Bediüzzaman İlim Kültür ve Sanat Vakfı Kahramanmaraş İl Temsilcisi Güzelhan Kebanlı, Kahramanmaraş Tarhanasının tarihçesi hakkında gazetemize bilgiler verdi.

Dulkadir Beyliğinden beri yapıldığı bilinen, Kahramanmaraş'a ait yapılan tarhananın ayrı bir özelliği bulunmaktadır. Kahramanmaraşlılara göre tarhana kışlık zahiredir. Kabuğu soyulmuş buğdayın(dövme) pilav şeklinde pişirilip soğumasından sonra, yoğurtla karıştırılıp, çiğ üzerine serilerek kurtulan Kahramanmaraş tarhanası uzun ömürlü olup kolay kolay bozulmaz. Onun uzun ömürlü olması ihtiyaç anında yeteri kadar tüketilmesini kolaylaştır. Ayrıca yoğurt ve döğme protein ve nişasta bakımından zengin olduğundan tarhana çok besleyicidir. Tarhanayla ilgili Duladkiroğlu beyliği zamanında Yavuz Sultan Selim Han döneminde bulunduğunu rivayet eden Kebanlı, "Tarhana, Dulkadir Beyliği zamanında yapılıyordu. Yavuzun Mısır seferine giderken tarhanayı ikmal maddesi olarak bulundurduğu rivayet edilmektedir. Fakat bu konu , henüz kesinlik kazanmamıştır. Araştırmaya devam edilmektedir" dedi.


KAHRAMANMARAŞ TARHANASININ KISA TARİHÇESİ

Tarhananın kısa tarihçesi ve Yavuz döneminden bilgiler veren Kebanlı, şunları kaydetti:"Tarhana, Dulkadir Beyliği zamanında yapılıyordu. Yavuzun Mısır seferine giderken tarhanayı ikmal maddesi olarak bulundurduğu rivayet edilmektedir. Fakat bu konu , henüz kesinlik kazanmamıştır. Araştırmaya devam edilmektedir. Mısır seferinde, Yavuz Elbistan'dan geçmiş ve ikmal maddesi olarak ekmeklik un, peksimet ve et gibi yiyeceklerle hayvanlara arpa , ot ve saman maddeler temin edilmiştir. Ancak ikmal maddeleri içinde tarhana bulunmamaktadır. Oysa Yavuz Sultan Selim annesi Ayşe Hatun(Gülbahar Sultan)'un Kahramanmaraşlı olması dolayısı ile Stanly Keer The Lions Of Marash adlı eserinde Kahramanmaraş'ta yaz mevsiminde yoğurt ve dövme pilavının karışımı ile yapılan tarhananın çiğlere serildiğini ikindi vaktinden sonra esen rüzgarla mis gibi kokan tarhana kokusunu şehre yayıldığını ayrıntılı bir şekilde anlatmaktadır."
KARLIOĞLU SİNAN BEY (BEYŞEHİR SANCAK BEYİ) VE TARNA (TARHANA) HİKAYESİ
Yıl 1470. Yavuz Sultan Selim Han Mısır’a sefer düzenleyecek özel ulağını Beyşehir’e Karlıoğlu Sinan Bey’e gönderir. Karlıoğlu Sinan Bey; Beyşehir sancak beyi Yavuz Sultan Selim Han’ın en güvendiği cesur ve kahraman bir askerdir. Sefer için hazırlıklara başlamasını söyler. Çöl geçilmesi lazım. İstanbul’da padişah uzun süre dayanacak yiyecek için araştırma yapılmasını ister. Saray mutfağı uzmanları peksimeti bulurlar. Beyşehir’de ise Karlıoğlu Sinan Bey içerişehir mahallesine kazanlar kurdurur. Doyurucu ve besin değeri yüksek yoğurt, ayran yapılır ve yağ, bulgurla kazanlarda kaynatılır. Tarna (tarhana) yapılır.

Beyşehir suvari alayı Karlıoğlu Sinan Bey de bu savaşa katılır. Çöl geçilir. İstanbul’da yapılan peksimet çöl sıcağında 1 hafta içerisinde bozulur. Beyşehir’in Tarhanası o ortamda bir ay bozulmaz. Bir ayın sonunda ıslatılarak tekrar yenir ve uzun süre dayanır. Çöl geçilirken padişah Yavuz Sultan Selim Han bazen atın üstünde bazende yürüyerek gider. Sürekli bunu yapan padişaha sağ kolu olan Karlıoğlu Sinan Bey sorar. Padişahım bazen atın üstünde bazen de yürüyorsunuz. Bir tedirginlik mi var? Siz attan inince askerde yürüyor. Bunun sebebi nedir? diye sorar. Yavuz Sultan Selim Han, Sinan Bey ve askerlere dönerek; “Görmüyor musunuz önde Peygamber Efendimiz (S.A.V) yürüyor. Ben nasıl atın üstünde giderim” der. Bu savaşta Karlıoğlu Sinan Bey ve Beyşehir suvari alayını durdurmak mümkün mü? Çok büyük kahramanlıklar gösterirler. Savaş meydanında Karlıoğlu Sinan Bey ve Beyşehir suvari birliğinin tamamı şehit olur. Padişah Yavuz Sultan Selim Han bu kahraman askerin şehit oluşuna çok üzülür. İlk kez bir padişah bir askerin cenaze namazını bizzat kıldırmıştır. Bu da Beyşehir Sancak Bey’i Kalıoğlu Sinan Bey’dir. Bizler böyle ecdadın torunlarıyız. O günden bugüne bu efsane dillerde dolanır. Bizim tarhana gurbete azık olarak katılır.Küp ve fıçı içinde 2 yıl bozulmadan kalabilir. Allahın çok güzel bir nimetidir. Bu nimetinden dolayı Allaha şükürler olsun" dedi.

Haber: Emre Akkış

Editör: Mahmut Beyaz