Birgül Şulenur Efe : “Kendisi 2007-2012 yıllarında Gaziantep/ Güzel Sanatlar Lisesinde görev yapmış olup aynı dönemde atölye hocamdı. 2012 yılında İç Mimarlık Bölümünü birimcikle kazandım. Üzerimde emeği olan hocalarımdan birisidir. Geçtiğimiz dönem ailece ziyaret ederek bir söyleşi yapma fırsatı buldum. Resim dünyasında Kaygan ve akan boyaların doğal akışlarına yön verme etkisini kendine özgü bir dille sunmasıyla tanınmaktadır. 1977'de Kahramanmaraş’ta doğmuş. 2000’de Atatürk Üniversitesinden mezun olmuş. 9 kişisel sergi açmış.40 üstünde karma sergide yer almış.Birleşmiş Ressamlar ve Heykeltıraşlar Derneği üyesi olup, halen çalışmalarına kendi atölyesinde devam etmektedir.”
Birgül Şulenur Efe -Neden resim? Bize, resim tutkusu nereden geldi bahseder misiniz?
M.Akif Orçan: Şairin gördüğü ya da hissettiği duygularını kelimelere dökme arzusu kadar özgür olan ressamın renklerle, şekillerle, görsellere boyamasının eşsiz muştularını bana yalnızca resim vaat ediyor desem yetmez mi?
Eğitimci bir ailede büyüdüm. Emekli bir öğretmen olan babamın şiir ve resim yeteneği vardı. Aynı zamanda şuan İzmir’de resim öğretmeni olan ablamın üniversiteyi kazanmasıyla merakım daha da artmıştı. Sağ olsun yönlendirdiler. Henüz ortaokulu yeni bitirmiştim. O zamanlar günümüzdeki gibi bu kadar sanat kursları ve güzel sanatlar liseleri de yaygın değildi .Belki Türkiye’de 10- 15 tane vardı ,biz bilmezdik. Şu an her şehirde var denilebilecek kadar 70’in üstünde güzel sanatlar lisesi açılmış durumda, bu iyi bir rakam… Ben meslek lisesi -Elektrik Bölümünü okudum .Ama resim beni daha mutlu ediyordu. 96 yılında Resim Öğretmenliği Bölümünü kazandım. Hikâye başlıyordu benim için.
Birgül Şulenur Efe - Eski dönem çalışmalarınızdaki dairesel optik döngüler hakimdi,takip ettiğim kadarıyla yeni çalışmalarınızda azaldığı yada düzleştirilmiş zeminler görüyoruz.Bu değişikliğin nedeni var mı?
M.Akif Orçan: Değişiklik değil de yenileme -geliştirme diyelim.Çünkü her türlü bilgi,sanayi,teknoloji,tekstil vb.ürün ve markalar değişir, yenilenir,kendini geliştirir.Daha farklı bir açıklamayla marka araçları bir düşünün hala 80’li 90’lı yıllardaki araçlarını üretmiyorlar değil mi.Her şeyiyle yeniliyor.Bize gelecek olursa kullandığım teknik ve üslup aynı olduğu sürece sorun yok. Anafor hareketlerindeki sert geçiş ve etkileri biraz daha yumuşak geçişleri üzerinde durarak zeminleri biraz daha düz tutuyorum.
Birgül Şulenur EFE - Hangi teknikleri kullanıyorsunuz? Resimlerinizde hep figüratif izler var. Neden fiğür?
M.Akif Orçan:Önceleri yağlıboya kullanıyordum ama sağlık nedeniyle akrilik çalışıyorum şuan.Evet çoğunluk figür içerikli . Peyzaj türünde resimlerim de var; suluboya, pastel, füzen, özgün baskı tekniklerinde resimlerim de var . Ancak ağırlık olarak akrilik tekniğini kullanıyorum. Figüre gelince, yaratılmışlar içinde en mükemmeli insan tabiki.Düşünme biçimleri bedensel formlara yansıtabilen imgeler… Zaman ve mekan ötesi gerçekçi figürlerle beslenmiş mekanlar içinde içsel öyküleri olan insanlar çiziyorum. Görülmemiş bir yer düzleminde, farklı bir galaksi, rüyasal boşluklarda insanın kendi içinde ve dışında tekilliğini, dünyevi ve uhrevi anlamda yalnızlıklarını figürlerime zemin kaynağı olabiliyor.. Sıçratılmış, akıp gitmiş renklerdeki derinlik ve dinamik hareketlerin coşkusunda izleyici bazen nereye bakacağının şaşkınlığını yaşar. Bu bilinçli yaptığım bir kurgudur. Bu girdaplarda izleyici durgun figürlere yönelerek izleyicinin gözünde bir dinlenme, düşünme sahasında toplanır.Çalışmalarıma ara ara Anadolu’dan izler ve figürleri kattığım görülür.
Birgül Şulenur EFE -Resme başladığınız ilk günden bu güne değin süreciniz nedir?
M.Akif Orçan:Birçok ressamı inceliyorum.İlk yaptıkları resimleriyle ilerleyen süreçlerini…başlangıç, arayış ve olgunluk dönemlerinde farklılıklarını gördüm.. Farklılıklar olmalıda. Benim resimlerim de tabiki değişiyor ve gelişiyor.20 yıllık resim serüvenimin ilk dönemleri, resmi tanıma süreciydi. Klasik resimler yapıyordum. Beni yeterince mutlu etmediğini fark ettim. Artık farklı bir üslup ve konu arayışına girme vaktimin geldiğini 10 yıl öncesinden anlamıştım. Bugün renk, doku ve figür üzerinde yoğunlaşıp, niteliği ve niceliği konusunda tutarlılığını korumaya çalışıyorum elbette. Ressamların isimleri unutulabilir, ancak yaptığı resimler ve üslubu onu daha akılda kalıcı yapıyor. Bu bağlamda tanınmalarını da sağlıyor.. Bir nevi resim konusu ve üslubu, sanatçıyı marka sahibi yaparak onu sembolleştiriyor diyebiliriz.
Birgül Şulenur Efe: Her sanatçının farklı bir tarzı var . Neden dairesel etkiler var? Siz kendinizi bu süreçte nasıl konumlandırıyorsunuz?
M.Akif Orçan: Günlük hayatlarımızda bir çok gelgitler yaşıyoruz.Bir çeşit döngü var.Bir çok etkilerle karşı karşıya kalıyoruz.Bu karşılaşma sonuncunda tıpkı bir anaforda suyun dairesel bir hareketle dönerken dairenin ortasında oluşturduğu boşluk gibi.Onca kalabalığın arasında bu boşlukta sıkışan insanlar …Resimlerim genelinde bu boşluk enerjisinden bahsedilebilir. Resim yapma sürecimde ise doğaçlama boya dökümleri yapıyorum. Bakıyorum ben,nasıl çıkacak.Her resim yeni bir merak ve heyecan yaratıyor..Bazen taş,baloncuklar,sıra dışı mekanlar ortaya çıkıyor o doku ve şekillerle yön veriyorum. Bunu çevreden aldığım gözlem neticesine de bağlayabiliriz. Boşluk, çoğu zaman resimlerimde bir patlama enerjisinden ortaya çıkan belirsiz zeminlere dönüşebiliyor. Bir nevi kendi içsel yolculuğum. Figür kullanacaksam eğer en son ortaya çıkan mekâna göre ihtiyaç varsa kurgularım. Ama çoğu zaman saydam geçişler, optik etkiler ile gerçeğin ötesinde bir mekânda sahnelemekteyim. Bu sahnede ağaç, kuş, figürle destekliyorum. Bazen figürsüz işlerimde çıkıyor ama önemli olan burada aynı teknikte çalışıyor ve geliştiriyor olmamdır.
Birgül Şulenur Efe -Tekil -çoğul figürleriniz var. Buradaki anlatım nedir açabilir misiniz?
M.Akif Orçan: İnsan, doğası gereği kalabalıklar içerisinde kendini yalnız hisseder. Bu, psikolojik etkinin yanı sıra çevreyle ilgilidir. Sanat icra eden ise zaten yalnızlaşmaya yatkın kişidir. Odaklanmalarını buna göre belirler. Tekil, çoğul figürlerde bunu net görürüz; tekilliğinden memnuniyet duymaktadır. İçe çekilişi hayat enerjisiyle birlikte yapmaktadır. Yarı gerçekçi, gizli, öykücü figürler, imgelerle kendini sorgulatabilir. Hızlı ve yoğun geçen bir zamanda yaşıyoruz. İnsanoğlu hep kendini dinleyecek, zihinsel ve bedensel yorgunluk atacak bir yer bulmak ister.Bu noktada her bireyin bir kıyısı , bir de kuyusu vardır . Biraz psikolojik de diyebiliriz buna .Ondan yansıyordur resimlerime esas figürler hep daima kıyıya vuruyor olmalı. Bu yüzden her sabah uyandığımızda yenileriz kendimizi aynada, … Arınmak isteriz , her sabah yüzümüzü yıkadığımızda. Yeni tanıştığımız yüzlerde, bakışlarda. Turuncu -mavi tokalaşmalarda. İsteriz ki her ayrıntıyı, dokuları, değerleri, kaygıları paylaşalım; bildik her türlü mekandan uzak bir yerde… Adı, sesi, rengi, dokusu görülmemiş bir coğrafya düzleminde düşleriz kendimizi…
Birgül Şulenur Efe -Halkın sanata olan bakışı ve duyarlılığı üzerine ne söylemek istersiniz?
M.Akif Orçan: Sanat, biraz lüks bir ihtiyaç sınıfında yer alırken, insanların birincil ihtiyaçları daha baskın duruyor.(Ev, araba, yeni mobilyalar ,çocuk eğitim yatırımları, yeni kıyafetler vs.) Ekonomik koşullardan dolayı sanata olan ilgi sadece görsel bir izlenim tadında kalıyor. Burada özel ve kamu kurumlarının desteği devreye girmeli bence. Sanata yatırım yapma konusunda, sosyal sorumluluk projeleri ile kültür, sanat ve sanatçıya destek- hizmet verme konusunda sorumluluk sahibi olunmalı. Bu konuda bazı kurumlar, belediyeler, sanat yarışmaları ,çalıştaylar düzenleyerek bu eksilikleri bir nebze de olsa ferahlatıyor, ama ancak yeterli değil elbette.
Birgül Şulenur Efe –Sizi birde şiir periniz vardı. Şiirlerinizle ilgili bir çalışmanız var mı?
M.Akif Orçan: Yerel ve ulusal birçok dergide yayınladıklarım var. Seçtiklerimle ilgili bir dosya hazırlamıştım. Yazar-Şair Ali Büyükçapar ve bazı arkadaşlarımın, görüş ve önerilerini dikkate alıyorum. İlerde bir resim katalogumda yer verebilirim. .Özellikle Bünyamin K.’nın.olumlu yönde yol açıyor sağ olsun .Ancak şimdilik dem tutuyorum diyebilirim.
Birgül Şulenur Efe -Birçok şehirde sergilere katıldığınızı biliyorum. Yakın komşumuz Kahramanmaraş’ta ve Gaziantep’te yaşamış birisi olarak sanat etkinliklerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
M.Akif Orçan: Şehrimiz, şairlerin- yazarların başkenti olarak anılır. Harika bir şehir Kahramanmaraş. Güzel etkinlikler konserler ,söyleşiler, kitap fuarları düzenlenmektedir. Özelikle Türkoğlu Belediyesi ve Kaymakamlığının ortaklaşa düzenlendiği 1.Uluslararsı AVASIM Türk Oyunları Festivali çok güzeldi. Bu etkinlik Türkiye’de ilk olma özeliği taşımıştır. Lakin bu şehirde yaşayan çok iyi ressamlar var artık. Tek eksik bir “sanat galerisi”! Sergi konusuna gelince, evet ağırlıklı il dışında sergi açıyorum. K.Maraş’ta bir galeri eksiliği konusu var. Nezih ve işimize uygun Maraş’a yakışır bir mekan yok. Bu konuda kent yöneticileriyle görüşüyoruz. Büyükşehir Belediyesinden bu konuda bir çalışma yapacağız sözü aldık ,bakalım ne olacak. Gaziantep’te çok iyi bir sanat trafiği var. Sanko Sanat Galerisine iki haftada bir sanatçılar gelip sergi açıyor. Kent kültürüne çok büyük katkıları var.Sanko bu konuda aktif bir rol oynuyor. Umarım bunu Kahramanmaraş’ta da başarırız.
Birgül Şulenur Efe -Geçtiğimiz mayıs ayında 1.Ulusal Türkoğlu çalıştayını kurmuştunuz. Bu etkinlik için neler söylersiniz?
M.Akif Orçan: Evet bunun için zaman zaman sanatçılarla ve belediye başkanımız Osman Okumuş’la görüşmelerimiz oldu. Anlattık çalıştay nedir , nasıl yapabiliriz,kazanımlarımız ne olur diye.Mutfak arkası zor bir etkinlikti.Başkanımız çok ileri görüşlü ,olumlu gördü,Her türlü desteği esirgemedi sağ olsun. Türkoğlu Belediyesi Başkanı Osman Okumuş’un katkılarıyla 1.Ulusal Sanat Çalıştayını kurduk. Toplamda 13 kişilik bir ekiple çok değerli ressamlar geldi ilçemize.Yaklaşık bir hafta Türkoğlu’nda ağırlandık ve resimler yaptık.Arkalarında 30 adet çok kıymetli bir koleksiyon bırakarak ayrıldılar şehrimizden.Türkoğlu çok büyük organizasyona imza attı .Bence yılın sanata katkı ödülünü hak ediyor ..
Birgül Şulenur EFE -Şu an gerçekleştirmek istediğiniz bir sergi- projeleriniz nelerdir?
M.Akif Orçan: Bu dönemde Hatay,Ankara , Nevşehir’ bir sergi programım olacak.Ağustos 11-12-13 2016 tarihinde Türkoğlu Belediyesi 2.Avasım Festivalinde çalıştay sergimiz olacak.Bunun yanı sıra düzenli olarak Birleşmiş Ressam ve Heykeltıraşlar Derneğinin sergilerine katılıyorum.
Orçan’ın eserlerine dair yazılmış notlar:
Şair Ressam Bünyamin K.’nın kaleminden. Kuyudaki Sensizlik-Sessizlik resmi için: “Orçan’ın kuyudaki o yüreklere sudan bir mim sokuludur, Sanki bütün derdi budur. Orada dipsiz bir yiv oluşmuştur, Sanki bütün varı budur… Yüreklerin sesi söyle: Göğü görmekteyiz. Bağır bağırayız. Bağıramıyoruz. Nem içindeyiz, dem içindeyiz, derindeyiz. Göğü görüyoruz; doğrudur yüzyılların onayladığı cetvelle varlığımıza koyu, kopkoyu çizgiler atıyoruz. Görün istiyoruz. Umarım, onun uçsuz kuyularında, vadilerinde duran, ürpermeden bitkin düşmüş figürleri tuvaldeki renk ve ahenge anlamlarına göre hem uzak hem yakın durmaya devam edecektir.” 27 şubat 2013 Ziraat Bankası Mitatpaşa Sanat Galerisi kataloğu /sayfa 1
Ressam Kadir Şişkinoğlu kaleminden: “…Resimlerinde spontane soyut lekeler yer yer transparan kesişmelerle, sembolist tavırlı figürlerin yer aldığı resimlerinde iç içe sarmaların oluşturduğu girdap ve anaforlar resimlerinde farklı bir görsel derinlik kazandırmış. Doku zenginlikleri ile desteklenerek farklı zaman ve mekan katmanları oluşturmuş. Çok renkliliğin tek renkliliğe dönüştüğü güçlü armoni gerilerden gelen ışıkla desteklenerek seyir zevki yaratmaktadır. Orçan, gelecekte çok daha fazla eseri tutkuyla üretmeye devam edecek diye düşünüyorum…” 27 <Şubat 2013 Ziraat Bankası Mitatpaşa Sanat Galerisi kataloğu /sayfa 2
Birgül Şulenur Efe: Bize vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz hocam.
MEHMET AKİF ORÇAN ÖZGEÇMİŞ
KİŞİSEL SERGİLERİ
2006 “Bizim Eller” NFK Kültür Merkezi K.Maraş
2008 “Düşsel Bakışlar” Sanko Sanat Galerisi Gaziantep
2009 Sütçü İmam Üniversitesi/ Güzel Sanatlar Fak.Sergi Salonu
2009 Nfk K.Merkezi “Ağaçlar ve Yüzler” Suluboya sergisi K.Maraş
2010 “Metafor” Sanko Sanat Galerisi Gaziantep
2013 Mitatpaşa Sanat Galerisi Hüseyin Yıldırım ile /Ankara
2013 Atatürk Kültür Merkezi / Ankara
2014 75.Yıl Sanat Galerisi / Adana
2016 “Türkoğlu’nda Yaşam” / K.Maraş
YARIŞMALI ÖDÜL SERGİ
2012 “Göç” konulu 5.Ulusal Resim Yarışması / Sergileme
2013 “Çevre ile Büyümek” konulu 6.Ulusal Resim Yarışması / Sergileme
2013 1.SADA Ulusal Resim Yarışması / Sergileme
2014 Sakarya üniversitesi “Farklı ve Birlikte” jüri seçimli sergi/ Sergileme
2014 “Farklı ve Birlikte 2” Kahramanmaraş Jüri seçimli sergi/ Sergileme
2015 “Cumhuriyet ve Atatürk” adlı jüri seçimli yarışma /Sergileme /Akdeniz Üniversitesi
SEÇİLMİŞ KARMA SERGİLERİ
2007 KSÜ. 15.yıldönümü Resim-Heykel Sergisi K.Maraş
2008 “Dört Bakış” NFK K.Maraş
2009 Bakırköy Sanat Merkezi İstanbul
2010 "Biz Atatürk Çocuklarıyız" Samsun
2010 "Bahar Sergisi" Nişantaşı İstanbul
2008 “Türk Dünyası Sanatçıları” 2.Gaziantep Buluşması
2009 Gaziantep Ticaret Odası Gaziantep
2011 "5 El Beş Renk" Doğanlar S. Galerisi Gaziantep
2011 "Tepki Siz" Sanko Sanat Galerisi Gaziantep
2012 Gaziantep Karması Sanko Sanat Galerisi Gaziantep
2013 Sanko Sanat Galerisi K.Maraş’lı Ressamlar Gaziantep
2013 (BRHD) 43.Sergisi Çankaya Belediyesi Galerisi/Ankara
2013 “Cumhuriyet ve Atatürk” Sergisi Atılım Üniversitesi /Ankara
2013 Madalıon Art Gallery /Ankara
2013 Şehitkamil Kültür Merkezi / Gaziantep
2013 “9.Çalıştay Anadolu’ya Sergi” / K.Maraş
2014 (BRHD) 44.Sergisi ÇSM.Galerisi /Ankara
2014 Galeri Soyut 17.Küçük İşler Sergisi Ankara
2014 Terakki Vakfı Sanat Galerisi 18.Küçük İşler Sergisi /İstanbul
2015 BRHD 45. (Birleşmiş Ressam ve Heykeltıraşlar Derneği ) Ankara
2015 Galeri Desen Karmaşık Sergi / Ankara
2015 Güray Müze Nevşehir
2015 Galeri Desen Dokunuşlar / Ankara
2016 BRHD 46. (Birleşmiş Ressam ve Heykeltıraşlar Derneği ) Ankara
2016 Türkoğlu Belediyesi 1.Ulusal Sanat Çalıştayı
JÜRİ ÜYELİK ÇALIŞMALARI
* K.Maraş Sütçü İmam Üniversitesi "Çağdaş Sanatlar Müzesine Koleksiyonuna Eser Alma" 2007
* Gaziantep Öğretmen Evi “Öğretmenler Genelindeki Düzenlediği Resim Yarışması /2008
* K.Maraş Belediyesi “Kurtuluş” konulu 1.Ulusal Resim Yarışması / 2008
