Antidepresan kullanımının son 1 yılda pik yaptığını belirten uzmanlar, bu artışın en büyük sebebinin ise pandemi olduğuna vurgu yapıyor. Peki, Kahramanmaraş’ın antidepresan kullanımındaki durumu nedir? Antidepresanların yan etkileri var mıdır? Kullanılırken nelere dikkat edilmesi gerekiyor? Bu gibi soruları Psikiyatrist Dr. Tuğba Ürkmez’e sorduk. Yaşanan artışın bir kısmının bilinçsizce kullanımdan kaynaklandığına vurgu yapan Dr. Ürkmez, insanların duygu hissiyle hastalığı karıştırdığını belirtti. Ürkmez, “Günümüz insanı olumsuz bir duygu yaşamak istemiyor. Her olumsuz duygudan hemen kurtulma isteği oluyor. Bazen duygularla hastalıkları karıştırıp, “canım sıkkın, çok stresliyim” gibi gerekçelerle doktora ya da eczanelere başvurular oluyor. Psikiyatr dışındaki hekimlere ya da eczanelere bu şekilde başvurular da antidepresan kullanımını biraz daha arttırıyor” ifadelerini kullandı.
ANTİDEPRESAN KULLANIMI KAHRAMANMARAŞ'TA NE DURUMDA?
Antidepresan kullanımı tüm Türkiye’de olduğu gibi Kahramanmaraş'ta da son yıllarda yaygınlaştığını kaydeden Dr. Ürkmez, “Yaklaşık iki yıldır devam etmekte olan Covid-19
salgınının yanı sıra, yaşam şartları, yalnızlık, rekabet, stres gibi faktörlerin de ruh sağlığını etkilediğini görmekteyiz. Salgın stresör olarak kabul edilebilir. Stresörler yatkınlık olan ancak belirti oluşturmamış olan rahatsızlıkların belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Bununla birlikte insanların psikiyatri ve psikiyatrik ilaçlar konusunda çekincelerinin azalması, psikiyatrik tedaviye ulaşma bilincinin ve bunun sonucunda konulan teşhislerin de artmaya başlaması, bu artışın iyimser açıklamaları arasında sayılabilir. Ayrıca maalesef tüketilen antidepresanların bir kısmının doktor kontrolü dışında, eş, dost ve akraba önerisiyle kullanılması da bu artışın nedenleri arasında” şeklinde konuştu.
“HAYATIMIZDA OLUMSUZ OLARAK NİTELENDİRİLEN BU DUYGULARI HİSSETMEMİZ OLDUKÇA NORMALDİR”
Ürkmez, “Son zamanlarda mutlu olmak ve kendini iyi hissetmenin insanlarda bir saplantı durumuna geldiğini gözlemliyoruz. Öfke, kaygı, korku, hayal kırıklığı… Bunlar olumsuz duygular denildiği zaman akla gelenlerden sadece birkaçı. Hayatımızda olumsuz olarak nitelendirilen bu duyguları hissetmemiz oldukça normaldir çünkü olumsuz duygular da tıpkı olumlu duygular gibi insan olmanın ve yaşamanın bir parçasıdır. Olumsuz duygular strese sebep olabilirler ve insanların kötü hissetmesinde büyük bir etkiye sahiptirler.
Günümüz insanı olumsuz bir duygu yaşamak istemiyor. Her olumsuz duygudan hemen kurtulma isteği oluyor. Bazen duygularla hastalıkları karıştırıp, “canım sıkkın, çok stresliyim” gibi gerekçelerle doktora ya da eczanelere başvurular oluyor. Psikiyatr dışındaki hekimlere ya da eczanelere bu şekilde başvurular da antidepresan kullanımını biraz daha arttırıyor.
Sadece bir duygunun giderilmesi için antidepresan kullanmak doğru değildir. Böyle durumlarda antidepresan kullanmak hiçbir işe yaramaz. Olumsuz duygu ortaya çıktığında kaçınmak ve reddetmek olağan gibi gözükse de bu duyguların doğru şekillerde deneyimlenmesi sağlıklıdır” dedi.
“ANTİDEPRESAN İLAÇLAR KİŞİYE ÖZGÜDÜR”
Antidepresan ilaçlarının kişiye özgü olduğunu söyleyen Ürkmez, “Antidepresan ilaçlar depresyonun yanı sıra Yaygın Anksiyete Bozukluğu, Sosyal Fobi, Obsesif Kompulsif Bozukluk, Yeme Bozuklukları ve Post Travmatik Stres Bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıkların tedavisinde de kullanılmaktadır. Bu hastalıklar mutlaka psikiyatri uzmanı tarafından tedavi edilmelidir. Hafif depresyon vakalarında öncelikle psikoterapi yapılmalı, ilaç tedavisi orta ve ağır düzeydeki depresyonlarda kullanılmalıdır. Antidepresan ilaçlar kişiye özgüdür. Kullanılacak ilaç ve doz kişiye göre ayarlanır ve muhakkak bir doktor kontrolünde tedavinin sonlandırılması gerekir” şeklinde konuştu.
ANTİDEPRESAN İLAÇLARIN OLASI YAN ETKİLERİ, ZARARLARI NELERDİR?
Antidepresanların kullanımıyla ilgili bilgi veren Ürkmez, “Antidepresanlar bilinenin aksine bağımlılık yapmazlar. Fiziksel herhangi bir bağımlılık yapma etkileri yoktur. Ancak bu ilaçları kullanırken kesilme belirtilerine çok dikkat edilmesi gerekiyor. Kişi bu ilacı aniden bırakırsa, bir takım belirtiler hisseder. Bu belirtiler pek çok tıbbi durumu taklit edebilir. Bu nokta da tedavinin bir psikiyatrist tarafından başlanması, takip edilmesi ve sonlandırılmasına tekrardan vurgu yapmak istiyorum. Antidepresanlar tabii ki yan etkisiz ilaçlar değildir. Ancak bir doktor kontrolünde uygun doz ve uygun hasta takibi ile birlikte hastalara yan etkileriyle kıyaslanamayacak kadar fazla olumlu ve tedavi edici etki sağlarlar. Yan etkiler çoğunlukla geçici olup tedavinin başlangıcında daha şiddetli iken zamanla kaybolabilir. Antidepresan ilaçların kullanımına bağlı yan etkiler mutlaka hekime bildirilmelidir. Böylece hekiminiz, yan etkileri gidermeye yönelik müdahalelerde bulunabilir” ifadelerini kullandı.
Haber: Abdulsamet İspir
