Özellikle pandemiden bu yana Türkiye’de bal tüketimi her geçen gün artarken, uzun yıllar arıcılık mesleğiyle uğraşan ve iş yerinde doğal ballar satan esnaf Sefa Fırış, piyasada birçok sahte balın ‘Hakiki bal’ olarak 30 TL’den satıldığını söyledi. Bu balların hiçbir geçerliliğinin olmadığını aktaran Fırış, “Piyasada çok fazla sahte bal mevcut. Bu nedenle gerçek bal üreticileri ciddi sorunlar yaşıyor. Vatandaşlar piyasada reçel fiyatına satılan ballardan kaçınsınlar. Bunlar merdiven altı üretimlerdir. Hakiki bal değildir. Ama en hakiki bal peteği de organik olanıdır. Sakız gibi ağızda durmaması lazım. Suni petek kullanılan ballarda hakiki olabilir ama şeker ve glikoz verilen balların kalitesi düşüktür” şeklinde konuştu.

“UCUZ BALLAR, HAKİKA BAL SATIŞLARINI ETKİLİYOR”
Fırış, konuşmasının devamında şu ifadelere yer verdi: “Piyasada 30 liraya bal satılıyor. Bu durum gerçek bal satışlarını olumsuz etkiliyor. Vatandaş 30 liraya ucuz bal bulurken 100 liraya gerçek bal almıyor. Ancak sahte ballar vatandaşın sağlığına zarar veriyor. Halkımızın bunun farkına varması ve dikkat etmesi gerekiyor.

HAKİKİ BAL NASIL ANLAŞILIR?

Ambalajı İncelemek
Balın gerçek mi yoksa sahte mi olduğunu anlamak için, uygulamanız gereken ilk adım ambalajını incelemek. Bal kavanozunun üzerinde 'bal kodeksine uygundur' yazısı yazıyorsa, balın güvenli olduğunu anlayabilirsiniz. Ancak içindekiler bölümüne de mutlaka göz atmanızı öneriyoruz. Eğer içindekiler kısmında 'fruktoz şurubu, glukoz şurubu, glikoz' gibi maddeler bulunuyorsa, balın katkı maddeli olduğunu anlayabilirsiniz.

Barkod Okutmak
Teknoloji, hayatımızın her alanında bize destek oluyor. Barkod okuyucu programlar sayesinde, kavanozun üzerinde bulunan kodları okutarak üretim yerine bakabilirsiniz.

Rengine Dikkat!
Sahte bal, gerçek bala göre daha açık renklidir. Bu yüzden rengi açık olan ballardan uzak durmanızı öneriyoruz. Fakat her koyu renkli bal da gerçek değildir. Sahte bal üreticileri, katkı maddeleriyle balın rengini koyulaştırabilir. Bu nedenle diğer teknikleri de bilmenizde fayda var.

Şekerlenme
Gerçek bal, buzdolabında 30 gün beklediğinde şekerlenmeye ve tereyağı kıvamına gelmeye başlar. Balı beklettikçe tabandan yukarıya doğru şekerlendiğini görüyorsanız, sahte olma ihtimali düşüktür. Balın gerçek olup olmadığını görmek için o kadar beklemek istemiyorsanız, diğer yöntemlere başvurun.

Akışkanlık Testi
Balın gerçek olup olmadığını anlamak için, uygulanan yöntemlerin başında akıtma testi gelir. Bir kaşık balı kavanozun içine doğru yavaşça akıtın. Eğer bal kesilmeden uzun bir şekilde akıyorsa gerçek, kesik kesik akıyorsa sahtedir.

Ilık Su Testi
Bir bardak ılık suyun içerisine, bir çay kaşığı bal akıtın. Bal suyun içinde olduğu gibi duruyorsa gerçek, çözünüyorsa sahtedir.

Yakma Testi
Bir kibriti hafifçe balın içerisine batırın. Ardından kibriti yakın. Eğer bal değdirdiğiniz kibrit yanmaya başladıysa bal gerçek ve saftır, yanmıyorsa sahtedir.

Soğuk Hava Testi
Bal kavanozunu bir süre soğukta bırakın. Eğer bal donmaya başlıyorsa gerçek, donmuyorsa sahtedir.

Kâğıt Havlu Testi
Uygulaması en kolay yöntemlerden biri de kağıt havlu testidir. Bir çay kaşığı balı, kâğıt havlunun üzerine akıtın. Bal kağıt havlunun üzerine aynı şekilde kalıyorsa gerçektir. Eğer kağıt havlu balı emmeye başladıysa, sahtedir.

Tadına Dikkat
Bir çay kaşığı bal yiyin. Eğer bal genzinizi yaktıysa, tadı damakta 15-20 saniye kadar kalıyorsa, bal gerçektir.

Haber: Emre Akkış

Editör: Mahmut Beyaz