Şubat ayında yaşanan büyük depremden sonra Kurban Bayramı’nı şu günlerde idrak edeceğiz. Öncelikle bayramınızı kutlar, bayramın evlerimizde ve ülkemizde huzur içerisinde geçmesini dilerim…
Kahramanmaraş’ta her gün yıkılmış veya yıkılmayı bekleyen ağır hasarlı binalar, yok olmuş canların hatıraları ve hayata ile tutunmaya çalışan insanlar ile yaşamaya çalışıyoruz.
Evet bu topraklar ve insanlar ağır hasar gördü. Hasar herhangi bir olayın yol açtığı kırılma, dökülme, yıkılma gibi zarar anlamında. İnanın ki ağır hasarlı olan (veya yıkılan) sadece binalar değil. Bunu yazının sonunda açıklayacağım ama önce bayram konusu:
Bayram
Anadolu’nun ulularından mutasavvıf ve şair Hacı Bayram-ı Veli, ne güzel söylemiş:
“Bayramî imdi Bayramî imdi / Bayram edersin yâr ile şimdi”
İmdi; artık, şimdi, o halde anlamına gelmektedir…
Şimdi dostlar ile bayram etme günündeyiz. Şimdi bayramı huzur içerisinde kutlamalıyız…
Bayram millî veya dinî bakımdan önemi olan ve kutlanan gün veya günlerdir… Bazen özel olarak kutlanan günlere de bayram denilmekte. Bayram gibi, bayram yeri gibi deyimleri insanlarımız çok sık kullanmaktadır…
Bilge insanlar, öğüt vericiler bayramda asil bir davranış olarak kırgınlıkları sonlandırılmasını tavsiye etmekteler. Bunlara canı gönülde katılıyorum. Ama bu tavsiyeleri akraba ve arkadaşlar ile sınırlı tutmayalım daha da genişletelim derim…
Yar ile
Yâr; dost, arkadaş anlamında olmakla birlikte daha geniş olarak sevilen ve sevgili olarak da açıklanmaktadır... Zaten arkadaş da birbirlerine karşı sevgi ve anlayış gösteren kimselerden her birine denilmektedir…
Bayramlarda daha geniş bakalım çevremize. İnsan sevgisini kalplerimizin taa derinlerine kadar yerleştirmeye çalışalım. 1911 – 1975) ne güzel söylemiş:
Yâr yoluna dökülmedik dilleri neyleyim / Yâr yâr / Seni kara saplı bir bıçak gibi sineme sapladılar
İnsan sevgisini merkeze alan bir anlayışı bayram vesilesi ile yaymaya gayret edelim. Bunu başarabiliriz! Çünkü yeryüzüne bayram indi şu günlerde…
Yaşanmış
Anadolu insanı bu sevgi iklimini kurmayı başarmıştır. Küçüklüğüm farklı etnik ve mezhepten insanların yaşandığı bir ortamda geçti… Rahmetli dedelerimin ikisi de dini bütün insanlardı… O zamanlar kalacak yer sorunu olduğunda evlerinde bu farklı insanları ve çocuklarını eğitim hayatında uzun süre misafir etmişlerdi. Memlekete gittiğimde dedenizin evinde kalarak okula devam ettim diye anlatanlara rastlarım…
Merhum babam ilkokul mezunu, annem ise Latince alfabe ile okuyup yazamazdı. Annem özellikler Cuma ve bayram günleri (Bazen her gün) Kuranı Kerimi Arapçasından okurdu. Ama bayram günleri temizlik, hediyeleşme, ziyaret adabını kısaca bu insanlar bayramı saygı ve sevgi içerisinde nasıl kutlanacağını yaşayarak bize gösterdiler…
Bu insanlar dertli ve bir kültürü yaşatmayan çalışan insanlardan öğüt almışlardı. Derd ü gam ile doluydu gönülleri… Ve de “Yandı bu gönlüm yandı bu gönlüm / Yanmada derman buldu bu gönlüm” diye bilmişlerdi…
Şimdilerde şehirler daha da gelişti, insanlar daha fazla eğitim aldı, zenginlik arttı, daha lüks evlerde yaşanmaya başladı. Ama sevgi ikliminde aynı seviyeyi yakalayabildik mi?
Diyeceksiniz ki modern zamanlar…
Modern zamanlar…
Modern zamanlar bizi insanlığımızdan uzaklaştıracaksa buna hep birden itiraz etmeliyiz.
Bu noktada Martin Lings’i anmamak mümkün mü?
Martin Lings’in "Ey insanlar! Modern dünya size insanlığınızı, erdemlerinizi kaybettirmesin. Semavî âlem içinizde, arayın bulacaksınız, kapıyı vurun, açılacaktır."
Belki de “Yirminci Yüzyılda Bir Veli” kitabını yazan Martin Lings gibi bu bayramda haykırmalıyız: "Ey insanlar! Modern dünya size insanlığınızı kaybettirmesin.”
Modern dünyaya bir cevap olarak alperence (derviş) bir duruş sergilemeliyiz… Yani çilekeşliği benimsemiş; alçak gönüllü ve hoş görülü kimse olmayı insanlıktan uzaklaştıran “meta” anlayışına tercih edebilmeliyiz…
HASAR: Gerçekten ağır hasarlı olan (veya yıkılan) sadece binalar değil. Takımı (parti, dernek vs diye de düşünebilirsiniz) kazandı diye ağır yaralı insanların/binaların arasında dans edenler, gerdan kıranlar, yeri göğü inletenler hiç acıdan olumlu bir anlam çıkartmayı, başkasının açısı ile empati kurmayı bilmez misiniz?
Size de kızamıyorum! Bilginiz görgünüz bu kadar… Belki de hep birden yeni bir başlangıç yapmanın tam zamanı. Çünkü şimdi bayram, şimdi yeryüzüne bayram indi…
Son söz: Başarılması en zor iş iyi insan olmaktır.
