Türkiye genelinde olduğu gibi Kahramanmaraş’ta da son yıllarda halı yıkama sektöründe faaliyet gösteren firmaların sayısı büyük bir hızla artarken, kendi işleri dışında başka bir alanda hizmet vermeye başlayarak halı yıkama işine girenlerin sayısındaki artış da dikkatleri çekiyor. Halı yıkatmaya olan büyük talep, merdiven altı halı yıkama firmalarını doğururken, insan sağlığını düşünmeyen firmalar da sosyal medya hesaplarından ve broşürlerden yaptıkları reklamlarla insanları kendilerine çekiyor. Birçok vatandaş da halısını verdiği firmayı incelemezken, bu durum onların sayısını daha da artırıyor. Bu kapsamda 2015 yılında Kahramanmaraş’ta faaliyete başlayan Kahramanmaraş Profesyonel Halı Yıkamacılar Derneği bir çalışma başlatarak kentteki halı yıkayan bütün firmaların takip etti. Takip sonucunda 86 firma derneğin niteliklerini ve şartlarını taşımazken, dernek yöneticileri ve üyeleri bu firmaları şikayet etmeye hazırlanıyor. Bu noktada gazetemize bilgiler veren Kahramanmaraş Profesyonel Halı Yıkamacılar Derneği Başkan Yardımcısı Fatih Kalaycı, merdiven altı halı yıkamacıların hem işleri böldüğünü hem de ev hanımlarının özellikle titiz oldukları halılarının kullanılamaz hale getirildiğini vurguladı. Kalaycı, “Bu 86 firmanın varlığından Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin haberi yok. Sadece magnet, broşürlerde ve sosyal medya organlarında bu firmalar var. Kanun açısından, devlet nazarında böyle bir firma yok” dedi.
“DERNEK STANDARTLARINI BELİRLEDİK”
Kahramanmaraş Profesyonel Halı Yıkamacılar Derneği’nin faaliyetleri hakkında bilgiler veren Başkan Yardımcısı Fatih Kalaycı, “Kahramanmaraş Profesyonel Halı Yıkamacılar Derneğimiz 2015 yılında faaliyetine başladı. Kuruluş amacımız, bu sektörde faaliyet gösteren firmaları bir araya getirerek hem toplum için hem de biz sektör çalışanları için daha düzenli, daha kapsamlı bir şekilde yaptığımız işin kalitesini göstermektir. Şuan da derneğimize kayıtlı 35 tane esnafımız var ve bu 35 esnafımız bu işi tam anlamıyla profesyonel şekilde yapan arkadaşlarımız. Dernek olarak belirli standartlarımız var, bu standartlar doğrultusunda tespitler yapıldı ve standartlarımıza uyan bütün firmalarımızı çatımız altında topladık” şeklinde konuştu.
“86 TANE ŞARTLARI TAŞIMAYAN FİRMA VAR”
Dernek olarak Kahramanmaraş genlinde bir çalışma başlattıklarını ve merdiven altı halı yıkama firmalarını tespit ettiklerini dile getiren Kalaycı, “Bizim tahminlerimiz, halı yıkama sektöründe faaliyet gösteren, iş yeri olan olmayan 300 civarında telefon numaraları tespit ettik ve bu tespitlerin sonucunda tek tek bütün arkadaşlarımızın iş yerlerini gezdik. 159 adet hali hazırda faaliyet gösteren iş yeri tespit ettik. Bunların tamamı iş yeri değil, bir kısmı normal müessese, bir kısmı evler, bahçeler, damlar yani her yerde bu işin yapıldığını gördük. Şuan için bizim ulaşabildiklerimiz bunlar ama tahminimizce bunun iki katı kadar da ulaşamadığımız iş yeri vardır. Bu saydığımız 159 firma içerisinde 86 tanesi bizim istediğimiz nitelikleri ve şartları taşımayan firmalar. Yani bunların büyük bir bölümünün vergi levhası yok, maliye kaydı yok. Bir bölümü Ahmet Halı Yıkama demiş, yanına Mehmet Halı Yıkama yapmış, yanına Veli Halı Yıkama, Ömer Halı yıkama onun yanına da Hasan Halı Yıkama yapmış yani tek çatı altında dört tane de kaçak firma oluşturmuş. Bu da ne oluyor, halkı kandırıyor, halk Ahmet’e verdim zannediyor ama halı Mehmet’te yıkanıyor. Ömer’e verdim sanıyor ama yine Mehmet’te yıkanıyor” ifadelerini kullandı.
“86 FİRMADAN TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN HABERİ YOK”
Kayıt dışı faaliyet gösteren firmaları ziyaret ettiklerini ve ziyaret sonucunda 86 firma için dilekçe hazırladıklarını anlatan Kalaycı, bu firmalardan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin haberinin olmadığını söyledi. Kalaycı, “Şuan da yapmış olduğumuz çalışmada kayıt dışı faaliyet gösteren bütün firmalara dernek başkanımız Ali Kodaz ve dernek üyelerimiz eşliğinde iş yeri ziyaretleri yapıldı. Vergi Levhası olmayan, kayıt dışı çalışan arkadaşlar tespit edildi derneğimiz tarafından. Pazartesi günü itibariyle de dilekçeleri hazırlandı, Vergi Dairesi Başkanlığı’na bu dilekçeler sunulacak. Bizim tek istediğimiz herkes kayıt altında olsun, şartlar eşit olsun, en azından denetlenebilir noktada olsun. Bu 86 firmanın varlığından Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin haberi yok. Sadece magnet, broşürlerde ve sosyal medya organlarında bu firmalar var. Kanun açısından, devlet nazarında böyle bir firma yok. Yarın bir gün müşteriler bu firmalarla alakalı problemler yaşadığında müşterinin şikayet edebileceği bir müessese yok. Şikayet ettiğinde sonuç alabileceği bir yer de yok. Çünkü böyle bir iş yeri yok” şeklinde konuştu.
“43 MİLYON 200 BİN TL’LİK KAZANCI KİM ELDE EDİYOR?”
Yaptıkları tespitlere göre Kahramanmaraş’ta 14 milyon 400 metrekare halı yıkandığını ve bunun parasal olarak değerinin 43 milyon 200 bin TL olduğunu dile getiren Kalaycı, bu geliri kimin elde ettiğini bilmediklerini belirterek, “Kahramanmaraş’ta halı yıkama sektöründe faaliyet gösteren bizim derneğimizin üyelerinin yüzde 99’u 4 TL ve üzeri bu halıyı yıkarlar. O da halı türü özelliklerine göre değişir, 4, 5, 6, 7 hatta 10 TL’ye kadar yıkanan halı vardır. Bunun da nedeni ise Kahramanmaraş’ta sanayi sitesine gittiğimiz takdirde, orada kimyasallar üretilmekte. Lapsa, selez, kostik bazlı kimyasallar, kamuoyunda baktığımız zaman insan sağlığını ciddi anlamda tehlikeye atan ve zarar veren kimyasallar. Bu kimyasallarla litresi 1 TL’ye kadar kimyasal alınmakta, Maliye kayıtları olmamakta, devlete karşı sorumlulukları olmamakta. O yüzden de 2,5 TL’ye kadar halıları yıkamaktalar. Ucuza mal ederek insan sağlığını tehlikeye sokuyorlar ve tamamen gözlerini para hırsı bürümüş insanların verdiği fiyatlardır. Kimse o fiyatlara itibar etmesin, bu işin hakkı şuan için en düşük 4 TL. Şuan da Kahramanmaraş’ta kendi çapımızda yapmış olduğumuz tespitlere göre 14 milyon 400 metrekare halı yıkanmaktadır. Bu halıların yıkanmasından 43 milyon 200 bin TL’lik bir ekonomik kazanç elde edilmektedir ama bu gelir kim elde ediyor, kim alıyor, denetlemesi nasıl yapılıyor, vergilendirmesi nasıl yapılıyor biz bilmiyoruz” ifadelerini kullandı.
“AHMET’LE MEHMET AYNI FİRMA AMA HALK BİLMİYOR”
Halısını yıkatmak isteyen vatandaşlara mutlaka yıkattığınız firmaya gidin uyarısında bulunan Kalaycı, “Vatandaşlara bizim birinci çağrımız, kapılarına bırakılan ilanlara, sosyal medya üzerinde yapılan reklamlara inanmasın. Örneğin Kahramanmaraş’ta ki bayan müşterilerimizin sosyal medyada üye oldukları bir sayfa var, herkesin bildiği, o sayfada biz yaşadığımızı ve gördüğümüzü, çevremizdeki bayanların bize ilettiğini söylüyorum Ahmet firmasından memnun kalmadım diyerek bir bayan bilgi veriyor, Ahmet firmasının yakınından bir bayan da yorum atıyor, Ahmet’ten memnun kalmadıysan burada Mehmet firması var, çok güzel yıkıyor. Oradaki vatandaş şunu bilmiyor, Ahmet’le Mehmet aynı firma zaten. Tamamen yanıltıcı reklam yapılmakta. Vatandaşlarımız sosyal medyaya itibar etmesinler, kapılarına bırakılan broşürlere itibar etmesinler. Gelsinler mümkünse, biz herkesi iş yerimize davet ediyoruz, gelin iş yerimizi görün, bizi vatandaşlar denetlesin, biz kendimizi denetleyelim dernek olarak. Bizim isteğimiz bu, vatandaş görsün halısını nereye veriyorsa versin. Mutlaka makbuzunu alsın, teslim fişini alsın, muhakkak faturalarını istesinler, böylece bu tür sahtekârlıkların önüne geçmiş oluruz. Halkımızdan bu konu da yardım bekliyoruz. Bizim en büyük sıkıntılarımızda bu, vatandaşlarımız halısını verdiği işletmeleri bilmiyor. Hangi şartlarda, hangi ortamlarda halı yıkandığını görmüyor. En büyük zafiyetimiz de bu bizim, bizi köşeye sıkıştıran konu da bu. İnsanlar gelseler, halının yıkandığı yeri görseler, hangi şartlarda, hangi ortamlarda, hangi koşullarda yıkandığını görseler, kimse bu tarz yerlere halısını vermez” dedi.
“SAĞLIK VE MALİ ALANDA DENETLENMEK İSTİYORUZ”
Sağlık ve maliye anlamında denetlenmek istediklerini dile getiren Kalaycı, sözlerine şu şekilde devam etti, “Bu iş tamamen insan sağlığıyla alakalı bir iş. Hepimizin evladı var, hepimizin evde çocukları var, imekleyen, yeni yürüyen çocuklarımız var, bu halıların üzerinde bizim günlerimiz, haftalarımız, aylarımız, yıllarımız geçiyor. Eğer bu halılar insan sağlığına uygun olmayan kimyasallarla yıkandığından, yani TSE belgeleri, ÇED belgeleri, OH belgeleri olması lazım. Bu belgelerin hiçbiri olmayan kimyasallarla halılar yıkandığında tamamen kanser oluşumunu tetikleyici kimyasallar olduğu tespit edilmiştir. Bu kimyasalları en azından Sağlık Müdürlüğü gelip denetleyebilir, çocuklarımızın gelecek nesillere çok ciddi zararlar vermemesi açısından kontrol altına alınması gerektiğine inanıyorum. Dernek arkadaşlarımızla bu konuda hepimiz hem fikiriz. Maliye anlamında da herkesin kayıt altına alınmasını istiyoruz, en azından bu işi Maliye kayıt altına aldığında gerçekten bu paralara halı yıkamanın yapılmayacağını o arkadaşlar anlayacaktır.”
“BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANIMIZDAN YARDIM BEKLİYORUZ”
Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Başkanı Fatih Mehmet Erkoç’tan yer taleplerinin olduğunu ve yardım beklediklerini de dile getiren Kalaycı, “Bundan iki yıl önce Büyükşehir Belediye Başkanımız Fatih Mehmet Erkoç’tan yer talebi konusunda randevu almıştık. Sağ olsun dernek üyelerimizle bizleri makamlarında kabul ettiler, şikayetlerimizi, sıkıntılarımızı dile getirdik, vatandaşla karşı karşıya geliyoruz, belediyelerle karşı karşıya geldiğimizi anlattık. Sarf ettiğimiz su tonajlarını, doğaya bıraktığımız kimyasal atıkların detaylarını aktardık. Yani biz kendimizi ihbar etmiştik bir nebze, bu ihbar neticesinde Büyükşehir Belediye Başkanımız bize teşekkür etti. Dedi ki ben size yardımcı olacağım, size bir yer temin edeceğiz, Küçük Sanayi Sitesi kuracağız, bu sanayi sitesinde siz işletmenizi kurarak faaliyetinize devam edecekseniz dedi. Tabi bu süreçte Terziler Odası’nın arkasında bir arazi söz verilmişti, oraya baktık fakat başkanımızın haberi var mı bilemiyoruz ama Toprak Koruma Kurulu’ndan geçmediği için veremeyeceklerini söylediler. Matesa’nın karısında başka bir alan vereceğiz dediler. Bu noktada Büyükşehir Belediye Başkanımızdan hassasiyet bekliyoruz. Bizlere ve tüm esnaf arkadaşlarımıza yardımcı olmasını diliyoruz” şeklinde konuştu.
(Haber: Ahmet Güneçıkan)
