AYAKLARI SERİN TUTMANIN YOLU: OSMANLI ÇARIĞI

Hava sıcaklıkların artmasıyla birlikte Kahramanmaraş’ta ayaklarını serin tutmak isteyen vatandaşlar en çok Osmanlı çarıklarını tercih ediyor. Türk kültürünün olmazsa olmazlarından biri olan çarıklar, Kahramanmaraşlı ustaların ellerinden aldığı şekliyle hem tarihi filmlerin hem de sağlığını düşünenlerin gözdesi halini aldı. Özellikle sayıları gün geçtikçe artan tarihi filmlerle birlikte adeta patlama yaşayan çarıklar, renk renk çeşitleriyle dikkatleri üzerine çekiyor. Oldukça sağlıklı bir ayakkabı olan ve yemeni diye de bilinen Osmanlı çarığını, diğer ayakkabılardan ayıran özellik, taban ile yüzünün birleştiği yerin tamamı ile dikişli ve dönme olması. Yani yemeni önce dikilmekte, sonra çevrilerek içi dışına getirilmekte ve asıl giyiniş şeklini alıyor. Diğer bir özelliği ökçesiz oluşu. Yemeni yapımında taban olarak; tabaklanmış sığır ve manda derisinden yapılan ve “gön” ismi verilen deri kullanılır. Sığır derisi boyalı, manda derisi ise kendi renginde, boyasızdır. Yemeninin yüzü ise “sahtiyan” denilen tabaklanmış keçi derisidir. Sahtiyan adı verilen derinin dört rengi vardır. Bunlar siyah, gül şeftali denilen parlak kırmızı ve annabi adı verilen mor ile, yalnızca “edik” cinsinde (çizmenin kısa şekli) kullanılan sarı renktir. Yemeninin şekil bakımından ise beş çeşidi vardır; Bunlar “Halebi”, “Merkup”, “Burnu sivri”,”Kulağı uzun” ve “Eğri simli” adlarını alır.

“NORMAL AYAKKABIYA GÖRE ÇOK SAĞLIKLIDIR”

Osmanlı çarıklarının kalbinin attığı en önemli merkezlerden biri olan Kahramanmaraş’ta, çarıklara olan ilgiyi çarık satıcılarına sorduk. Çarıklarla ilgili bilgiler veren Ottoman Store iş yeri sahibi Murat Engizek, çarığın en sağlıklı ayakkabı olduğunu söyledi. Engizek, “Çarıklarımız tamamen deriden üretiliyor, hepsi el yapımıdır. Derilerin hazırlanışı bile doğal yöntemlerle yapılmaktadır. Hiçbir kimyasal yapıştırıcı vesaire kullanmıyoruz. Ayak için sağlıklı kullanılmaya değer, en sağlıklı ayakkabılardan bir tanesidir. Bu ayakkabı aynı zamanda ayaktaki mantarlara, nasırlara, romatizmal bu tür rahatsızlıklarda tedavi amaçlı da bu ayakkabılar kullanılabilir. Normal ayakkabıya göre bin kat daha sağlıklıdır çarıklarımız” dedi.

“ÇARIK KAHRAMANMARAŞ’IN TESCİLLİ ÜRÜNÜDÜR”

Çarıkların en orijinalini Kahramanmaraş’ın yaptığını dile getiren Engizek, “Kahramanmaraş çarık konusunda en orijinalini yapan ildir. Aynı zamanda bizim yaptığımız bu çarıklarda tarihi filmlerde filan da kullanılıyor. Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi’de bu çarıkları tek orijinali olarak tescilletmiştir, orijinali gibi Kahramanmaraş’ta yapıldığına dair, mahkemeye vermiştir ve kazanmıştır. İnşallah önümüzdeki yaz ayında da biz bu çarıklarımızı daha da çok gündemde tutarak daha çok satmayı hedefliyoruz. Kış ayı pek fazla hissedilmese de yaz ayına girildi, artık havalar ısınmaya başlıyor. Şuanda kış ayına göre satışlarımızda bir artış var, Nisan-Mayıs aylarına doğru satışlarımızın daha da çok artacağını düşünüyoruz. Havalar ısındıkça halkımızın talebi de çoğalacaktır” şeklinde konuştu.

“ALTTAN ELEMAN YETİŞMİYOR”

Tek sıkıntılarının alttan eleman yetişmesi olduğuna da dikkat çeken Engizek, “Bizim çarık alanında tek sıkıntımız alttan eleman yetişmiyor. Birde bizim kullandığımız deri üreticileri azalmakta. Biz ham deri kullanıyoruz bu işte, ham deriyi de kimse yapmıyor şuan da. İnsanlar daha çok makineleşmiş, daha doğal olmayan yani ilaçlarla tabaklama halinde kullanılan derileri üretmeye başlıyor. Bundan mütevellit deri de azaldı Kahramanmaraş’ta. Bu konuda baya sıkıntılarımız var” dedi.

“EN ORİJİNAL ŞEKLİYLE YAPIYORUZ”

Osmanlı çarığını en orijinal şeklinde yaptıklarına da sözlerine ekleyen Engizek, konuşmasını şu şekilde tamamladı, “Biz çarığı modernleştirmiyoruz modellerini de değiştirmiyoruz. Tamamen atalarımızın, dedelerimizin yaptığı şekilde yapmaya devam ediyoruz. Tabi bunları değiştirenler var tabi, orijinalinden çıkartanlar var, biz dikerek yapıyoruz, bazı firmalar bu işi kimyasal yapıştırıcılarla yapmaya çalışıyorlar. Bu da çarığı doğallıktan çıkartıyor. Fiyatlarımız şuan da ortalama 100 ile 160 arası değişiyor, tamamen orijinal el ürünüdür.” açıklamalarında bulundu.

“TARİHİ FİLMLERLE PATLAMA YAŞADIK”

Tarihi dizilerin çarığa olan ilgiyi artırdığını kaydeden çarık ustası Engizek, “Truva, Harry Potter, Fetih 1453, Karayip Korsanları ve Yüzüklerin Efendisi gibi filmlerin tüm kostümleri buradan gitmedir, biz kendimiz imal ettik. Türkiye’de de Muhteşem Yüzyıl olsun Diriliş Ertuğrul olsun satışlarımız bunlarla da bir ivme kazandı. Bunlarla devam ettikten sonra talepte ister istemez bir nebze çoğaldı. Bu filmlerden sonra bir patlama oldu zaten, rahatlığı nedeniyle de çok fazla tercih ediliyor. Ayağa vurma gibi sıkıntılı bir durum asla olmaz, çarıkta ayağının şekli nasılsa aynı o şekilde kalır. Haftada bir gün dinlenmek şartıyla bırakılır, 24 saat sonra da kendi halini toparlar aynı şekline gelir. Ayağın nasılsa aynı o şekilde olur. Yaz dönemindeyiz şuan için fiyatlarımız 130-150 TL arasında değişiyor.” şeklinde konuştu.

(Haber: Ahmet Güneçıkan)