Türkiye'de tarımsal üretimi artırmak ve kırsal kalkınmayı desteklemek amacıyla başlatılan işlenmeyen arazilerin kiralanması uygulaması ile atıl durumdaki tarlalar yeniden üretime kazandırılarak, çiftçilerin kullanımına sunulacak. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın mevzuat düzenlemesi, Danıştay tarafından Anayasa Mahkemesi'ne taşınsa da yürütmeyi durdurma ya da iptal kararı verilmediği sürece uygulama devam edecek. Kasım 2025'te başlayacak kiralamalarda öncelik, arazinin bulunduğu köyde yaşayan çiftçilere ve tarımsal kooperatiflere verilecek. Böylece hem yerelde üretim artacak, hem de küçük ölçekli çiftçilerin üretimden kopması engellenecek. Bu yöntem sayesinde kırsalda istihdamın güçlenmesine ve tarımsal birliklerin daha etkin hale gelmesine katkı sağlanacak.
TESPİT VE KİRALAMA SÜRECİ
Tarım ve Orman Bakanlığı, işlenmeyen arazilerin belirlenmesi için 81 ilde arazi tespit komisyonları kurdu. 2024 üretim yılına ait çalışmalar tamamlandı ve 25 bin 328 parselde yaklaşık 300 bin dekar arazinin işlenmediği belirlendi. İtirazların değerlendirilmesinin ardından nihai listeler, il ve ilçe düzeyinde ilan edildi. 2025 yılının son çeyreğinde ise ikinci yıl üst üste işlenmeyen arazilerin tespitleri yapılacak ve kasım ayında kiralama süreci başlatılacak. Kiralamalarda öncelik, arazinin bulunduğu yerleşim yerindeki çiftçilere, tarımsal kooperatiflere, birliklere, derneklere, vakıflara ve gönüllü kuruluşlara verilecek. Sürecin etkin yönetilebilmesi için Tarım Bakanlığı, il müdürlüklerindeki personele eğitim verdi.
UYGULAMA KESİNTİSİZ SÜRECEK
Danıştay 10'uncu Dairesi, 2 yıl üst üste işlenmeyen arazilerin kiraya verilmesine ilişkin düzenlemenin Anayasa'ya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Tarım ve Orman Bakanlığı kaynakları ise bu kararın yalnızca davanın esasına ilişkin bekletici bir nitelik taşıdığını, yürütmeyi durdurma ya da iptal yönünde bir karar alınmadığı sürece uygulamanın yönetmelik doğrultusunda devam edeceğini vurguladı. Bakanlık yetkilileri, işlenmeyen arazilerin üretime kazandırılması için çalışmaların kesintisiz sürdürüleceğini belirtti.
Tarım ve Orman Bakanlığı, bu arazilerin üretime katılmasıyla yalnızca tarımsal arz güvenliğinin sağlanmayacağını, aynı zamanda yerel ekonomiye milyonlarca liralık katkı sağlanacağını öngörüyor. Uygulama, girdi maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle toprağını ekemeyen çiftçiler için de yeni fırsatlar sunacak.
KÖYDEN KENTE GÖÇÜ AZALTACAK
İşlenmeyen arazilerin değerlendirilmesiyle genç çiftçilere iş imkanı sağlanarak, kırsaldaki üretim zincirinin güçlenmesi ve yerelde istihdamın artması bekleniyor.
