kutlamamızda yalnız bırakmayan, her zaman yanımızda olacağı sözünü veren Onikişubat Belediye Başkan Yardımcısı Ramazan Kibar’a da ilgi ve gayretleri için teşekkür ederiz. Bizler bu kadim idealde birlikte olursak ancak sürdürülebilir bir edebiyat şehri olarak kalacağız.
UKAYDER olarak bizim payımıza düşen:
Genç yazarların ilk kitaplarını gözeten mentorluk programları, kadın yazarların görünürlüğünü artıran süreklilik temelli etkinlikler, çocuklarla edebiyatı buluşturan pedagojik atölyeler, edebiyat–miras–turizm üçgeninde nitelikli projeler ve ağa açık, ölçülebilir hedeflerdir. UKAYDER ‘in geleneksel şiir ve musiki programlarına ekibiyle katkı sağlayan Doç. Dr. Seher Atmaca’ya da emekleri için teşekkür etmeden geçemeyeceğim.
Fotoğrafta : UKAYDER Başkanı eğitimci yazar Kadriye Kırdök
Bugün “teşekkür”le başladık; yarın ölçülebilir işlerle devam edeceğiz. Kahramanmaraş, kelimenin şehridir; biz yalnızca kelimenin üstüne ışık tuttuk. Şimdi, bu ışığı diri tutmak için daha çok çalışacağız. Çünkü edebiyat, bir şehrin yalnız sanatı değil; birlikte yaşama terbiyesidir. Bu terbiyeyi dünyayla paylaşmak için buradayız.
Kadriye Kırdök
