Kahramanmaraş ve çevresinde yaygın olarak yapılan Maraş File Nakışı, geleneksel Türk el sanatları içinde özel bir yere sahip. İnce işçiliği, simetrik görünümü ve sadece el emeğiyle yapılması bu sanatı diğer nakış türlerinden ayırıyor. Teknik olarak kumaşın tellerinin sökülmesiyle başlayan süreç, her biri ayrı bir ustalık isteyen işlemelerle tamamlanıyor. Maraş File Nakışında, en çok mongol ve demor kumaşları tercih ediliyor. Bu kumaşlar, işleme öncesi belirli oranlarda tel sökülerek hazırlanıyor. Kumaşın sökülmesinden sonra ilk olarak “suyu” denilen yatay sarma tekniği uygulanıyor. Ardından desen, mercimek ajuru adı verilen özel bir yöntemle şekillendiriliyor. Desenler genellikle doğadan esinlenen çiçekler, yapraklar ya da geometrik formlardan oluşuyor.
ZERAFETİN SIRRI İPEK İPLİK VE İNCE İĞNELER
İşlemelerde kullanılan saf ipek iplikler ve 1,5 cm boyundaki ince iğneler, ortaya çıkan motifin zarafetini belirliyor. Kasnak veya gergef yardımıyla kumaş geriliyor, ardından motif tamamlandıktan sonra kenar işlemeleri olan çitime (rişliyö) ve susma gibi süslemelerle estetik bir bütünlük sağlanıyor. Son olarak antika tekniği ile teller dört ipliklik gruplar halinde bağlanıyor ve motifin kenarları zarif bir biçimde tamamlanıyor. Ütüleme aşamasında ise işlemeli kumaş, düşük ısıda buharlı ütüyle son haline getiriliyor.
Yalnızca el emeği ile üretilen bu nakışlar, günümüzde hediyelik eşya, ev tekstili ve geleneksel kıyafetlerde kullanılmaya devam ediyor. Maraş File Nakışı, ustaların sabrıyla işlenirken; geçmişin izlerini, kültürümüzün dokusunu bugüne taşımaya devam ediyor.