Arkeolojik ve tarihi kaynaklardan elde edilen bilgilere göre, Maraş'ın ilk yerleşim yeri bugünkü şehrin 20 kilometre güneyinde, Erkenez Çayı kenarında yer alan Elmalar Köyü yakınlarındaki Himli Höyük civarında olduğu düşünülüyor. Asur kaynakları M.Ö. 2500 yıllarında bu bölgede bir yerleşim olduğunu iddia etse de, burada bulunan kalıntıların büyük bir şehir merkezine ait olmadığı ve muhtemelen bir Asur ticaret kolonisi kasabasının kalıntıları olduğu tahmin ediliyor.
Maraş'ın ikinci yerleşim yeri olarak bilinen ve bugün Namık Kemal Mahallesi olarak bilinen Karamaraş bölgesi, Hamdanoğulları Hükümdarı Seyfüddevle tarafından M.S. 944-967 yıllarında şehrin taşındığı yer olarak kaydedilmiştir. Şehrin şimdiki konumuna ise, Dulkadiroğlu Alaüddevle tarafından taşındığı belirtiliyor.
Ancak bazı araştırmacılar, Maraş'ın yerleşim tarihinin daha da eskiye, Mağaralı Mahallesi civarına dayandığını ve buradaki arkeolojik bulguların bölgenin uzun zamandan beri bir yerleşim merkezi olduğunu gösterdiğini savunuyor. Ayrıca, Maraş Kalesi'nin tarihi de Hititlere kadar uzanmakta ve şehrin ilk fethedildiği dönemlerde büyük bir kale ve etrafının hendeklerle çevrili olduğu kayıtlarda yer almaktadır.
Maraş'ın yerinin zaman içinde değişmiş olması, özellikle Arap kaynaklarında yer alan "şehri yeniden bina etti" ifadesinin, şehrin tamir edildiği, onarıldığı veya yeniden inşa edildiği anlamlarına gelmesiyle ilgilidir. Bu durum, Maraş'ın zengin ve katmanlı tarihini daha da ilginç kılmakta ve arkeologlar ile tarihçiler için önemli bir araştırma konusu oluşturmaktadır.
