Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)’nun sürdürülebilir kentsel kalkınma için stratejik unsur olarak yaratıcılığın belirlendiği şehirler ile ve şehirler arasında uluslararası işbirliğini geliştirmek amacıyla 2004 yılında kurduğu Yaratıcı Şehirler Ağı, dahil olan şehirlerin her alanda gelişmesine destek veriyor. 72 ülkeden 180 şehrin yer aldığı UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı, şehirlerin daha kapsayıcı, güvenli, dirençli ve sürdürülebilir kılınması noktasında kendi kalkınma strateji ve planlarının merkezine yaratıcılığı ve kültür endüstrisini yerleştirerek uluslararası düzeyde aktif olmasına katkı sağlıyor. Yaratıcı Şehirler Ağı, edebiyat, film, müzik, zanaat ve halk sanatları, tasarım, gastronomi ve medya sanatları olarak belirlenen yedi temayı içeriyor. Şehirler Ağa katılarak, iyi uygulamaların paylaşımı, sürdürülebilir kalkınma planlarında kültür etkileşimini ve kültürel yaşama katılımın teşviki ve işbirliği gelişimi için çalışmayı taahhüt ediyor.

SADECE EDEBİYATLA YETİNMEYELİM!

UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda Türkiye’den gastronomi alanında Gaziantep ve Hatay, tasarım alanında İstanbul, zanaat ve halk sanatları dalında ise Kütahya yer alıyordu. Geçtiğimiz aylarda ise yaptıkları başvurular sonucunda Yaratıcı Şehirler Ağı’nın gastronomi alanına Afyonkarahisar, müzik alanına ise Kırşehir eklenmişti. Türkiye’den 6 şehrin yer aldığı UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na dahil olmak noktasında Kahramanmaraş’ın da başvurusu bulunuyor. Türk edebiyatına damga vuran birçok yazar ve şairin doğduğu şehir olan Kahramanmaraş, her iki kişiden birinin şair ya da yazar olarak görülmesi sebebiyle Edebiyat’ın Başkenti olarak nitelendiriliyor. Edebiyat noktasında büyük dikkat çeken Kahramanmaraş, geçtiğimiz yıllarda UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na edebiyat alanında başvuru yapmıştı. Fakat Kahramanmaraş’ın başvurusu eksikler olduğu sebebiyle kabul edilmemişti. Hayrettin Güngör’ün Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı olmasının ardından yeniden başvuru yapıldığı bilinirken, bu ağa dahil olunması kent için büyük önem arz ediyor. Sadece edebiyat değil, gastronomi ile zanaat ve halk sanatları noktasında da büyük bir zenginliğin olduğu Kahramanmaraş’ta bu alanlara da başvuru yapılması bekleniyor.

UNESCO Nedir?

UNESCO, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütüdür. Kurum, bilim ve kültür alanındaki uluslararası iş birliğini artırarak barış inşa etmeyi amaçlar. UNESCO'nun programları, BM Genel Kurulu tarafından 2015 yılında kabul edilen 2030 Gündem’inde tanımlanan “Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri”ne ulaşılmasına katkıda bulunmaktadır. Bu anlamda UNESCO insanların küresel vatandaşlar olarak nefret ve hoşgörüsüzlükten uzak yaşamalarına yardımcı olarak eğitim araçları geliştirmekte, her çocuğun ve vatandaşın kaliteli eğitime erişimi olması için çalışmaktadır. Kültürel mirasın ve tüm kültürlerin saygınlığının eşit şekilde desteklenmesiyle ülkeler arasındaki bağları güçlendirmekte, bilimsel programları ve politikaları gelişim ve iş birliği için bir platform olarak desteklemektedir. Bir fikir laboratuvarı olarak hizmet veren UNESCO, ülkelerin uluslararası standartları benimsemesine yardımcı olur, fikirlerin ve bilgi paylaşımının serbest akışını destekleyen programları yönetir.

Yaratıcı Şehirler Ağı Nedir?

UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı (Creative Cities Network), UNESCO tarafından 2004 yılında oluşturulan, çeşitli bölgelerden farklı gelir seviyeleri, kapasite ve nüfusa sahip şehirleri yaratıcı endüstriler alanında çalışmak üzere bir araya getiren bir girişimdir.

Şehirler, tarihi ve kültürel geçmişleri ile çeşitli kültür aktörlerini bir arada bulunduran dinamik yapılarıyla yaratıcılığın yeni boyutlarını üretme ve keşfetme gücüne sahiptir. Program, yerel aktörler tarafından yürütülen kültürel endüstrilerin yaratıcı, ekonomik, sosyal potansiyelini geliştirmeyi amaçlamakta ve bu sebeple UNESCO’nun kültürel çeşitlilik ideallerini desteklemektedir.

Hâlihazırda, 72 ülkeden 180 üyesi bulunan Yaratıcı Şehirler Ağı, şehirler tarafından kendi yetenek ve enerjilerini yönlendirecekleri yaratıcı endüstri sektörü tercihlerine göre seçilebilecek yedi tema etrafında şekillendirilmiştir. Bu temalar; edebiyat, film, müzik, zanaat ve halk sanatları, tasarım, gastronomi ve medya sanatları olarak belirlenmiştir.

YARATICI ŞEHİRLER AĞININ HEDEFLERİ NELERDİR?

Yaratıcılığı kalkınmanın kalıcı ve stratejik bir ögesi olarak belirleyen kentler arasında uluslararası iş birliğini geliştirmek,

Üye kentler öncülüğünde, özel sektör ve sivil toplumu da içeren iş birlikleri ile yaratıcılığı kentsel kalkınmanın önemli unsuru yapmak için girişimleri teşvik etmek ve geliştirmek,

Kültürel etkinlik, mal ve hizmetlerin yaratılması, üretilmesi, dağıtılması ve yayılmasını güçlendirmek,

Kültürel sektördeki uzmanlar ve tasarımcılar için yaratıcılık ve yenilik içeren odaklar oluşturarak fırsatları genişletmek,

Dayanıksız ve dezavantajlı gruplar arasında kültürel yaşama ulaşım ve katılımın yanı sıra kültürel ürün ve hizmetlerden yararlanılmasını da teşvik etmek,

Yerel kalkınma stratejileri ve planlarına kültür ve yaratıcılığı katmaktır.

UNESCO YARATICI ŞEHİRLER AĞI’NDA ÜLKEMİZDEN HANGİ ŞEHİRLER VAR?

UNESCO EDEBIYAT ŞEHIRLERI;

Edinburgh (Birleşik Krallık)

Melbourne (Avustralya)

Norwich (Birleşik Krallık)

Dublin (İrlanda)

Reykjavik (İzlanda)

Iowa (A.B.D)

Krakov (Polonya)

Dunedin (Yeni Zelanda)

Granada (İspanya)

Heidelberg (Almanya)

Prag (Çek Cumhuriyeti)

Bağdat (Irak)

Barcelona (İspanya)

Ljubljana (Slovenya)

Lviv (Ukrayna)

Montevideo (Uruguay)

Nottingham (Birleşik Krallık)

Óbidos (Portekiz)

Tartu (Estonya)

Ulyanovsk (Rusya Federasyonu)

Bucheon (Kore)

Lillehammer (Norveç)

Manchester (Birleşik Krallık)

Milan (İtalya)

Utrecht (Holanda)

Seattle (A.B.D)

Quebec (Kanada)

Durban (Güney Afrika)

UNESCO GASTRONOMI ŞEHIRLERI;

Popayán (Kolombiya)

Chengdu (Çin)

Östersund (İsveç)

Jeonju (Güney Kore)

Zahle (Lübnan)

Florianopolis (Brezilya)

Shunde (Çin)

Tsuruoka (Japonya)

Belém (Brezilya)

Bergen (Norveç)

Burgos (İspanya)

Dénia (İspanya)

Ensenada (Meksika)

Gaziantep (Türkiye)

Parma (İtalya)

Phuket (Tayland)

Rasht (İran İslam Cumhuriyeti)

Tucson (A.B.D.)

Alba (İtalya)

Buenaventura (Kolombiya)

Cochabamba (Bolivya)

Hatay (Türkiye)

Macao Özel Yönetim Bölgesi

Panama (Panama)

Paraty (Brezilya)

San Antonio (Amerika Birleşik Devletleri)

Afyonkarahisar (Türkiye)

UNESCO MÜZIK ŞEHIRLERI;

Sevilla (İspanya)

Bolonya (İtalya)

Glasgow (Birleşik Krallık)

Gent (Belçika)

Bogota (Kolombiya)

Brazzaville (Kongo Cumhuriyeti)

Hamamatsu (Japonya)

Hannover (Almanya)

Mannheim (Almanya)

Adelaide (Avustralya)

Idanha-a-Nova (Portekiz)

Katowice (Polonya)

Kingston (Jamaika)

Kinshasa (Kongo Demokratik Cumhuriyeti)

Liverpool (Müzik)

Medellín (Kolombiya)

Salvador (Brezilya)

Tongyeong (Kore)

Varanasi (Hindistan)

Almatı (Kazakistan)

Amarante (Portekiz)

Auckland (Yeni Zelanda)

Brno (Çekya)

Chennai (Hindistan)

Daegu (Kore)

Frutillar (Şili)

Kansas (Amerika Birleşik Devletleri)

Morelia (Meksika)

Norrköping (İsveç)

Pesaro (İtalya)

Praia (Cabo Verde)

Kırşehir (Türkiye)

UNESCO TASARIM ŞEHIRLERI

Buenos Aires (Arjantin)

Berlin (Almanya)

Monteral (Kanada)

Nagoya (Japonya)

Kobe (Japonya)

Shenzhen (Çin)

Şanghay (Çin)

Seul (Kore)

Saint-Étienne (Fransa)

Graz (Avusturya)

Beijing (Çin)

Bilbao (İspanya)

Curitiba (Brezilya)

Dundee (Birleşik Krallık)

Helsinki (Finlandiya)

Torino (İtalya)

Bandung (Endonezya)

Budapeşte (Macaristan)

Detroit (A.B.D.)

Kaunas (Litvanya)

Puebla (Meksika)

Singapore (Singapur)

Brasilia (Brezilya)

Cape Town (Güney Afrika)

Dubai (Birleşik Arap Emirlikleri)

Greater Geelong (Avustralya)

İstanbul (Türkiye)

Kolding (Danimarka)

Kortrijk (Belçika)

Meksiko (Meksika)

Wuhan (Çin)

UNESCO ZANAAT VE HALK SANATLARI ŞEHIRLERI

Santa Fe (A.B.D)

Asvan (Mısır)

Kanazawa (Japonya)

Icheon (Kore)

Hangzhou (Çin)

Fabriano (İtalya)

Paducah (A.B.D)

Durán (Ekvator Cumhuriyeti )

Jaipur (Hindistan)

Lubumbashi (Kongo Demokratik Cumhuriyeti)

Kahire (Mısır)

Chiang Mai (Tayland)

Gabrobo (Bulgaristan)

Kütahya (Türkiye)

Madaba (Ürdün)

Porto Novo (Benin)

Sokodé (Togo)

Tunus (Tunus)

Jacmel (Haiti)

Jingdezhen (Çin)

Nassau (Bahamalar)

Pekalongan (Endoneya)

Suzhou (Çin)

Bamiyan (Afganistan)

Al-Ahsa (Suudi Arabistan)

Isfahan (İran İslam Cumhuriyeti)

San Cristóbal de las Casas (Meksika)

Sasayama (Japonya)

Baguio (Filipinler)

Barcelos (Portekiz)

Carrara (İtalya)

Chordeleg (Ekvador)

João Pessoa (Brezilya)

Limoges (Fransa)

Ouagadougou (Burkina Faso)

Şeki (Azerbaycan)

Tétouan (Fas)

Editör: Mahmut Beyaz