Kahramanmaraş, binlerce yıllık geleneksel deri işçiliğini günümüzde de yaşatmaya devam ediyor. Şehirde faaliyet gösteren köşker atölyelerinde üretilen çarık ve yemeniler, hem günlük kullanım hem de özel günler için çeşitleniyor. Bot formundaki “kelik”, kadınların tercih ettiği “edik”, düğün ve nişanlarda giyilen “tokalı Osmanlı yemenisi”, ev içinde tercih edilen “saray yemenisi” gibi pek çok model, hâlâ el emeğiyle üretiliyor.
KAHRAMANMARAŞ ÇARIĞI SİNEMA PERDESİNDE VE DÜNYA PAZARINDA
Kahramanmaraş’ın bu kültürel zenginliği sadece yerel halkın değil, dünya sinemasının da dikkatini çekmiş durumda. Harry Potter, Yüzüklerin Efendisi, Truva ve Fetih 1453 gibi dünyaca ünlü filmlerde kullanılan çarıklar, Kahramanmaraşlı ustaların elinden çıkıyor. Geleneksel yöntemlerle üretilen bu ürünler, Yunanistan, Amerika, İngiltere ve İrlanda gibi ülkelere de ihraç ediliyor. Hatta bazı yabancı oteller, otantik görünüm sağlamak amacıyla personeline Kahramanmaraş çarığı giydiriyor.
HER RENGİ ANLAM TAŞIYAN GELENEKSEL DERİ İŞÇİLİĞİ
Çarık ve yemenilerde kullanılan deriler; manda, sığır, koyun ve keçiden elde ediliyor. Derilerin işlenmesinde doğal yöntemler tercih ediliyor: kireçli toprak, palamut yaprakları, kök boya ve toprak boya gibi doğal malzemelerle işlem gören deriler, köylerde geleneksel tekniklerle hazırlanıyor. Renkler dahi bir anlam taşıyor; kırmızı evli kadınları, siyah dul kadınları, sarı bekâr kızları, yeşil yaşlı kadınları, portakal rengi ise nişanlı genç kızları simgeliyor. Dikim aşamasında pamuk iplerin bal mumu ile mumlanması sayesinde ürünler su geçirmiyor ve uzun ömürlü oluyor. Üretimin hiçbir aşamasında makine kullanılmıyor; her bir çift çarık ve yemeni, ustaların ellerinde şekilleniyor. Kahramanmaraş’ın bu zanaatı, sadece geçmişin bir mirası değil, geleceğe taşınan güçlü bir kültürel değer olarak öne çıkıyor.
