Geçmişten bugüne dek gelen saat tamirciliği, terzicilik, ayakkabı imalatı gibi birçok meslek ayakta durmakta zorluk çekiyor. İşte bu mesleklerden biri olan Terzilik mesleğini 51 yıldır sürdüren ustalardan biri olan Ahmet Başkan, terziliğin geçmişini ve bugününü anlattı. Kahramanmaraş’ın ilk terzilerinden biri olan Terzi Ahmet Başkan, ilkokulu bitirdikten sonra çırak olarak başladığı terzilik mesleğinin şu anda anlamını yitirdiğini söyledi. Terzilik mesleğinin gözde bir meslek olduğu yıllarda terzi olmayana kız vermezlerdi diyen Ahmet Usta, “1960’lı yıllarda bu mesleği yapanların çok paralar kazandığını ifade etti.
“ISMARLAMA TERZİLİK BİR DÖNEM ÇOK GÖZDEYDİ”
Bir zamanlar ısmarlama terzilik mesleğinin çok gözde bir meslek olduğunu belirten 5 çocuk babası Başkan, günümüzde ise bu mesleğin rağbet görmediğini ve neredeyse bittiğini ifade etti. İlkokulu bitirdikten sonra babası tarafından bir terzi ustasının yanında terzi çırağı olarak işe başladığını ifade eden Ahmet Usta, daha sonra çalışmak için İstanbul’a gittiğini, birkaç yıl İstanbul’da kaldığını ve bu zaman zarfında mesleğinde daha da ustalaşarak Kahramanmaraş’a döndüğünü söyledi.
51 YILDIR AYNI AŞKLA
51 yıldır severek, isteyerek, halen tadına doyamayarak, terzilik yaptığını belirten Terzi Ahmet Usta, halen o günlerin hayalini, yaşattığını, geçmişteki yılların özlemini çektiğini, yıllarca her kesimden insana giyinmeyi takım elbise giymeyi, sevenlere ısmarlama elbise dikerek hizmet verdiğini, bu zaman zarfında birçok belediye başkanı, avukat, öğretmen, doktor ve üst düzey yöneticiyle tanışıp onlara elbise diktiğini söyledi. Başkan, konuşmasının devamında şunları kaydetti: “Kendi iş yerimde yanıma çırak aldığımda, yeni gelen çocuklara ilk, neden terzilik mesleğine geldiniz başka meslek mi yok derdim. Onlar da bana şunu derdi; ‘Terzi olmayana kız vermiyorlar.’ Yani önceden terzilik o kadar kıymetli bir meslekti ki, herkes terzilik yapmak istiyordu.”
“1 AYDA ALDIĞIM PARAYI 3 TAKIM ELBİSEDEN KAZANIRDIM”
İstanbul’da dükkâna hiçbir ücret vermeden sahip oldum. Dükkân sahibi kavga etmiş ve eli kesilmiş doktorda iş yapamaz demiş. Bu yüzden dükkânı ücretsiz bana verdi. Uzun yıllar orada çalıştım. 1978’in sonlarına doğru işler kötüye gitti. Artık hazır elbise tercih edilmeye başladı ve dikili elbise alan kalmadı. Amcamın oğlu belediye meclis üyesiydi. Bana haber gönderdi, ‘gel seni belediyeye alalım, terziliğin ilerisi yok. Zaten işler de kötüye gidiyor, birkaç yıla kadar iş yapamaz hale gelirsin’ dedi terziliği bırakmak istemiyordum. Çok ısrar ettiler bende en sonunda kabul ettim ve İstanbul’daki iş yerimi kapattım tekrar Kahramanmaraş’a geldim. Amcaoğlunun sayesinde belediyede göreve başladım. Ama bu süreçte benden takım elbise dikmemi istiyorlardı boş zamanlarımda yine yapıyordum. 20 yıl belediyede çalıştıktan sonra emekli oldum ve mesleğim olan terziliği boş kaldığım zamanlarda değil de sürekli devam ettirmeye başladım. Memurlukla terziliği kıyaslayacak olursam, işlerim iyi giderken memurlukta 1 ayda aldığım parayı 3 takım elbiseden kazanırdım.
“TEKNOLOJİ BAŞINI ALMIŞ GİTMİŞ”
Günümüzde ısmarlama terzi mesleği bitmiş durumdadır. Kahramanmaraş’ta ısmarlama 10-15 terzi var. Onların iyi kötü müşterileri var. Benim dükkânım yol üzeri olmadığı için pek gelen olmuyor. Gelenler ise eski müşterilerim veya hısım akrabalar. Bu sayede para kazanıyorum. Ismarlama terziliği bitiren etken hazır elbiselerin çıkması oldu. En küçük fabrikada 50-60 kişi çalışıyor. En büyüğünde ise 500 kişi çalışıyor. Teknoloji başını almış gitmiş. Teknoloji bizim ısmarlama terziliği bitirdi. Teknoloji sayesinde fabrikalarda 10 bin pantolon bir günde dikiliyor. Ben bir pantolonu bir günde dikerim. Fabrikadan çıkan pantolonun fiyatı 6 lira oluyor. Ben bir günde diktiğim pantolonu 30 liraya satıyorum. Aslında teknolojinin ilerlemesi iyi oldu. Önceden yetiştiremezdik. Yetişmesi mümkün değildi. Vatandaş hazır elbiseyi 100 liraya alıyor. 50 liraya bana tamir ettiriyor. Ama bana 1 elbise diktirse 10 yıl giyer. Hazır elbiseyi ise 6 ay giyer. Bir ısmarlama elbise iyi ve mevsimlik kumaştan yapılır. Kışın yün kumaştan yapılan, yazında ketenden yapılan elbise giyilir. Şimdi böyle bir şey yok. Ne olursa olsun, hesaplı olsun diyorlar. Çünkü ısmarlama iyi kumaştan ve iyi dikimle olur. Bu da biraz masraflı. Şimdi hazır giyimin çoğu naylon. Hem fabrikasyon hem sentetik olmaları nedeniyle ucuz.”
Haber: Emre Akkış
