Hava sıcaklıkların artmasıyla birlikte Kahramanmaraş’ta hem sağlığını düşünen hem de ayaklarını serin tutmak isteyen vatandaşlar en çok Osmanlı çarıklarını tercih ediyor. Türk kültürünün olmazsa olmazlarından biri olan çarıklar, Kahramanmaraşlı ustaların ellerinden aldığı şekliyle özellikle sayıları gün geçtikçe artan tarihi filmlerle birlikte adeta patlama yaşarken, renk renk çeşitleriyle dikkatleri üzerine çekiyor. OSMANLI ÇARIĞI (YEMENİ)’NİN TARİHÇESİ! Oldukça sağlıklı bir ayakkabı olan yemeniyi, diğer ayakkabılardan ayıran özellik, taban ile yüzünün birleştiği yerin tamamı ile dikişli ve dönme olmasıdır. Yani yemeni önce dikilmekte, sonra çevrilerek içi dışına getirilmekte ve asıl giyiniş şeklini almaktadır. Diğer bir özelliği ökçesiz oluşudur. Yemeni yapımında taban olarak; tabaklanmış sığır ve manda derisinden yapılan ve “gön” ismi verilen deri kullanılır. Sığır derisi boyalı, manda derisi ise kendi renginde, boyasızdır. Yemeninin yüzü ise “sahtiyan” denilen tabaklanmış keçi derisidir. Sahtiyan adı verilen derinin dört rengi vardır. Bunlar siyah, gül şeftali denilen parlak kırmızı ve annabi adı verilen mor ile, yalnızca “edik” cinsinde (çizmenin kısa şekli) kullanılan sarı renktir. Yemeninin şekil bakımından ise beş çeşidi vardır; Bunlar “Halebi”, “Merkup”, “Burnu sivri”,”Kulağı uzun” ve “Eğri simli” adlarını alır. “DERİLERİN HAZIRLANIŞI BİLE DOĞAL” Osmanlı çarıklarının kalbinin attığı en önemli merkezlerden biri olan Kahramanmaraş’ta, çarıklara olan ilgiyi çarık satıcılara sorduk. Çarıklarla ilgili bilgiler veren Ottoman Store iş yeri sahibi Murat Engizek, çarığın en sağlıklı ayakkabı olduğunu söyledi. Engizek, “Çarıklarımız tamamen deriden üretiliyor, hepsi el yapımıdır. Derilerin hazırlanışı bile doğal yöntemlerle yapılmaktadır. Hiçbir kimyasal yapıştırıcı vesaire kullanmıyoruz. Ayak için sağlıklı kullanılmaya değer, en sağlıklı ayakkabılardan bir tanesidir. Bu ayakkabı aynı zamanda ayaktaki mantarlara, nasırlara, romatizmal bu tür rahatsızlıklarda tedavi amaçlı da bu ayakkabılar kullanılabilir. Normal ayakkabıya göre bin kat daha sağlıklıdır çarıklarımız” dedi. “ÇARIK GİYMENİN TAM VAKTİ” Çarıkların en orijinalini Kahramanmaraş’ın yaptığını dile getiren Engizek, “Kahramanmaraş çarık konusunda en orijinalini yapan ildir. Aynı zamanda bizim yaptığımız bu çarıklarda tarihi filmlerde filan da kullanılıyor. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi’de bu çarıkları tek orijinali olarak tescilletmiştir, orijinali gibi Kahramanmaraş’ta yapıldığına dair, mahkemeye vermiştir ve kazanmıştır. İnşallah önümüzdeki yaz ayında da biz bu çarıklarımızı daha da çok gündemde tutarak daha çok satmayı hedefliyoruz. Kış ayı pek fazla hissedilmese de yaz ayına girildi, artık havalar artık çok ısındı. Kış aylarına göre satışlarımızda bir artış var, satışlarımızın daha da çok artacağını düşünüyoruz. Havalar ısındıkça halkımızın talebi de çoğalacaktır. Zaten şu Ramazan günlerinde hem orucun insanlara olan etkisi hem de sıcaklar insanları çarık giymeye zorunlu kılıyor. Artık çarık giymenin tam zamanı, fiyatlarımız 85 ile 185 lira arasında değişiyor” şeklinde konuştu. “TARİHİ DİZİLER ÇARIĞA TALEBİ ARTIRDI” Tarihi dizilerin çarığa olan ilgiyi artırdığını vurgulayan Engizek, “Biz bu çarık serüvenine, Harry Potter, Truva, Yüzüklerin Efendisi gibi filmlerle başladık, onlarla başladıktan sonra Türkiye’de de Muhteşem Yüzyıl olsun Diriliş Ertuğrul olsun satışlarımız bunlarla da bir ivme kazandı. Bunlarla devam ettikten sonra talepte ister istemez bir nebze çoğaldı. Bizim çarık alanında tek sıkıntımız alttan eleman yetişmiyor. Birde bizim kullandığımız deri üreticileri azalmakta. Biz ham deri kullanıyoruz bu işte, ham deriyi de kimse yapmıyor şuan da. İnsanlar daha çok makineleşmiş, daha doğal olmayan yani ilaçlarla tabaklama halinde kullanılan derileri üretmeye başlıyor. Bundan mütevellit deri de azaldı Kahramanmaraş’ta. Bu konuda baya sıkıntılarımız var” dedi. “SAĞLIĞINI DÜŞÜNEN ÇARIK GİYER” Kapalı Çarşı’da Çarıkçı Ramazan Usta olarak bilinen Ramazan Armut ise Osmanlı çarığını en orijinal şeklinde yaptıklarını söyledi. Çarıkçı Ramazan Usta, “. Çarığa olan ilgi iki senedir çok güzel, ilgi arttı yani. En azından sağlıklı. Biz çarığı modernleştirmiyoruz modellerini de değiştirmiyoruz. Tamamen atalarımızın, dedelerimizin yaptığı şekilde yapmaya devam ediyoruz. Tabi bunları değiştirenler var tabi, orijinalinden çıkartanlar var, biz dikerek yapıyoruz, bazı firmalar bu işi kimyasal yapıştırıcılarla yapmaya çalışıyorlar. Bu da çarığı doğallıktan çıkartıyor. Fiyatlarımız şuan da normal, çok pahalı değil, ucuzladı. Çarığın tam zamanı aslında mevsimi de geldi. Sağlığını düşünen çarık giyer” açıklamalarında bulundu. “YAZIN AYAKLARI SERİN TUTAR” Bir diğer çarık satıcısı Dedem Osmanlı Çarıkları işyeri çalışanı Abdulkadir Akyol ise çarığa olan ilginin yaz aylarında arttığını belirterek, “Kış ayını tamamladık tabi ki çarığa olan ilgi yaz aylarında daha fazladır. Şuan çok fazla bir talep var, fiyatlarda normal diyebiliriz, en düşük seviyesinde. Manda derisi ve sığır derisinden yapılır, içerisinde kil ve toprak karışımı da vardır. Ayak terlemesini, mantarı, romatizmayı, kaşıntı ve alerji varsa onları da önler. Toprağa bastığın an tüm elektriği toprağa iletir. Doğal ve tamamen organiktir. Bunların boyası zaten Hindistan’dan toz halinde gelir. Burada su bazlı olarak kullanıyoruz. Truva, Harry Potter, Fetih 1453, Karayip Korsanları ve Yüzüklerin Efendisi gibi filmlerin tüm kostümleri buradan gitmedir, biz kendimiz imal ettik. Bu filmlerden sonra bir patlama oldu zaten, rahatlığı nedeniyle de çok fazla tercih ediliyor. Ayağa vurma gibi sıkıntılı bir durum asla olmaz, çarıkta ayağının şekli nasılsa aynı o şekilde kalır. Haftada bir gün dinlenmek şartıyla bırakılır, 24 saat sonra da kendi halini toparlar aynı şekline gelir. Ayağın nasılsa aynı o şekilde olur. Kimyasal ayakkabıdan daha sağlıklıdır” şeklinde konuştu. (Haber: Ahmet Güneçıkan)