Tasarım ve başka özellikler ele alındığında kopyalanabilen telefonların çakması pek çok kişinin eline ulaşıyor. Her piyasanın bir de o piyasadaki ürünlerin sahtesini yapan bir yan piyasası bulunuyor. Bu piyasalar arasında sahte teknoloji piyasası, özellikle sahte telefon üretimi, büyük ve tehlikeli bir pazar payına sahip. Üretilen her bir replika telefon hem üreticilere, hem tüketicilere hem de doğaya zarar veriyor. “5 BİN TL OLAN TELEFONU 1,5-2 BİN TL’YE MAL ETMEYE ÇALIŞIYORLAR” Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Deka Teknik Servis 2. El telefon alım-satım sorumlusu Adem Aydoğan, şunları söyledi: “Replika telefonlar yurtdışından yasal olmayan yollarla getiriliyor. Özellikle cep telefonlarındaki fiyat artışından sonra bu işe rağbet arttı. Normal şartlarda 5 bin TL olan telefonu 1,5-2 bin TL’ye mal etmeye çalışıyor. Bu işi merdivenaltında yapanlar başka cihazın İMEİ numarasını bu cihazlara kopyalıyorlarmış. Vatandaşların cep telefonlarını teknik servis olarak verdiği yerlere dikkat etsinler. İMEİ klonlanan cihazlar 5-6 ay sonra yeniden kapanıyor. 100-150 TL karşılığında bu işlemi yapıyorlar. Bu tür durumların önüne geçmek için İMEİ atan yerlerde müşteriler cep telefonu tamir ettirmesinler. Bir de replika telefonlarda elektronik parçalar orijinal telefonlarla aynı aksamda değil. Dolayısıyla arıza yaptığı zaman onarılması mümkün olmuyor. Türkiye’deki yetkili servislerde yurt dışından gelen cihazlara ücretli de olsa onarım hizmeti vermiyor.” REPLİKA TELEFON NEDİR? Replika telefon, Türkiye’de sahte Çin malı olarak isimlendirilen; görünürde orijinal telefonlara benzeyen ancak yazılım, aksesuar ve donanım açısından dayanıksız olan cihazlardır. Bu telefonlar, hiçbir standarda uygun olmayan malzemelerden üretilirler. Tasarım hatta işletim sistemi açısından orijinal telefonlara benzeseler de çok daha ucuz, sağlıksız hatta tehlikeli maddelerden üretilmişler. Çin malı olarak anılsalar da pek çok farklı Asya, Arap ve Afrika ülkesinde replika telefon üretildiği biliniyor. Bazı çakma telefonları uzmanlar bile orijinalinden zor ayırt edebilirken, bazılarının sahte olduğunu elinize aldığınız an ya da birkaç gün kullandıktan sonra anlayabilirsiniz. Tek sorun bu telefonların sahte olması değil, gerçek sorun insana, doğaya ve ekonomiye verdikleri zararlardır. REPLİKA TELEFON KULLANMANIN TEHLİKELERİ NELER? Kötü amaçlı yazılımlar Zararlı kimyasallar Ağır radyasyon Patlamaya hazır bataryalar Pahalıya gelen dayanıksız malzemeler Bağlantı sorunları Çevresel zararlar Ekonomik zararlar SAHTE TELEFONLAR NASIL ANLAŞILIR? KUTU VE AMBALAJ Telefonun kutusuna ve ambalajına her zaman dikkat edin. Gerçek bir ürün özenli ve dikkatli şekilde ambalajlanmıştır. Ambalajda belirli bir tutarsızlık ve bozulma yoktur. Fakat sahte ürünler özensiz ambalaja ve pakete sahiptir. KUTU ÜSTÜNDEKİ YAZILAR Kutu üstündeki yazılar da sahte cihazı ele veren kısımlardan biridir. Yazıların okunur ve tutarlı olmasına dikkat edin. Yanlış veya bozuk bir ambalaj yazıları okutmayabilir. Yazıların fontu ve baskısı özensiz olabilir. Ayrıca yazıların hangi dilde olduğuna da bakın. ORİJİNAL TELEFONLAR JELATİNLE KAPLIDIR Bir telefonun, özellikle de bir iPhone'un sahte olabileceğini gösteren kısımlardan biri plastik muhafaza içinde olmasıdır. iPhone'lar bu şekilde kutu içinde olmaz. Üstlerinde jelatinleri vardır ki, genel olarak telefonlar kutu içinden önünde ve arkasında jelatin kaplı olarak çıkar. ÜRÜNLERİN ÜSTÜNDEKİ YAZILAR Orijinal telefonlarda (ve kutudan çıkan diğer aparatlarda), marka ve ürün adı, özel font stilleri ve renklerle yazılır. Yazılardaki renkler ve boyutlandırma gibi küçük değişiklikleri göz ardı etmeyin. Sahte telefonlarda markanın adı, logosu veya cihazın isminde farklılık olabilir. ÜRÜN MATERYALİ Gerçek telefon üreticileri detaylara oldukça önem verir. Telefon, şarj adaptörü, kablo, kulaklık gibi diğer aparatlar pürüzsüz ve kusursuzdur. Cihazın veya aparatların üstünde veya herhangi bir tarafında çıkıntı olmaz. Sahte ürünlerin bazıları orijinali kadar kusursuz bir yüzeye sahip değildir ve ayrıca orijinaline göre daha mat olabilirler. TASARIM FARKLARI Sahte ve orijinal telefon arasında belirli farklar tasarımdaki ayrıntılardan da belli olur. Mesela görselde olduğu gibi. iPhone 6 ve onun sahte modeli arasındaki fark şarj yuvası, kulaklık girişi gibi noktalarda görülüyor. İlk olarak şarj girişinin farklılığı dikkat çekiyor. Ayrıca sahte telefonda şarj yuvası özensiz tasarıma sahip. Kulaklık girişi de şarj yuvası gibi. Haber: Emre Akkış