İkinci el otomobil alım satımında yeni dönem başlıyor. 31 Aralık 2019’da yürürlüğe girecek “İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik” ile ikinci el oto alım satımında yetki belgesi zorunlu hale geliyor. Şubat 2018’deki düzenleme ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden işletmeler ile galericiler sitesi gibi içinde ikinci el taşıt satışı yapılan toplu iş yerlerine, getirilen şartlara uyum sağlamaları için 13 Ağustos 2019’a kadar süre verilmişti. Resmi Gazete’de yayınlanan karara göre satışlara getirilen ekspertiz ve yetki belgesi zorunluğu gibi uygulamalar inin 4 aylık uyum süresi daha tanınmış oldu. İkinci el satış yerlerinin 100 metrekareden aşağı olmaması, toplu satış yerlerinde asgari bulunması gereken şartlar, oto pazarlarının denetlenmesi, ikinci el otomobili satışında çalışanların ve ikinci el otomobil satışlarına kadar düzenleme yapan yönetmeliğin uygulanması için verilen uyum süresi yılsonuna kadar uzatıldı. 31 Aralık’da yürürlüğe girecek olan yönetmeliği Kahramanmaraş Galericiler Sitesi Dernek Başkanı Turan Demirciler gazetemize değerlendirdi. Yönetmeliğin iyi niyetle yapıldığı anlatan Demirciler, belgeyi almak için istenen şartlarının zor olduğunu belirterek, yönetmeliğin yumuşatılması gerektiğini söyledi. “KÜÇÜK ESNAFIN AŞMASI ZOR” Yetki belgesini alabilmek için belirli şartların olduğunu kaydeden Kahramanmaraş Galericiler Sitesi Dernek Başkanı Turan Demirciler, “Yeni yönetmelik esasen iyi niyetli yapılan bir çalışma, çıkış amacı kesinlikle iyi niyetli ama şuan ki pozisyon olarak orta ve küçük esnaf o belgeyi alabilmekte zorlanacak. Bu sadece aldığın yetki belgesiyle bitmiyor, belgeyi aldıktan sonra İl Bilim ve Sanayi Müdürlüğü’nden yeterlilik belgesi adı altında o aldığın belgeyle gidilip diğer farklı belgeleri de dosyalayıp ikinci bir belgeyi alıyorsunuz. O ikinci belge ile satış yapılacak. İkinci belgeyi de verebilmeleri için çıkan yönetmeliğe göre meskun mahal olmayacak işyeri, kapalı alanı belli bir metrekare olacak, dinlenme salonundan mescidine ve sağlık kabinine kadar bu şartlar oluşturulacak. Biz Galericiler Sitesi’nde bu sorunu aşabiliyoruz bir şekilde ama dışarıdaki esnafın bunu aşabilmesi zor” dedi. “KAHRAMANMARAŞ’IN İLÇELERİ DE DAHİL ŞU ANA KADAR 5 FİRMA BELGE ALABİLDİ” Yetki belgesini şu ana kadar Kahramanmaraş’ta 5 firmanın aldığını belirten Demirciler, “Neticede Kahramanmaraş’ın ilçeleri de dahil şu ana kadar 5 firma belge alabildi. Bu belgeyi alan firmalar da bilenen büyük bayiler. Site olarak bu sorunları biz de aşacağız ama dışarıda esnafın bu kurallara uyursa belgeyi alabilmeleri çok zor. Adamın kapalı mekanı var, meskun mahal diye yıllardır galericilik yaptığı yere ruhsat alamıyor. Konuyla ilgili belediye başkanlarımızla biz görüşmeler yaptık, yeni bir site kuruluş çalışmasının olmadığı söylendi. Bakalım devletimiz nasıl ruhsat verecek bekliyoruz, ya yasa yumuşatılacak çünkü biliyorsunuz bu tür satış yapan yerler hep apartman altlarında bu ciddi bir sorun şuan. 31 Aralık’a kadar bu sorunu ertelediler, Aralık ayı geldiğinde kim ne yapacak, yumuşatma mı olacak ona da bir şey diyemiyoruz” şeklinde konuştu. “10 YIL ÖNCEKİ GALERİCİLİK MANTIĞIYLA BUGÜNKÜ AYNI DEĞİL” İkinci el araç satışının eskiye oranla daha güvenli hale geldiğini dile getiren Demirciler, “Yaklaşık bir yıldır hayali araç ticareti yapabilme şansı kimsenin yoktu. Nasıl yoktu? Şimdi ekspertiz raporu alıyorlar, kendileri ekspertiz raporunu beyan etmek istiyoruz dedikleri takdirde notere de bu raporu sunuyorlar. Ayrıca kilometre kayıtlarını da notere yaptırabiliyorlar. Dolayısıyla çok fazla mağduriyet yaşanması mümkün değil. Çünkü artık ekspertiz raporu var, danıştıkları insanlar var ve bir şekilde ticaretlerini yapıyorlar. Eskiye göre güvenilirlik çok çok daya iyi işin gerçeği. Kilometre oynaması, hukuki sürecin işlemesi, pert araba satışında hukuki bir sürecin olması, karşı tarafa bir ceza-i müeyyidenin olması kısmi olarak bu tür güvensizlik sorunlarını rahatlattı. Tabi ki neticede ufak tefek sorunlar oluyor ama bundan 10 yıl önceki galericilik mantığıyla bugünkü aynı değil” dedi. “İKİNCİ EL ARAÇ PİYASASINDA SICAK PARA HAREKETİ ZAYIF” İkinci el araç piyasasında sıcak para hareketinin zayıf olduğunu belirten Demirciler, sözlerine şu şekilde devam etti, “Şuan ikinci el araç piyasasında sıcak para hareketi zayıf, ikinci el araç fiyatları yükselişte. Çünkü her ne kadar ÖTV çekildi filan deseler de sıfır araç fiyatları çok yüksek. Bugün normal, orta segment binilebilir bir aracın fiyatı 180-200 bin TL arasında, bir üst segment olsun derseniz de 280-300 bine dayanıyor. Dolayısıyla bu fiyatlar ikinci el fiyatlarını da üste çekiyor, fiyatlar yüksek ama ticari hareketlilik istenilen tempoda değil. Belki kredi faizlerinin düşmüş olması inşaat gibi sektörleri hareketlendirirse, birbirlerini tetikleyecektir.” YÖNETMELİK ÖNEMLİ DÜZENLEMELER İÇERİYOR İkinci el satışlarına önemli düzenlemeler getiren yönetmelik 13 Şubat 2018’de çıkarılmış, 13 Ağustos 2019’a kadar uyum süresi verilmişti. Geçtiğimiz gün 10 Ağustos 2019’da 30858 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan kararla uyum süresi yıl sonuna kadar uzatılan yönetmelik ikinci el satışlarında önemli düzenlemeler getiriliyor. İkinci el satışı için gerekli alanlara alt sınırlar getiren yönetmelik, satışın en çok olduğu 8 yaş ve 160.000 km altı ikinci el satışlarında garantili satışlar yapılmasını getiriyordu. İKİNCİ EL TİCARETİ İÇİN YETKİ BELGESİ GEREKECEK İlgili yönetmeliğe göre ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti, işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaflar tarafından yapılabilecek. Ticaret il müdürlüğü tarafından verilen yetki belgesi olmayanlar ikinci el otomobil ticareti yapamayacak. Yine yönetmeliğe göre, alınan yetki belgelerinin geçerlilik süresi 5 yıl iken belgenin devredilemez olması dikkat çekiyor. Yetki belgesi şartlarında ise kişinin ticari güvenirliliği, iflas etmiş bile olsa yeniden güvenirliği kazanmış olması yönetmeliğin öne çıkan diğer maddeleri olarak verilebilir. İKİNCİ EL SATIŞI BİLGİ SİSTEMİNDEN TAKİP EDİLECEK Yönetmeliğin getirdiği önemli düzenlemelerden biri de ikinci el satışlarının bir sistemde toplanması zorunluluğu getirmesi olacak. Yetki belgesi ve ekspertiz soracak olan noter, satışı bilgi sistemi üzerine işleyerek gerçekleştireceği yeni uygulama ile ikinci el satış takibinin güçlenmesi bekleniyor. İKİNCİ EL SATIŞ ŞARTLARI DA DÜZENLENİYOR Söz konusu yönetmelikte satış ortamlarıyla birlikte satışa çıkarılan otomobiller için de önemli düzenlemeler getiriliyor. Satışa çıkarılan otomobil için esnafla yapılacak sözleşmeyi düzenleyen yönetmelik satışta bulunan otomobilin üzerine ekspertiz raporu konulmasını, satış fiyatı, yakıt türü, boyalı parça durumu… gibi bir listenin görünür şekilde ilanını zorunlu kılıyor. EKSPERTİZ RAPORU VE GARANTİ Söz konusu yönetmeliğin en dikkat çeken uygulaması 8 yaşından ve 160.000 km’den küçük otomobillere ekspertiz ile satış zorunluluğu getirmesi. Bu rapor ile yapılacak satışlar üç ay ve 5.000 km garantiye alınarak alıcının güvenli alımı için yeni bir süreç tanımlanıyor. İKİNCİ EL SATIŞ BEDELİ ELEKTRONİK ORTAMDA ÖDENECEK Yönetmeliğin getirdiği bir diğer yeniliğe göre, ikinci el motorlu taşıtın alım ve satımında bedel elektronik ortamda ödenecek. Yönetmelikte taşıt mülkiyeti ile satış bedelinin aynı zamanda devredilmesini sağlayacak elektronik sistem olmasına ayrıca vurgu yapılıyor. SATIŞ ALANLARI 100 METREKARE’DEN AZ OLAMAYACAK Yönetmelik şartlarına göre ikinci el otomobil satıcısı esnafın 4 otomobilin sığacağı ve her otomobil için 25 metrekare sunum yerinin olacağı alana sahip olması gerekiyor. Toplu satış yerlerine ve oto pazarlarına da çeşitli düzenlemeler getiren yönetmelik, buralarda bay ve bayan için ayrı ibadet yerlerinin bulunmasını, engellilerin erişimine dikkat edilmesini getiriyor. Oto pazarlarının kurulumu ile ilgili belediyelere yetki ve sorumluluk veren yönetmelik bu yerlerin asgari şartlarını da düzenliyor. Toplu oto satış yerlerinin brüt satış alanlarının 4’te biri kadar otopark bulundurulması zorunluluğu getiren yönetmelik, LPG’li araçlar için açık otoparkı ve pazara giriş çıkış şartlarını da düzenliyor. (Haber: Ahmet Güneçıkan)