Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Türk vatandaşları bu seçimlerde 151 temsilcilik ve 16 merkezde kurulan 5 bin 114 sandıkta oy verdi.
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, seçim mevzuatında 2012'de yapılan yasal değişiklikler sonrasında, Türkiye'de yapılan Cumhurbaşkanı Seçimi, Milletvekili Genel Seçimi ve Halkoylamalarında oy kullanabiliyor.
Bu çerçevede Türk vatandaşları, 2014 yılındaki Cumhurbaşkanı Seçiminde, 2015'teki 25. ve 26. Dönem Milletvekilli Genel Seçimlerinde, 2017'deki Anayasa Değişikliği Halkoylamasında ve 2018'deki Cumhurbaşkanı Seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde yurt dışında oy kullandı.
Yurt dışındaki vatandaşların seçimlere katılım oranı arttı
Öte yandan, 2014'ten bu yana yapılan seçimlere yurt dışından katılım oranı istikrarlı bir şekilde arttı.
2014 seçimlerinde yüzde 18,94 olan seçimlere katılım oranı, 2018 seçimlerinde yüzde 50,9’a yükseldi.
Bu istatistikler, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde daha da artış gösterdi.
2018 seçimlerinde 3 milyon 44 bin 837 olan Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı seçmen sayısı, 2023 seçimlerinde 3 milyon 416 bin 150’ye yükseldi.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı seçmen sayısındaki artışın önemli bir bölümünün son dönemde meydana geldi.
Başvuruların yoğunluk kazandığı Mart ve Nisan 2023’te tüm dış temsilcilikler 3 hafta sonu boyunca açık kaldı.
2022 yılında 27, 2023 yılında ise 51 Gezici Konsolosluk Hizmeti verilirken, vatandaşların adres beyanları bulundukları yerlerde alındı.
Yurt dışında kurulan sandık sayıları da arttı
2023 seçimlerinde istatistiklerde meydana gelen artış, sandık sayısı ile sandık kurulan temsilcilik sayısına da yansıdı.
2014 seçimlerinde 55 ülkedeki 105 temsilcilikte toplam 1186 sandık kurulmuşken, 2018 yılındaki Cumhurbaşkanı Seçimi ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde bu sayılar 60 ülkede 123 temsilcilikte 3 bin 386 sandığa çıktı.
2023 seçimlerinde ise 73 ülkedeki 151 temsilcilikte 16 merkezde 5 bin 114 sandık kuruldu.
Bu seçimlerde ilk kez Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türk vatandaşlarının yoğun bulunduğu 16 şehirde de sandık kurulmasına karar verirken, Türk vatandaşları bu şehirlerde 29 Nisan-1 Mayıs tarihleri arasında açılan sandıklarda oylarını kullandı.
Dış temsilciliklerde 27 Nisan-9 Mayıs 2023 tarihlerinde ilgili temsilciliğe bağlı olarak 2 ila 13 gün süreyle oy kullanılabilirken, oy verme saatleri 09.00-21.00 olarak belirlendi.
Türk vatandaşlarının yoğun olarak bulunduğu 16 merkezdeki oy verme saatleri ise 09.00-18.00 olarak belirlendi.
Yurt dışında birinci turda sandık açılan toplam gün sayısı da 989 olurken, bu rakam, 2018 seçimlerinde 584 olarak kaydedilmişti.
Yurt dışında görevlendirilen görevliler yoğun mesai harcadı
2023 seçimlerinde yurt dışı sandıklarında görev almak üzere yaklaşık 4 bin 500 kamu personeline ihtiyaç duyulurken, 302 Dışişleri Bakanlığı personeli de Sandık Saklama ve Ulaştırma Komisyonlarında görev aldı.
Öte yandan, oy pusulalarının dış temsilciliklere gönderilmesi ve kullanılan oyların ülkemize getirilmesi için 286 kişi diplomatik kurye olarak görev aldı.
2018 seçimlerinde ise sandık kurullarında görev alan kamu personeli sayısı yaklaşık 4 bin 300, Sandık Saklama ve Ulaştırma Komisyonlarında görev alan Dışişleri Bakanlığı personelinin sayısı 246, oy pusulalarının dış temsilciliklere gönderilmesi ve kullanılan oyların ülkemize getirilmesi için görev alan diplomatik kurye sayısı 187'ydi.
Türkiye’deki vatandaşlar seçimlerde yalnızca bir gün sabah 08:00-17:00 saatleri arasında oy kullanabilirken, Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı vatandaşlar dış temsilciliklerde açılan sandıklarda Temsilciliğe bağlı olarak en az 2 en fazla 13 gün boyunca 09:00-21:00 saatlerinde oylarını kullandı.
Yurt dışındaki oy verme işleminde görev alan kamu personeli ile siyasi partilerin görevlendirdiği personel, mesailerine seçim süresince saat 07.00’de başlayıp, 23.00’de tamamlandı.
"Geçmiş seçimlere göre yurtdışında rekor bir katılım sayısına ulaştık"
Dışişleri Bakan Yardımcısı Yasin Ekrem Serim, sosyal medya hesabından "Teşekkürler..." mesajıyla yaptığı paylaşımda, Türkiye'nin dış temsilciliklerinde açılan sandıklarda oy verme işleminin tamamlandığını duyurdu.
Serim, "Geçmiş seçimlere göre yurt dışında rekor bir katılım sayısına ulaştık. Demokrasi şöleni havasında cereyan eden oy verme işlemine aktif katılımınız ve en temel demokratik hakkınızı sandığa yansıttığınız için şükranlarımızı sunuyoruz." mesajını paylaştı.
Türkiye'nin dış temsilciliklerinde kullanılan oyların diplomatik kuryelerle birlikte güvenlik önlemleri alınarak Türkiye'ye getirildiğini vurgulayan Serim, gümrük kapılarındaki oy verme işlemlerinin 14 Mayıs saat 17.00’ye kadar devam edeceğini belirtti.
Dış temsilciliklerde ve gümrük kapılarında kullanılan toplam oy sayısı 9 Mayıs 2023 TSİ 23.00 itibarıyla 1 milyon 817 bin 10 olurken, bu, yurt dışında bulunan tüm seçmen sayısının (3 milyon 416 bin 150) yüzde 53,18’ine tekabül ediyor.
Avrupa'da kurulan sandıkların tamamında oy verme işlemi sona erdi
Seçimler kapsamında sınır kapılarında oy verme işlemi 14 Mayıs Pazar günü saat 17.00'ye kadar devam ederken yurt dışı seçmen için 27 Nisan'da başlayan oy verme işlemi sona erdi.
Bu çerçevede Avrupa'da daha önce kapanan sandıklara ilaveten Almanya, Avusturya, Fransa, Lüksemburg ve Danimarka'da da oy verme işlemi tamamlandı.
Almanya
Türkiye dışında yaklaşık 1,5 milyonla en çok seçmenin bulunduğu Almanya'da 27 Nisan'da başlayan oy kullanma işlemi yerel saatle 21.00'de sona erdi.
Almanya'da Berlin, Köln, Hamburg, Hannover, Münster, Essen, Düsseldorf, Mainz, Frankfurt, Karlsruhe, Stuttgart, Münih ve Nürnberg kentlerinde bulunan oy kullanma merkezlerine gelen vatandaşlar, 13 gün boyunca yerel 09.00-21.00 saatlerinde oylarını kullandı.
Oy kullanma işleminin ardından oy kullanılan zarfların yanı sıra boş pusulaların konulduğu torbalar mühürlendi.
Oy pusulaları, haya yoluyla Türkiye'ye gönderilecek.
Avusturya
Yaklaşık 111 bin seçmenin bulunduğu Avusturya’da Viyana, Salzburg ve Bregenz başkonsolosluklarında oy verme işlemi sona erdi.
Türkiye’nin Viyana Büyükelçisi Ozan Ceyhun, sandıklarda oy kullanma işlemlerinin sona ermesinin ardından seçim sürecine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Ceyhun, seçimlere yoğun ilgi gösteren Avusturya’daki seçmenlere teşekkür ederek, seçmenlerin Avusturya’da çok güzel bir demokrasi örneği verdiklerini ifade etti.
Seçmenler, sandık görevlileri ve parti temsilcilerinin bu 13 günlük zaman zarfında tam bir ahenk içerisinde hareket ettiklerini belirten Ceyhun, Türkiye’ye yakışır bir şekilde geçen bu süreçte, seçmenlerin Viyana, Salzburg ve Bregenz başkonsolosluklarının yanı sıra ilk defa sandık kurulan Linz, Graz ve Innsbruck kentlerinde oy kullanma imkanı bulduğunu hatırlattı.
Ceyhun, "Türk seçmenler, gerçekten bir kez daha demokrasilerine sahip çıktıklarını, ülkelerine yönelik üzerlerine düşen vatandaş ve seçmen sorumluluğunun bilincinde olduklarını mükemmel bir şekilde kanıtladı." dedi.
Avusturya genelinde 62 bin 349 seçmenin sandık başına gittiğini aktaran Ceyhun, bu da yaklaşık yüzde 56’lık bir katılım anlamına geldiğini söyledi.
Türkiye’nin Viyana Başkonsolosu Cafer Mert Özmert, Almanya'nın Münih kentine yakın 8 dış temsilciliklerde bulunan oy pusulalarının buradaki havalimanına sabah iniş yapacak Türk Hava Yolları (THY) uçağına taşınacağını dile getirdi.
Özmert, "Münih'e inecek uçağa, oy (pusulalarının bulunduğu) torbalarını yetiştirmek üzere bugün takriben gece yarısı yola çıkacağız. Ve inşallah sağ salim Münih'e vardıktan sonra da oy torbalarını, oradaki komisyona teslim edeceğiz." ifadesini kullandı.
Fransa
Toplam 397 bin 86 Türk seçmenin kayıtlı olduğu Fransa'da oy verme işlemi Paris, Strazburg, Lyon, Nantes, Bordo ve Marsilya kentlerinde yerel saatle 21.00'de tamamlandı.
İlk defa bu yıl İngre, Mulhouse ve Clermont-Ferrand kentlerinde de Türk seçmenler 29 Nisan-1 Mayıs'ta 3 gün boyunca oy kullanabildi.
Yurt dışında en çok Türk seçmenin bulunduğu 2. ülke konumundaki Fransa'daki oy pusulaları, hava yoluyla Türkiye'ye gönderilecek.
Türkiye’nin Paris Başkonsolosu Serdar Belentepe, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının bulunduğu ülkelerde oy kullanmalarının önemine dikkati çekerek, bu hakkın 2014’ten bu yana vatandaşlara tanındığını hatırlattı.
Belentepe, 13 gündür yerel saatle 09.00-21.00'de sandıkların açık kaldığını ve vatandaşların oy verme işlemine yoğun ilgi gösterdiğini ifade etti. Bu durumdan duyduğu mutluluğu dile getiren Belentepe, şunları kaydetti:
"Görev bölgemiz çok geniş fakat en uzaktan en yakına kadar pek çok yerden vatandaşlarımızın geldiğini gördük, 200-300 kilometre öteden gelen vatandaşlarımız oldu. Bastonuyla, tekerlekli sandalyesiyle gelen ninelerimizi, amcalarımızı, dedelerimizi gördük."
Belentepe, oy verme işlemlerine bir "bayram havasında" bebek ve çocuklarıyla gelen pek çok vatandaş olduğunu söyledi.
Paris’te oy verme işlemlerinin gerçekleştiği atmosfere işaret eden Belentepe, "Saklama ve ulaştırma komisyonunda görev alan bütün görevliler, hakikaten özveriyle, fedakarca çalıştı. Bunun da ötesinde uyum, düzen, ahenk inanılmaz dengeliydi." dedi.
Belentepe, bu yıl Paris'teki seçim merkezinde hafta sonu sandık sayısını yüzde 50 artırarak 15'e çıkardıklarını aktardı.
İlk defa bu yıl Orleans'a yakın İngre kentinde oluşturdukları seçim merkezinde Türk vatandaşlarının 3 gün boyunca oy kullanabildiğini anlatan Belentepe, "Orada da yüksek bir katılım oranı olduğunu gördük, vatandaşlarımız, yoğun ilgi gösterdi." ifadesini kullandı.
Belentepe, oy pusulalarının hava yoluyla Türkiye'ye gönderileceğini kaydetti.
Lüksemburg
Lüksemburg'da 27 Nisan'da başlayan oy kullanma işlemi son buldu.
Kayıtlı seçmenler, Lüksemburg Büyükelçiliğinde kurulan sandıkta yerel saatle 09.00-21.00'de oy kullanabildi.
YSK verilerine göre, Lüksemburg'da 1507 seçmen bulunuyor.
Büyükelçilik yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Avrupa'da 2018 seçimlerine kıyasla oy kullanıma oranında en büyük artış yüzde 52,7'lik artışla Lüksemburg’da kaydedildi.
Danimarka
Danimarka'da 27 Nisan'da başlayan oy kullanma işlemi sona erdi.
Türkiye'nin Kopenhag Büyükelçiliğinin konsolosluk hizmeti verdiği binada, 27 Nisan'dan bugüne dek oy kullanabilen seçmenler, Kopenhag'a 300 kilometre uzaklıktaki Aarhus kentinde 29 Nisan-1 Mayıs'ta sandığa gitti.
Yerel saatle 09.00-21.00'de oy verme işlemi gerçekleştirildi.
YSK verilerine göre, Danimarka'da toplamda 36 bin 725 seçmen bulunuyor.
AA
