Kahramanmaraş’ta geçmişi yüzyıllar öncesine dayanan saraçlık mesleği, teknolojinin ve toplumsal değişimin gölgesinde yaşam mücadelesi veriyor. 19. yüzyılın başlarında hem işlevsellik hem estetik amaçlarla tercih edilen saraç ürünleri, artık sadece ihtiyaç temelli satın alınıyor. Saraçlar; çekiç, pergel, makas, iğne, pense gibi aletlerle hamut, kedene, eğer, belleme, aşırtma, kolon, beygir paldını, at boncuğu, yular, kılıf, deri önlük, kemerlik, heybe ve hayvan süslemeleri gibi birçok ürünü el işçiliğiyle üretiyor. Ürünlerde sığır derisi tercih edilirken, deri Kahramanmaraş ve Gaziantep tabakhanelerinden, zincirler demirciler çarşısından, keçeler ise Kahramanmaraş’taki ustalardan temin ediliyor.
ZAMANA DİRENEN BİR ZANAAT
Sim sırma süslemeleriyle estetik zenginlik kazanan eğerler, geçmişte kadınlar tarafından evde hazırlanarak saraç ustalarına sunuluyordu. Bugün ise bu gelenekler neredeyse tamamen yok olmuş durumda. Yaklaşık 50 yıl öncesine kadar Kahramanmaraş’ta 28 saraç dükkânı bulunurken, bu sayı günümüzde sadece 6’ya düşmüş durumda. Sayılarının az olması nedeniyle kendi derneklerini kuramayan saraçlar, Köşkerler Derneği bünyesinde bir araya geliyor. Tarım ve hayvancılığın gerilemesi, ulaşım araçlarının değişimi gibi nedenlerle saraçlık ürünlerine ilgi azalsa da, Maraşlı ustalar mesleklerinden memnun. Zamana karşı direnmeye devam eden bu zanaat, Maraş’ın kültürel hafızasında önemli bir yer tutmaya devam ediyor.