Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Arif Şen, yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanılma mecburiyeti ve onaylanmasına dair usul ve esaslar hakkında bilgi verdi.
Sık sık yapılan düzenlemeler ve değişikliklerden dolayı mükelleflerin kafasının karıştığını belirten Şen, elektronik cihazların tanımlamasını şu şekilde yaptı: “3100 sayılı kanunla ve Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nca belirlenen şartları taşıyan elektronik yazar kasalar ve yazıcı özelliği bulunan elektronik terazi veya terminaller gibi cihazlar ödeme kaydedici cihazlardır. Yazar kasa ve çoklu ortak posla entegre edilmiş IP tabanlı iletişim yapısıyla sürekli olarak Maliye Bakanlığı ve bankalar ile veri alışverişi sunan cihazlar yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardır.”
‘2 TÜR YENİ NESİL ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ VAR’
Ödeme kaydedici cihazlarının POS cihazı ile bir arada sunumu olduğunu söyleyen Şen, “Önceden mükellefler belirli bir ücret karşılığı ödeme kaydedici cihaz sahibi olabiliyorken, POS cihazını bankalar aracılığı ile temin edebiliyorlar ve her iki cihaz tek bir elektronik ortamda toplanıp, bir yandan işyerlerine zaman ve maliyet tasarrufu yaratırken; diğer yandan taşınabilir özellikleri sayesinde iş yeri dışında kullanılarak tahsilat avantajı da sağlamaktadır. basit/bilgisayar bağlantılı ve EFT-POS özellikli olmak üzere temelde 2 tür yeni nesil ödeme kaydedici cihaz vardır. Ayrıca, akaryakıt pompalarına bağlanan, sinema giriş bileti ve yolcu taşıma bileti düzenleyen ödeme kaydedici cihazlar da bu kapsama girmektedir” dedi.
Yeni nesil ödeme cihazları ve kullanımı hakkında açıklama yapan Başkan Arif Şen vatandaşın merak ettiği soruları yanıtladı:
Kimler yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti kapsamına girmektedir?
Satışı yapılan malları aynen veya işlendikten sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci sınıf tüccarlar yani perakende mal ve hizmet tesliminde bulunan mükellefler,V.U.K. na göre fatura vermek zorunda olmadıkları mal satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanmak mecburiyetindedir. Bu bağlamda, 3100 sayılı Kanun mevzuatına göre ödeme kaydedici cihaz kullanmak mecburiyetinde olan (Bakanlıkça muaf tutulanlar hariç),Vergi Usul Kanununa göre birinci ve ikinci sınıf tacir kapsamına giren, Perakende olarak mal satışı veya hizmet ifasında bulunan, Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenleme zorunluluğu olmayan satışları bulunan, diğer bir ifade ile perakende satış fişleri ile belgelendirilebilecek nitelikte satışları olan (Mükellefin bütün satışları için kendiliğinden fatura düzenliyor olması yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetini kaldırmaz.) mükellefler, Yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyeti kapsamına girmektedirler.
Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu ne zaman başlar?
Faaliyetlerinde seyyar EFT-POS (banka POS) cihazı kullanan mükelleflere 1.10.2013 tarihinden itibaren EFT-POS özellikli yeni nesil ÖKC kullanma mecburiyeti getirildiğinden, bu mükelleflerin seyyar kullanım özelliği olan banka POS cihazı bulundurmamaları ve kullanmamaları gerekmektedir. Basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ÖKC kullanan mükelleflerin ise, işletmelerindeki harici banka POS cihazlarını 1.1.2016 tarihine kadar yetkili ÖKC firmaları aracılığıyla yeni nesil ÖKC’lere (Gelir İdaresi Başkanlığı Mesajlaşma Protokollerine uygun olarak) bağlatmaları zorunlu olup, bu tarihten sonra yeni nesil ÖKC’den bağımsız banka POS cihazlarını kullanmaları mümkün bulunmamaktadır.(V.U.K.451 Nolu tebliğ)
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kayıt süreleri ne kadardır?
Mükellefler, gerek mecburiyetlerinin başlaması sebebiyle gerekse mecburiyetleri başlamadan kendi istekleri ile kullanmak üzere aldıkları yeni nesil ödeme kaydedici cihazları, alış faturasının düzenlendiği tarihten (fatura tarihi dahil) itibaren 15 gün içerisinde bağlı bulundukları vergi dairesine bir dilekçeyle (alış faturası örneği, cihaz sicil numarası, cihazdan alınan bir fiş örneği de dâhil olmak üzere gerekli belgeleri eklemek suretiyle) bildirerek kayıt ettireceklerdir. Ayrıca mükellefler kayıt işlemi ile birlikte, kullanmak üzere aldıkları her bir cihaz için ayrı ayrı olmak üzere “Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Levha”yı söz konusu süre içerisinde vergi dairelerinden alarak işyerlerinde devamlı surette görülebilecek bir yere asacaklardır. Cihazın alındığı tarih itibariyle yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyetinin başlamasına 15 günden daha az bir sürenin bulunması halinde mükellefler, söz konusu 15 günün sonunu beklemeyecekler ve mecburiyetleri başlamadan önce yukarıda açıklandığı şekilde kayıtlarını yaptırıp ödeme kaydedici cihazlara ait levhalarını alacaklardır. Diğer bir anlatımla mükellefler cihazları, alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren (yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyetinin başlama tarihini geçmemek şartıyla) 15 gün içerisinde vergi dairesine kaydettirip levhalarını alarak kullanmaya başlayacaklardır.
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazdan alınan bilgi fişi fatura ya da irsaliye yerine geçer mi?
Elektronik defter, kayıt ve belgelerin oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafazası ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen V.U.K.433 nolu tebliğin 14. Maddesine göre, Ödeme kaydedici cihazlar üzerinden gerçekleştirilen ve e-fatura veya elektronik arşiv faturası ile belgelendirilen satışlarda, 3100 sayılı Kanun ve 426 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında yapılan düzenlemelere uygun olarak ödeme kaydedici cihazlardan (yeni nesil dâhil) düzenlenecek bilgi fişi, satış anında düzenlenmek ve satıcı veya yetkilisi tarafından imzalanmak şartıyla irsaliye yerine geçer.
Toptan satışlarına ilişkin tahsilatını seyyar eft-pos cihazı ile yapan firmanın yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti var mıdır?
Mükellefimizin sadece toptan satışlarının olması nedeniyle ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmadığından seyyar EFT-POS cihaz kullanıyor olsa dahi EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmamaktadır.
Perakende satış yapan ve satış faturalarını bilgisayardan düzenleyen ancak ödeme kaydedici cihazı bulunduğu halde kullanmayan firmanın yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu var mıdır?
Firmanın bütün satışlarını bilgisayar üzerinden düzenliyor olması yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetini kaldırmamakta olup, perakende olarak gerçekleştirilen ve Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenleme zorunluluğu olmayan satışlarını belgelendirmek üzere yeni nesil ödeme kaydedici cihaz alarak kullanması gerekmektedir.
Hem toptan hem de perakende satışı bulunan mükelleflerin seyyar EFT-POS cihazlarını fatura bedellerinin tahsil edilmesinde kullanmaları halinde yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunlulukları var mıdır?
Seyyar EFT-POS cihazı kullanan ve sadece toptan satışı bulunan mükelleflerimizin, seyyar EFT-POS cihazı toptan satış bedellerinin tahsilinde kullanılması halinde, bu tahsilatlarda EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaza geçilmesi zorunlu değildir. Bununla birlikte toptan satış yapan mükelleflerimizin az da olsa perakende satışı bulunuyorsa ve tahsilat seyyar EFT-POS cihazı ile gerçekleştiriliyorsa bu tahsilatlar için EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanılması zorunludur.
Perakende satış yapan ve satış faturalarını bilgisayardan düzenleyen ancak ödeme kaydedici cihazı bulunduğu halde kullanmayan firmanın yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu var mıdır?
Firmanın bütün satışlarını bilgisayar üzerinden düzenliyor olması yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetini kaldırmamakta olup, perakende olarak gerçekleştirilen ve Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenleme zorunluluğu olmayan satışlarını belgelendirmek üzere yeni nesil ödeme kaydedici cihaz alarak kullanması gerekmektedir.
Öteden beri Ödeme kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti olmayan mükellefler durumu ne olacaktır?
Yazar kasa kullanma mecburiyeti olmayan mükelleflerin, faaliyetlerinde seyyar pos cihazı kullanıyor olsalar dahi yeni nesil yazar kasa kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır.
Pazarda seyyar EFT-POS cihazı kullanan mükellefin yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti var mıdır?
Pazar takibi suretiyle yapılan mal satışı ve hizmet ifası faaliyetinde ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmadığından, bu satışlara ilişkin Vergi Usul Kanununa göre fatura veya perakende satış fişi düzenlenmesi şartıyla yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır.
Market işleten mükellefin seyyar EFT-POS cihazı bulunması durumunda söz konusu faaliyetinden dolayı yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan EFT-POS özellikli cihazları kullanma zorunluluğu var mıdır?
Bu durumda seyyar EFT-POS'ların yerine, 01.10.2013 tarihine kadar EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihazların alınması ve fatura tarihinden itibaren en geç 90 gün (30.12.2013 tarihini geçmemek üzere) içerisinde vergi dairesine kayıt ettirilerek kullanmaya başlanılması gerekmektedir.
Altın ve gümüşten mücevher ve takı satışı faaliyetinde bulunan ve mobil pos cihazı kullanan firmanın EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu var mıdır?
Perakende ticaretle uğraşan birinci ve ikinci sınıf tacir kapsamına giren kuyumcuların faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullanmaları durumunda 1.10.2013 tarihine kadar bahse konu seyyar EFT-POS cihazlarının yerine EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz almaları gerekmekte idi. Velhasıl yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorundadırlar.
Bayan hazır giyim alanında faaliyet gösteren firmanın bayilerinden olan alacağını garanti altına almak ve tahsilatlarını hızlandırmak için bayilere kendi adına kayıtlı seyyar EFT-POS cihazlarını vermesi durumunda bu cihazların yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar ile değiştirilmesi zorunlu mudur?
Perakende teslimde bulunan bayilerin faaliyetlerinde ana firmaya bağlı seyyar EFT-POS kullanmaları halinde, 01.10.2013 tarihinden itibaren, bu cihazların yerine kendi adlarına kayıtlı EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmaları gerekmektedir.
Motorlu kara taşıtlarının genel bakım ve onarımı işi ile iştigal eden ve mal satışında bulunduğu firmalardan nakde dönüşmüş alacaklarını tahsil etmek amacıyla seyyar EFT-POS cihazı kullanan firmanın yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti var mıdır?
Yedek parça satışı yapmayan oto sanatkârlarının (motorlu kara taşıtlarının bakım ve onarımı ile uğraşanlar) ödeme kaydedici cihaz fişi kullanma zorunluluğu bulunmadığından söz konusu faaliyetlerine istinaden Vergi Usul Kanununa göre fatura veya perakende satış fişi düzenlemeleri şartıyla yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri bulunmamaktadır.
Kargo ve lojistik taşımacılık faaliyetinde bulunan ve tahsilâtlarını kapıdan ödeme sistemiyle seyyar EFT-POS cihazı kullanarak gerçekleştiren firmanın yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti var mıdır?
Kargo ve lojistik taşımacılık faaliyetinde ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmadığından bu firmaların söz konusu tahsilâtlarla ilgili olarak yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmamaktadır.
Basit usule tâbi mükellefler faaliyetlerinde seyyar EFT-POS kullanmakta ise , yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmak mecburiyetinde midir?
Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti birinci ve ikinci sınıf tüccarlara getirildiğinden, basit usule tâbi mükelleflerin yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetleri yoktur.
Otel bünyesinde dışarıdan gelenlere de hizmet veren bir restoranda seyyar EFT-POS kullanıyorsa Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti var mıdır?
49 seri nolu ödeme kaydedici cihaz genel tebliğinde “münhasıran günlük müşteri listesinde kayıtlı müşterilerine hizmet veren otel işletmecileri ÖKC kullanma mecburiyetinin dışında bırakılmıştır. Günlük müşteri listesinde kayıtlı olmayan ve dışarıdan gelen müşterilere de hizmet verilmesi sebebiyle yeni nesil Ödeme kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti vardır.
Otopark işletmecileri Yeni nesil Ödeme kaydedici Cihaz kullanmak zorunda mı?
Yol kenarı otopark işletmelerinde 01.10.2013 tarihinden itibaren EFT-POS özelliği olan yeni nesil ÖKC, sabit otoparklarda 01.01.2016 tarihinden itibaren, basit/bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyeti bulunmaktadır.
Akaryakıt istasyonları, akaryakıt satışlarını pompalara bağlı ödeme kaydedici cihaz fişleri ile belgelendirmektedir. Bu satışlarla ilgili tahsilatlarda seyyar EFT-POS cihazı (banka POS'u) kullanmaktadır. EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma mecburiyetim var mı?
Mevcut uygulamada, akaryakıt istasyonlarında taşıtlara yapılan akaryakıt satışları pompalara bağlı ödeme kaydedici cihazlardan otomatik olarak çıkan fişlerle belgelendirildiğinden, pompalardan yapılan akaryakıt satışlarıyla ilgili tahsilat için seyyar EFT-POS (banka POS’u) cihazını kullanmaya devam edebilir. Ancak, akaryakıt harici satışlarda (market, oto yıkama, yağ değişimi vb.) seyyar EFT-POS cihazı kullanılması hâlinde, münhasıran bu satışların belgelendirilmesinde EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanılması zorunludur.
Mükelleflerin kullanmak üzere satın aldıkları yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar için amortisman ayırma imkanı var mıdır?
Kullanmak üzere yeni nesil ödeme kaydedici cihaz alan mükellefler, bu cihazları için yüzde 100'e kadar amortisman ayırabileceklerdir.
Basit/Bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olan mükellefler mevcut ödeme kaydedici cihazlarını ne zamana kadar kullanabilirler?
Mükellefler, mevcut ödeme kaydedici cihazlarını 31.12.2015 tarihini geçmemek üzere malî hafızaları doluncaya kadar kullanabilirler. Ancak 01.01.2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, malî hafızaları dolan ödeme kaydedici cihazlara, yeni malî hafıza takılmaz ve cihaz hurdaya ayrılır.
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanmak zorunda olduğu halde kullanmayan mükellefler ne kadar ceza kesilir?
426 sıra nolu VUK Genel Tebliği’ne göre; belirlenen usul ve esaslara aykırı hareket eden mükellefler ve cihaz üreticileri veya ithalatçıları hakkında Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355.maddesi hükümleri uyarınca; 2015 yılı için, Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında bin 300 TL İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 660 TL Diğer durumlarda 300 TL özel usulsüzlük cezası kesilir.
Haber: Kübra Dilbirliği
