Geçmişten günümüze aileler çocuklarını küçük yaşta bir meslek sahibi olsun diye herhangi bir meslek gruplarına çırak olarak verirlerdi. Ama artık durum değişti ve esnaf çırak bulamaz hale geldi. Konu ile ilgili gazetemize açıklamalarda bulunan Berber Esnafı Mehmet Yardımcı, “İş çok ama çırak bulamıyoruz” dedi. Günümüzün en yorucu mesleklerinden birisi olan berberler, günümüzde çırak bulamamaktan dolayı yakınıyor. Bunun sebebi olarak da gerek berberin akşama kadar çok yoğun çalışması gerek küçük yaştaki çocukların aklına ilk gelen şeyin bir şeyler öğrenmek değil de maddi getirisini düşünmesi oluyor. Bu durum da ister istemez hem berberler için hem de diğer meslek grupları için çırak bulunulmasını zorlaştırıyor. Özellikle de küçük yaştaki çocukların bir şeyler öğrenmesi için herhangi bir meslek gruplarından birisine bir şeyler öğrenmek için çalışmasına çırak denilir. Fakat bu olgu günümüz de gün geçtikçe değerliliğini yitirmiş durumda. Konuyla ilgili Kahramanmaraş’ta 10 yıldır berber esnaflığı yapan Mehmet Yardımcı, “Bu mesleği öğrenmek isteyen çıraklar buraya geldiklerinde ilk olarak para yerine bu mesleği nasıl kısa zamanda öğrenirim kaygısına düşmesi lazım. Fakat günümüzde çırak olarak yanımıza gelen arkadaşların ilk sorduğu haftalık ya da aylık maaşları oluyor” dedi. Yardımcı, günümüzde çırak bulunamamasının nedenlerini Manşet Gazetesi haber ekibine açıkladı. ‘ÇIRAKLIKTA KÜÇÜK YAŞ ÖNEMLİ’ Berberlik mesleğine 9-10 yaşlarında başladığını söyleyen Yardımcı, bu mesleğe başlama yaşı aşağı yukarı bu yaşlarda olduğunu belirtti. Yardımcı, “Ben bu mesleğe 9-10 yaşlarında başladım. Bu mesleğe başlama yaşı aşağı yukarı bu yaşlardır. Zaten belli bir yaştan sonra bir insana bir şey öğretmek gittikçe zorlaşır. Bugün 10-12 yaş arasındaki çocukları isteğin gibi yönlendirirken 16-17 yaşlarında ergenliğe yeni girmiş çocukları yönlendirmek, onlara bir şeyler öğretmek oldukça zordur. Çünkü en ufak bir rica da bile yaşının verdiği psikolojik durumdan dolayı söylediğiniz her şeyi yanlış anlayabilir. O yüzden biz buraya mesleğimizi öğreteceğimiz çırakları alırken genellikle küçük yaşta olanları tercih ediyoruz” dedi. ‘ÇIRAKLAR GELECEĞİN USTALARIDIR’ Her meslek grubunda mutlaka bir çırak bulunması gerektiğini vurgulayan Yardımcı, çırakların ilerleyen dönemlerde bu meslek gruplarının ustası olacağını belirtti: “Her meslekte mutlaka bir çırak olmalıdır. Genellikle ustaların arkasını çıraklar toplar. Aynı zamanda çıraklar geleceğin ustalarıdır. Biz burada yanımızda çalıştırdığımız çırakların eli ayağı gibiyiz onların her derdine her sıkıntısına elimizden geldiğince yardımcı oluyoruz. Buradaki çıraklar ailesinden çok bizi görüyor ve genel olarak temel eğitimlerini bizlerden yani ustalarından alıyorlar. Biz de onlara elimizden geldiğince iyi örnek oluyoruz ve en iyi şekilde bu mesleği onlara sevdirerek öğretmeye çalışıyoruz.” ‘ÇIRAKLARIN İLK SORDUĞU ŞEY MAAŞ’ Çırakların meslek gruplarına girdiği zaman ilk önce sordukları şeyin haftalık yada maaş olduğunu belirten Yardımcı, bunun yanlış olduğunu ve çırakların öncelikli amacı en kısa zamanda bir şeyler öğrenmesi gerektiğini söyledi. Yardımcı, sözlerine şöyle devam etti: “Bu mesleği öğrenmek isteyen çıraklar buraya geldiklerinde ilk olarak para yerine bu mesleği nasıl kısa zamanda öğrenirim kaygısına düşmesi lazım. Fakat günümüzde çırak olarak yanımıza gelen arkadaşların ilk sorduğu haftalık ya da aylık maaşları oluyor. Hal böyle olunca özellikle günümüzde çırak sayısı bir hayli azalıyor ve günümüzde kalifiye eleman kıtlığı yaşanıyor. Bu da yeni ustaların çıkmasını engelliyor ve bizim gibi el becerisi gerektiren mesleklerde bu durum ister istemez sıkıntılara yol açıyor.” ‘MESLEĞİ EN İYİ ŞEKİLDE ÖĞRETMEYE ÇALIŞIYORUZ’ Hemen hemen her esnafın camında çırak ya da kalfa aranıyor yazılarının olduğundan bahseden Yardımcı, önceden bu durumun farklı olduğunu esnafın çırak değil, çırağın esnafı bulduğunu söyledi. Yardımcı, “Şu anda biz kendi dükkânımıza çırak bulabiliyoruz fakat bunu da eşimizin dostumuzun aracığıyla yapıyoruz. Yani eskisi gibi dükkâna gelip de çırak ihtiyacınız var mı ya da ben mesleği öğrenmek istiyorum diyen yok. Biz burada çıraklarımıza elimizden geldiğince bu mesleği en iyi şekilde öğretmeye çalışıyoruz. Onlara elimizden geldiği kadar iyi davranıyoruz. Eski ustalar gibi çırağa kötü davranma ya da fırça atma gibi kötü davranışlara yeltenmiyoruz ki zaten günümüz de bir hayli çırak kıtlığı var. Hemen hemen her esnafın camında çırak ya da kalfa aranıyor yazılarını görüyoruz. Eskiden çırak bizi bulurdu şimdi bizler çırak arıyoruz” ifadelerini kullandı. ‘GENÇLER RAHATLIĞA ALIŞMIŞ’ Günümüzde ki gençlerin daha az çalışarak daha fazla para kazanmak derdinde olduğunu söyleyen Yardımcı, bunun çözümü olarak da bu mesleklere özendirici bir şeyler bulmak olduğunu belirtti. “Günümüz insanları özellikle de gençler rahatlığa alışmış. Bizde yani özellikle berberlik mesleğinde insanlar sosyal ortamlardan biraz uzak kalıyorlar. Bunu sebebi de günün büyük bir bölümünün dükkânda geçmesi. Bizler sabah 8’de iş yerimize gelip akşam 9’lara kadar çalışıyoruz. 15-16 yaşındaki bir genç akşam 9’da evine gitmek yerine akşam 6’da evine gitmeyi tercih ediyor. Gençler bir meslek öğrenmek yerine daha az çalışıp daha çok para kazanabilecekleri işleri tercih ediyorlar ki böyle işleri bulmak da günümüzde okumadan zor. Bizim esnaflar olarak gençleri bu mesleklere yönlendirmek için bazı çözümler bulmamız lazım. Benim bu konudaki fikrim İŞKUR’la koordineli bir şekilde bu işi yürütmek. Biz burada çıraklarımıza gerek maddi gerekse manevi imkânları sunamıyoruz. Biz zaten küçük esnafız ve kazancımız da belli. Fakat İŞKUR çok büyük bur kurum. Bizim çıraklarımıza maddi açıdan belli bir miktar para ödedikleri zaman çıraklığa olan talep de artacaktır. Daha önce de söylediğim gibi çıraklar ilk geldiklerinde ilk sordukları şey maaşları oluyor. Bu sorun halledildiği zaman çıraklığa olan talebinde bir hayli artacağını düşünüyorum.” ‘ŞU ANA KADAR 14 TANE ELEMAN YETİŞTİRDİM’ Bir usta olarak eleman yetiştirmeyi çok sevdiğini belirten yardımcı, şu ana kadar 14 tane eleman yetiştirdiğini söyledi. Yardımcı, son olarak sözlerine şunları ekledi: “Ben bir usta olarak eleman yetiştirmeyi çok seviyorum. Şuana kadar 14 tane eleman yetiştirdim. Bunların yanında okumak isteyen aralarında okumaya meyilli olan 15 elemanımı da okumaları için geri gönderdim. Bizim için birinci öncelik çıraklarımızın okuması ve daha rahat mesleklere yönelmesi. Bu konuda biraz da ustalarda sıkıntı var. Bazı berberler biraz daha fazla para kazanmak için saat 8’de açtıkları dükkânlarını akşam 10-11’de kapatıyorlar bu da ister istemez işçileri de yoruyor. Özellikle çırakları küçük yaşlarda bu meslekten soğutuyor. O yüzden ustalarında bu tür konulara biraz daha duyarlı olmaları gerekiyor.”, Haber: Emre Akkış Fotoğraf: Serkan Ardıç