Eskiden gerek yeni evlenenlerin gerekse evlerin yatak, döşek, divan örtüsü ve yastığına kadar her şeyi yorgancılar yapardı. Genç kızların çeyizlerini süsleyen geleneksel yün ve pamuk yorganların yerini fabrikaların sentetik malzemelerden ürettiği yorganların almasıyla yorgan ustalığı da unutulmaya yüz tutan mesleklerden biri oldu. Günümüzde ise sentetik malzemelerden üretilen yorgan ve yastıkların ucuz ve ulaşılabilir olmaları dolayısıyla yün yorganlar unutulmaya yüz tuttu. Bir zamanlar büyüklerimizin önem verdiği ve çeyizlerde ilk sırada yer alan, büyük bir emekle dikilen el yapımı yorganlar eskisi gibi talep görmüyor. Fabrikasyon geliştikçe, yorgancılık mesleği de son dönemini yaşarken, Kahramanmaraş Kalesinin doğusunda yer alan 7 yorgancı esnafı, bu mesleği sürdürüyor.
USTALAR YORGANCILIĞI DARENDE’DE ÖĞRENDİ
Yorgancılığı Darende’de Yorgancı Kamil Şimşek’ten öğrenen ustalar, memleketlerine dönerek bu mesleği Kahramanmaraş’ta devam ettirdikleri biliniyor. Darende'de de mesleği öğrenen birkaç usta, Kahramanmaraş'ta çırak yetiştirirken bugün dükkan açanların sayısı 12'yi buldu. Ancak günümüzde yorgancılık mesleğine ilgi azalmış durumda ve yeni çıraklar yetişmezken, dükkanlarda bir bir kapanıyor.
GELENEKSEL MOTİFLER İŞLENEREK SIRITMA YAPILIR
Yaz aylarıyla birlikte artan düğünler için çeyizlik olarak hazırlanan saten yorganların satışıyla birlikte yorgancıların gelirleri de bu mevsimde artıyor. Genellikle çeyizlik olarak dikilen yorganların malzemelerini oğlan evi alırken, kız evi ise sırıtma masrafını üstleniyor. Yorganların dışında saten, satenin altında beyaz astar ve dolgu malzemesi olarak da pamuk kullanılıyor.
YORGANIN TAMAMLANMASI ORTALAMA 1-2 GÜN SÜREBİLİYOR
Motifleri saten üzerine iğne ile dokuma işlemine “sırıtma” adı veriliyor. Motifler arasında buket lale, tavuz kuşu, deniz yıldızı, bülbül ve gül, kelebek, yelpaze, tavan nakışı, zincir, bahar dalı, mor menekşe gibi çeşitler bulunuyor. Yorganın sateni ve altının “mermerşahi (yorganın alt beyaz kısmı)” makinede dikiliyor. İç kısmı dışa çevrilerek yerde serilirken, iç olarak hazırlanan kabartılmış haldeki pamuk yerleştiriliyor. Pamuk bu şekilde içe geçirilirken özenle düzeltiliyor. Her motif çeşidi, üç numara iğne ile yorgan üzerine geleneksel motifler işlenerek sırıtma yapılır ve yorgan tamamlanır. Sırıtmanın azlık veya çokluğuna bağlı olarak bir yorganın tamamlanması ortalama 1-2 gün sürebiliyor.
