Unundan doğalgazına, elektriğinden işçi masraflarına kadar birçok ürüne gelen zamların ardı arkası kesilmemesi nedeniyle fırıncıların yaklaşık 3 ay önce ekmeğe aldığı fiyat zammı artık kurtarmaz oldu. Gelinen süreçte fırıncıların maliyet artışından dolayı zor durumda olduğunu ifade eden Kahramanmaraş Fırıncılar Odası Başkanı Erol Güneş, ekmeğin olması gereken fiyattan satılmadığına dikkat çekti. Bu nedenle şu anda esnafın iş yerini döndürmekten aciz durumda olduğunu dile getiren Güneş, “Günümüz şartlarında bizim maliyetlerimizi hesap edecek olursak bugün ekmek 5 TL’nin altında olursa fırıncı para kazanamayacak durumda. Ama bunu 5 TL yapma gibi bir lüksümüz yok. Tabii fırıncı her şeyinden fedakârlık yaparaktan bunu şu anda bir 4 lira veya 4,5 lira gibi bir fiyat düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

BİZİM SEKTÖR ŞU ANDA AYAKTA DURMA ÇABASINDA

Güneş konuşmasında şu ifadelere yer verdi: “Biliyorsunuz bütün dünyada ekonomi çok farklılaştı Türkiye’mizde de ekonomi bayağı farklı geçti. Zamların arkasına yetişemez olduk. Biz 4. ayda bir ekmek fiyatı almıştık, mazotun litresi 19 liraydı bugün 30 liralara dayandı. Unun torbası 220 liradan 450-500 liralara dayandı. Bizim sektör şu anda ayakta durma çabasında. Zarar çekiyoruz ama zarara ne kadar dayanacağız onu da bilemiyoruz. Yine sağ olsun devletimiz teşvik buğday çıkardı fakat her şey buğdayla unla bitmiyor. Yine 6 ay önceki teşvik buğdayla bugünkü arasında yüzde 100 yine fiyat artışı var. O gün 2 bin 400 liradan buğdayı teşvik yapmıştı bugün devlet teşviki 4 bin 600 liralarda. Serbest piyasa 700-800 liralarda buğday. Dolayısıyla bu una yansıyor. Devletimizde yüzde 60’ını karşılıyor unların diğer kalan yüzde 40’ı kendin bünyesinden fabrika karşılıyor. Yani bu da bize konuşulanla sahada gerçekleşen un fiyatının arasında bayağı bir farklılık var. Yalnız unla da kalmıyor. Bizim akaryakıtımız, işçimiz, doğalgazımız elektriğimiz her şeyimiz mevcut. Bir ekmeğin üzerinde 31 kalem maliyet var. Bu maliyetlerin sadece yüzde 30’u un, diğer yüzde 70’i diğer saydıklarımdır. Onlar da hiç yerinde durmadı. Tabii fırıncı burada zor bir denge sağlamak zorunda.

BİZ DE BİRKAÇ GÜN İÇERİSİNDE BİR FİYAT İYİLEŞTİRMESİ YAPACAĞIZ

Maalesef şu anda fırıncı günlük işini çevirmekten aciz durumda. Biz istiyoruz ki hiçbir maliyetlerimize zam gelmesin, ekmeğe de zam yapmayalım. Her şey serbest piyasa bizim ekmeğimiz serbest piyasa değil devletin komisyonuyla ekmeğe fiyat alıyoruz. Hep geriden geliyoruz. Mesela 1 aydan beri her şeyi zamlı alıyoruz ekmeğimiz hala 2-3 ay önceki verdiğimiz fiyattan devam ediyoruz. Bunun da önüne nasıl geçeriz onun bilincinde de değiliz. Ancak ki ekmek fiyatında iyileştirme yapacağız. Şu anda bütün Türkiye’de ekmek kilo fiyatları 20 TL üzerine ve 20 TL’ye bağladılar. Bu kurtarır mı? Bu gün için yine kurtarmaz, yine ekside fırıncı. Bizimde ekmeğimizin kilogramı 14 TL. Biz de birkaç gün içerisinde bir fiyat iyileştirmesi yapacağız.

5 TL’NİN ALTINDA OLURSA FIRINCI PARA KAZANAMAYACAK DURUMDA AMA BUNU 5 TL YAPMA GİBİ BİR LÜKSÜMÜZ YOK

Ekmeği normalde günümüz şartlarında bizim maliyetlerimizi hesap edecek olursak bugün ekmek 5 TL’nin altında olursa fırıncı para kazanamayacak durumda ama bunu 5 TL yapma gibi bir lüksümüz yok. Tabii fırıncı her şeyinden fedakârlık yaparaktan bunu şu anda bir 4 lira veya 4,5 lira gibi bir fiyat düşünüyoruz. Yarını bilemiyoruz ama şu anda normalde ekmek 5 lira olursa fırıncı kendi işine devam ettirebilir. Bunun altında şu fiyatlarla yarın bir gün nereye kadar dayanacak? Fırının döngüsü sağlansın diye arabalar, evler satılmaya başlandı.

TÜRKİYE’DE 20-25 TANE İLİMİZ EKMEĞİ 4 LİRA FİYATINA GEÇTİ

Ekmeği fiyatına satarsak, ekmeği kaliteli yeriz, vatandaşımıza kalite yansır. Ama ekmeği fiyatına satamayıp da bu maliyetleri koruyamazsak haliyle bu kaliteye yansıyacak. Bu da yapılmasını istemediğimiz bir şey ama ne olur esnaf bilemiyoruz. Ya kapatacak, ekmek üretemeyecek yahut da fiyatına satacak. Şu anda esnaf kendi iş yerini döndürmekten aciz. Çünkü işçilik, akaryakıt, doğalgaz, başını aldı gitti. Biz önce fiyatımızı una göre endekslerdik. Şimdi un fiyatları en geride kaldı.  Bir iş yerine geçen yıl bu zaman 14 bin –15 bin TL arası doğalgaz faturası geliyordu, bugün 70-80 bin TL doğal gaz geliyor. Bu esnaf ne yapacak bunu bilemiyoruz. Türkiye’de 20-25 tane ilimiz ekmeği 4 lira fiyatına geçti. Biz de burada gerekli mercilerle görüşüp fiyatlarımıza bir iyileştirme yapacağız.”

SERBEST PİYASA OLSA EKMEĞİ 4 TL’DEN AŞAĞISINA KESİNLİKLE SATMAM

Fırıncı esnafı Ali Doğan ise bütün fırıncıların şu anda zarar ettiğini belirterek, “Ben burayı açtığımda mayanın kolisini 35 TL’ye alıyordum. Şu anda 270 TL. Unun torbasını 85 TL’ye alıyordum, şu anda 450-500 TL. Odunun tonunu 750 TL’ye alıyordum, şu anda 2 bin 500 TL. Ekmek fiyatlarına gelince burayı ilk açtığımda ekmeği bir lira 25 kuruşa satıyordum. Şu anda ekmeği 3 TL’ye satıyorum. Una 500 TL veriyorum. Maliyetler arttığından dolayı para kazanmak çok zor. Benim 20 torba işim vardı, ben işimi 8 torbaya düşürdüm. Fırını kapatmamak için sadece tezgâha ekmek çıkarıyorum. Onu da çıkarmasam kapatmam gerekecek. Zarar ediyoruz. Ekmeğin maliyeti 3 TL’nin üzerinde. İşi maliyeti, sigortası, suyu, elektriği... Bütün bunları düşününce şu anda zarardayım. Bütün fırıncılar öyle. Bizim zarar etmememiz için ya unun fiyatının aşağı düşmesi gerekiyor ya da ekmeğin 4-5 TL olması gerekiyor. Unun fiyatını 200-250 TL civarına düşürürlerse, bu fiyat normal. Ancak unun fiyatı 450-500 TL olunca tamamen zarar ediyoruz. Ben sadece tezgahta satıyorum. Bir de bakkallara, marketlere verenler var. Onların maliyeti daha fazla oluyor. Serbest piyasa olsa ekmeği 4 TL’den aşağısına kesinlikle satmam” açıklamasında bulundu.

Haber: Abdulsamet İspir

Editör: Mahmut Beyaz