Kahramanmaraş’ın tarihi dokusunda önemli bir yere sahip olan ve halk arasında “Acar” ya da “Ecer Hamamı” olarak bilinen yapı, kentin son inşa edilen hamamı olmasıyla öne çıkıyor. Aynı zamanda “Kale Hamamı” ismiyle de anılan yapı, 10 Kasım 1979 tarihinde Gayrı Menkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından tescil edilerek koruma altına alındı. Yaklaşık 21.70 x 27.00 metre ölçülerinde ve dört eyvanlı, köşe hücreli bir plan şemasına sahip olan hamam, günümüze dek çeşitli onarımlar geçirmiş olsa da orijinal dokusunu büyük ölçüde muhafaza etmiş durumda. Rüzgârlık, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, su deposu ve külhân gibi bölümlerden oluşan yapı, topografik koşullara göre şekillendiği için mekânlar aynı eksende sıralanmamış.
KÜÇÜK BİR KÜLLİYE GİBİ
Güney cephesi doğrudan caddeye açılan hamamın bu cephesine, giriş kapısı ile birlikte bir çeşme ve dört dükkân yerleştirilmiş. Ayrıca özel soyunma odasına ait iki pencere de caddeye bakıyor. Hamam, bu düzeniyle küçük bir külliye yapısını andırıyor. Girişin doğusunda yer alan çeşme ve dükkânlar hâlâ ayakta duruyor. Girişten rüzgârlık kısmına, oradan da sekizgen kasnak üzerine oturan büyük bir kubbeyle örtülü soyunmalığa geçiliyor. Soyunmalık bölümünün ortasında yer alan sekizgen planlı şadırvan ve çevresindeki taş sekiler, ziyaretçilere geçmişin ritüellerini hissettiriyor. Bu bölümde yer alan özel odalardan biri muhtemelen özel müşteriler için tasarlandığı, diğerinin ise peştamal yıkama alanı olarak değerlendirildiği düşünülüyor.
GÖBEKTAŞI VE HALVETLERİYLE DİKKAT ÇEKİYOR
Hamamın sıcaklık bölümü, dört eyvan ve köşe halvetlerinden oluşuyor. Merkezi mekânda sekizgen bir göbek taşı ve ortasında küçük bir havuz yer alıyor. Doğu tarafında sıcak su deposu, yapının batısında ise helâ ve traşlık bölümleri bulunuyor. Özellikle soyunmalık kısmında uygulanan plan şemasıyla şehirdeki diğer hamamlardan ayrılan Acar Hamamı, işlevsellik kadar estetik detaylarıyla da dikkat çekiyor. Yapının doğusunda yer alan külhân bölümü ve bazı dükkânlar, zamanla betonarme yapılarla bütünleşmiş durumda.
SADE AMA ÖZGÜN BİR MİMARİ
Kaba yonu ve moloz taşların kullanıldığı duvar yapıları, iç mekânda ise ince yonu taşlarla detaylandırılmış zemin döşemeleri ve oturma sekileri, hamamın yapımındaki ustalığı gözler önüne seriyor. Işık gözleriyle aydınlatılan iç mekânlar, gün ışığını ustalıkla kullanarak tarihi atmosferi canlı tutuyor. Kahramanmaraş’ın hamam kültürüne dair önemli bir yapı olan Acar Hamamı, hem tarihî mimarisi hem de kent belleğindeki yeriyle korunması ve tanıtılması gereken önemli kültürel miraslarımız arasında yer alıyor.
