Türkiye’nin Mutluluk Seviyesi Nedir? Bu soruyu cevaplamadan önce mutluluğun ne olduğunu bilmek gerekir. Mutluluk sayısız değişik tanımları yapılmış birçoğuna göre göreceli bir kavramdır. Bununla birlikte dört tanım üzerinde duracağım:

Birincisi, ongunluk, kut, saadet, bahtiyarlık gibi kavramlarla da ifade edilen mutluluk (İng. Happiness), “bütün özlemlere eksiksiz ve sürekli olarak ulaşılmaktan duyulan kıvanç durumu” olarak tarif edilmektedir (TDK Büyük Sözlük).

İkincisi; mutluluk (İng. happiness; esk. saadet) fel. İnsanların kendilerine genellikle en yüksek amaç olarak koydukları, bazı filozoflarda erdem, sağlık, rahatlık ve güzellikten, başka filozoflarda yalnızca erdemden kaynaklanan, başka bir şey için değil kendisi için istenen, neşe ve keyifle ilişkili değer (TÜBA Sözlük).

Üçüncüsü; mutluluk genellikle insanların kendilerine en yüksek erek olarak koydukları değer; istek ve eğilimlerin tam bir uyumu ve doygunluğu; değerli şeylerin bolluğu içinde alınan nesnel durum olarak da açıklanmaktadır.

Sonuncusu; mutluluk üç bileşenden oluşan duygusal durum; olumlu duyguların hissedilmesi, hayattan memnun olmak ve olumsuz duygular yaşamamak (Plotnik R., 2009. Psikolojiye Giriş).

Konumuz mutluluk nedir sorusundan ziyade Türk Milletinin mutluluk seviyesini incelemek olduğunda yukardaki tanımlardan ilginizi çekeni veya hepsini dikkate alarak mutluluk seviyemize odaklanabilirsiniz. Türk halkının mutluluk seviyesini ulusal ve uluslararası kurumların verileri ile inceleyelim.

Ulusal

-Ulusal ölçüm: Türk milletinin genel mutluluk seviyesi TUİK tarafında ölçülmüş (bk aşağıdaki Grafik ve https://data.tuik.gov.tr/Bulten). Mutlu olduğunu beyan eden 18 ve üzeri yaştaki bireylerin oranı, 2021 yılında %49,3 iken 2022 yılında %49,7 olarak belirlenmiş. Mutsuz olduğunu beyan eden bireylerin oranı ise 2021 yılında %16,6 iken 2022 yılında %15,9 olarak ölçülmüş.

Ulusal ölçümlere nasıl bakarsanız bakın toplumumuzun sadece yarısının mutlu olduğunu iddia etmek mümkün. Diğerlerinin ise mutluluğu eksiz…

Uluslararası

-Uluslararası ölçüm: Dünyada, farklı ülkelerin mutluluk durumu Dünya Mutluluk Raporu (World Happiness Report (WHR)) ile belirlenmektedir. Bu raporda, mutluluk durumu değerlendirilirken dikkate alınan kriterler ise şunlar: Kişi başına düşen gelir, önemli yaşam kararlarını verme özgürlüğüne sahip olmak, sağlık ve sosyal yardım imkanları, yolsuzluk karnesi, yaşam değerlendirmelerini desteklemede güçlü roller, eğitim ve alım gücü gibi kriterleri baz alınıyor. (bk. https://worldhappiness.report/).

2023'te dünyanın en mutlu ülkelerinin sıralamasındaki ilk on Ülke: 1. Finlandiya, 2. Danimarka, 3. İzlanda, 4. İsrail, 5. Hollanda, 6. İsveç, 7. Norveç, 8. İsviçre, 9. Lüksemburg, 10. Yeni Zelanda. Toplamda 137 ülkenin değerlendirildiği listede Afganistan son sırada yer alırken, Türkiye ilk 100'e giremedi. 2022 raporunda 112. sırada bulunan Türkiye, 6 basamak yükselerek 106. sıraya yer aldı.

Bu verilere göre toplumun yarısı mutlu yarısı mutsuz!

Bu sıralamalarda devletler veya toplumlar/insanlar arasındaki farklılık neden kaynaklanmakta?

Devlet

Elbette devletler ve toplumlar arasındaki farklılıklar için değişik nedenler ileri sürülebilir. Bunları farklı yazılarda değerlendirelim. Kısaca burada kamu politikalarına dikkat çekmek isterim.

WHR’de Mutluluk (İyi oluş) ve Devlet Etkinliği (Well-being and  State Effectiveness) başlığı dikkatimi çekti. Bu kısımda şu ifadelere yer verilmektedir: Bir hükümetin mutluluğu bir kamu politikası hedefi olarak etkili bir şekilde takip edip edemeyeceğini anlamak istiyorsak, hükümetin etkililiğini “neyin yönlendirdiğini” anlamamız gerekir.

Mutlu olmak için devletin motivasyon kaynağı nedir? Güvenlik mi, ekonomimi, özgürlükler mi… Ya toplumun mutluluk için itici gücü nedir?

Şimdi bu sorulara cevap arayabilirsiniz.

Son söz: Mutluluk seviyesi mutluluk bilinirse yükselir.