Kahramanmaraş, Türkiye tektoniğinde önemli bir yeri olan Doğu Anadolu ve Ölü Deniz aktif fay zonlarının etkisi altında yer alıyor. Yaklaşık 500 yıldır büyük ölçekte depremin meydana gelmemesinin sonucunda uzun süreli enerji birikimiyle Kahramanmaraş, sismik olarak yüksek bir potansiyel tehlike oluşturuyor. Afetlerde oluşabilecek zararları engellemenin yolu ise yaşadığımız binaların afetlere dayanıklı olmasından geçiyor. Peki Türkiye’nin en tehlikeli deprem kuşaklarından birinde yer alan Kahramanmaraş’ta binalar afete dayanıklı mı?Ya da büyük bir depremin beklendiği Kahramanmaraş’ta vatandaşlar afet anında evlerinde tehlike oluşturacak eşyaların zarar vermesini engellemek amacıyla ‘Tehlike Avı’ denilen önlemleri biliyor mu? Türkiye'de afet bilincinin yerleşmesi ve afetlere hazırlık kültürünün yaygınlaşması amacıyla AFAD tarafından yürütülen Afetlere Hazırlık Yılı Projesinin altıncı ayında ‘Bina Güvenliği’ konusuna dikkat çekildi. Bu kapsamda gazetemizi ziyaret eden Eğitim Uzmanı Mehmet Arık, olası bir afette yapılması gerekenleri anlattı. Binaların yapı ve iskan noktasında olması gerekenleri anlatan Arık, yapısal olmayan risklerin de değerlendirilmesinin önemini vurgulayarak, yaşam alanlarında yapılacak Tehlike Avı ile can ve mal kayıplarının azaltılabileceğini belirtti. Mehmet Arık’ın ve AFAD’ın konuyla ilgili yaptığı bilgilendirme şu şekilde; BİNALARIN AFETLERE KARŞI DAYANIKLI OLMASI ÖNEMLİ Afetlerde oluşabilecek zararları engellemenin yolu, yaşadığımız binaların afetlere dayanıklı olmasından geçiyor. Türkiye'de afet bilincinin yerleşmesi ve afetlere hazırlık kültürünün yaygınlaşması amacıyla AFAD tarafından yürütülen Afetlere Hazırlık Yılı Projesi, altıncı ayında 'Bina Güvenliği' konusuna odaklanıyor. Bina Güvenliği teması kapsamında, Aralık ayı boyunca binaların afetlere karşı dayanıklı olmasının önemi vurgulanıyor. AFAD, vatandaşlarımıza, binalarının yapı güvenliği ile ilgili olası risklerini incelemeleri ve sadece güvenliğinden emin oldukları binalarda oturma ve çalışma çağrısı yapıyor. Ayrıca yapısal olmayan risklerin de değerlendirilmesinin önemini vurgulayan AFAD, yaşam alanlarında yapılacak Tehlike Avı ile can ve mal kayıplarının azaltılabileceğini hatırlatıyor. AFETLERE HAZIRLIKTA ZİHİNSEL DÖNÜŞÜM HEDEFLENİYOR Afetlere hazırlıkta zihinsel dönüşümü hedefleyen Afete Hazırlık Yılı devam ediyor. #AfetlereHazırol çağrısıyla her ay başka bir konuya odaklanan projenin Aralık ayı teması, 'Bina Güvenliği' olarak belirlendi. Bu ayın teması ile AFAD, afetlere karşı güvenli binada oturma ve çalışma çağrısı yapıyor. Çünkü afet olduğunda binanın sağlam olması; büyüklüğü, manzarası ve konumu gibi ikincil özelliklerden çok daha hayati oluyor. Bu nedenle AFAD vatandaşları, ev ve işyerlerinin hem yapı güvenliğini hem de bir afet durumunda içerisinde oluşabilecek riskleri incelemeye çağırıyor. YAPI VE İSKAN RUHSATI ÖNEMLİ BİR GÖSTERGE Binalarının sağlamlığıyla ilgili en kolay sorgulanabilecek konuların başında yapı ve iskân ruhsatı geliyor. Vatandaşlarımızın, ev ve işyerlerinin yer aldığı binanın yapı ruhsatının ve halk arasında iskân ruhsatı olarak bilinen yapı kullanma izin belgesinin bulunduğunu teyit etmesi büyük önem arz ediyor. BİNADA SONRADAN DEĞİŞİKLİK YAPILMIŞ MI? İnşasından sonra binanın taşıyıcı kolon ve duvarlarını etkileyebilecek, kolon kesilmesi vb. yapısal değişiklik yapılıp yapılmadığını öğrenmek, hayati konular arasında bulunuyor. Bu nedenle vatandaşlar, buna benzer bir yapısal değişiklik yapılıp yapılmadığını soruşturmalıdır. ÇEVREDEKİ KAÇAK YAPILARA DİKKAT! Bir binanın çevresinde bulunan yapılar, o binanın afetlere dayanıklı olmasında etkili oluyor. Binanın ön, arka ve yan cephelerinde bulunan kaçak yapılar, özellikle deprem esnasında o binanın dayanıklılığını olumsuz etkiliyor. Bu nedenle vatandaşların mümkünse binalarının çevresinde kaçak yapı bulunup bulunmadığını öğrenmesi de önem arz ediyor. BİNANIN SAĞLAMLIĞI ŞÜPHELİYSE TEST YAPTIRILMALI Vatandaşlar, evlerinin ve işyerlerinin bulunduğu binanın depreme dirençli olup olmadığından emin değilse yetkin ve yetkili kuruluşlara ölçüm ve test yaptırmalılar. Testler sonucunda. binanın depreme dayanıksız olduğu anlaşılırsa bir an önce bina, depreme karşı güçlendirmeli ya da kentsel dönüşüm ile yenilenmelidir. Kiralık ev ve işyerinde olanlar, gerekli standartları taşıyan binalara taşınmalılar. Çünkü binanın deprem başta olmak üzere, olası bir afette ayakta kalması, büyüklüğünden, konum ve manzarasından çok daha hayatidir. YAPISAL OLMAYAN TEHLİKELERİ ORTADAN KALDIRMA: TEHLİKE AVI Ülkemizde meydana gelen depremlerde yaralanmaların %50'den fazlası, can kayıplarının ise %3'ü yapısal olmayan risklerden kaynaklanıyor. Yaşam alanlarımızda bu tehlikeleri ortadan kaldırmanın yolu ise tehlike avından geçiyor. Tehlike Avı sürecinde, riskli eşyaların konumlarının değiştirilmesi, eşyaların doğru bir şekilde sabitlenmesi gibi küçük önlemler, büyük kayıpları engelliyor. Ailenizle birlikte yapabileceğiniz Tehlike Avı 3 basamaktan oluşuyor. Bunlar: 1. Tespit Et: Evinizde ya da işyerinizde deprem anında size yaralayabilecek hatta hayatınıza mal olabilecek eşyaların listesini çıkarmalısınız. 2. Riskleri Tanımla: Listelediğiniz eşyaların size nasıl zarar verebileceğini bir iki kelimeyle ilgili eşyanın yanına yazıyorsunuz. 3. Tehlikeyi Gider: Listelediğiniz eşyaların riskine göre yerini değiştirin, miktarını azaltın veya bu eşyaları sabitleyin. Hangi yöntemi/yöntemleri seçeceğiniz riskinize göre değişecektir. (Haber: Ahmet Güneçıkan)