Kahramanmaraş’ın Andırın ilçesinde, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir bölgenin yüksek tepelerinde yer alan Kaleboynu Kalesi, Roma’dan Osmanlı’ya uzanan yolculuğuyla dikkat çekiyor. Bölgenin savunma hattında kritik bir konumda bulunan kale, günümüzde harabe halinde olmasına rağmen geçmişin izlerini taşımayı sürdürüyor.

KADİM SAVUNMA NOKTASININ İZLERİ

Andırın ilçesine bağlı Varyanlı Mahallesi sınırlarında yer alan Kaleboynu Kalesi, sarp ve hakim bir tepe üzerinde konumlanmasıyla dikkat çekiyor. Doğu-batı doğrultusunda inşa edilen yapının günümüzde burç kalıntıları ve tonozla örtülü bir mekanı ayakta kalmayı sürdürüyor. Sur duvarlarında kullanılan kabayonu moloz taş malzeme, kalenin dönem mimarisine dair önemli ipuçları sunuyor.

Ekran Goruntusu 2025 09 24 100213-1

ROMA’DAN OSMANLI’YA UZANAN YOLCULUK

Yapının inşa tarihi kesin olarak bilinmese de arkeolojik bulgular kalenin Roma döneminde, yaklaşık 4. yüzyılda ortaya çıktığına işaret ediyor. Stratejik konumu nedeniyle Bizans döneminde de önemini koruyan Kaleboynu Kalesi’nin, 395 yılından 11. yüzyıl sonlarına kadar aktif bir savunma hattı olduğu değerlendiriliyor. Osmanlı döneminde ise mevcut yapıya son halinin verildiği tahmin ediliyor.

STRATEJİK GEÇİDİN HAKİMİ

Kale, Andırın ile Geben arasındaki geçidi kontrol etmesi bakımından tarih boyunca kritik bir noktada yer aldı. Yaklaşık 150 metre yükseklikteki kayalık bir tepe üzerine kurulan Kaleboynu Kalesi, Geben ve Azgıt kaleleri ile bağlantılı savunma zincirinin önemli bir parçasıydı. Doğu tarafından geçen dere sayesinde su ihtiyacının karşılandığı biliniyor.

Ekran Goruntusu 2025 09 24 100201-1

MİMARİ DOKUSU ZAMANLA YARIŞIYOR

Kuzey-güney doğrultusunda eğimli bir araziye oturtulan kalede kullanılan taş işçiliği, bölgedeki kayalıklardan elde edilen kaba yonu taşlarla ve kireç harcıyla oluşturuldu. Büyük bölümü yıkılmış olsa da, yer yer ayakta kalan duvar izleri ve giriş kapısının bulunduğu düşünülen doğu suru, yapının geçmişteki mimari düzenine işaret ediyor.

TARİHİN SESSİZ TANIĞI

Bugün harabe halinde olan Kaleboynu Kalesi, hem tarihi hem de kültürel miras açısından önemini korumaya devam ediyor. Sunduğu geniş görüş hakimiyeti, geçmişte oynadığı savunma rolü ve mimari kalıntılarıyla bölgenin tarihine dair önemli bilgiler barındıran kale, araştırmacıların ve tarih meraklılarının ilgisini çekmeyi sürdürüyor.

Muhabir: Fatma Tecirli