Kahramanmaraş’ın atadan görme şanlı demircilerinin ellerinde şekillenen bıçak, tahra, nacak, mangal, ızgara, ve şiş dünyanın birçok ülkesine ihraç ediliyor. Demirciler odası başkan yardımcısı Fahrettin Balkarlı, bayrama sayılı günler kala siparişlere yetişemediklerini söyledi.
Demirciler çarşısında işler oldukça yoğun. Siparişlerin biri gidiyor biri geliyor, ustalar çekiçlerini daha seri vuruyor. Son yıllarda sayıları azalsa da 60 yıldır çarşıda demircilik yapan usta var. Dışardan bakıldığında bayram telaşı gibi görünen hummalı çalışmanın aslında sürekli devam ettiğini röportaj sırasında öğrendik. “Irak, Suudi Arabistan ve Yemen gibi ülkelere her yıl şiş, mangal, ızgara satışlarımızda sınır yok” diyen Balkarlı kurban bayramlarında satışların yurtiçine yönelik olduğunu söyledi. 50 yıldır bu işi yaptığını söyleyen Balkarlı Türkiye’nin her tarafında Kahramanmaraş ızgara, mangal, şiş ve bıçaklarından sattıklarını söyledi.
Bir diğer esnaf Mehmet Çetinkaya ise kendi yaptıkları ürünlerin her tarafta çok beğenildiğini ve sürekli siparişlerin geldiğini söyledi. Çarşının 60 yıllık demircisi Ali Sezallı ise 10 yaşından beri küçük dükkanında demir dövdüğünü ifade etti. Sağlığının iyi olduğunu söyleyen Sezallı, aşırı sıcakta kızgın demir dövmenin kendisine zor gelmediğini ifade etti.
KAHRAMANMARAŞ BIÇAĞI
Kahramanmaraş bıçağının özellikle kurban bayramlarında tercih edilmesi ve teknolojiye karşı ayakta kalmasının birçok sebebi var. Bunlardan en önemlisi ise şüphesiz yetenekli ustaların el emeklerinin kalitesinden. Kahramanmaraş merkezde Demirciler Çarşısı’nda ve merkeze 32 km uzaklıkta olan Hartlap Köyünde yıllardır bıçakçılık yapıldığı için üretilen bıçaklar Türkiye sınırlarını aşarak dünyaya açıldı. İl içinde ve il dışında alıcı bulan bıçakların üretiminde çelik, tosak ağacı, boynuz, plastik ve fiber ana malzemeler kullanılmakta. Bıçakların çelik veya demir olan kısmına “namti” denilmekte. Namti yapımında geçmişte tren yollarına döşenen raylar kullanıldığını öğrendik. Ray demirlerinin kullanılma sebebi bu rayların üretiminde kullanılan demirin kaliteli olması ve daha keskin bıçaklar elde edilebilmesi. Günümüzde ise namti yapımında ise çelik şeritler kullanılmaktadır. Bıçağın sapının yapımında ise “tosak ağacı”, boynuz, plastik ve fiber tercih edilmektedir. Sert, dayanıklı ve işlenmesi kolay bir yapıda olan tosak ağacı, 1990’lı yıllara kadar bıçak sapının yapımında kullanılan temel malzemedir. Kahramanmaraş’ın Andırın ilçesinden, Düldül Dağı’ndan, Hatay’ın Erzin ve Yayladağı ilçesinden temin edilebilmektedir. Boynuz olarak koç boynuzu ve keçi boynuzu kullanılmaktadır. Günümüzde tosak ve boynuz saplı bıçak üretimi azalmış ağırlık olarak plastik ve fiber saplar kullanılmaya başlanmıştır. Bu malzemelerin kullanımının yaygınlaşma sebebi kolay temin edilebilmeleri ve ucuz ve seri üretime imkan vermeleridir. Plastik saplar Kahramanmaraş’ta sanayiden hazır olarak alınabilmekte ve namtilere monte edilmektedir. Hartlap Köyünde eğri bağ bıçağı, maskot bıçağı, cep bıçağı, ges boy bıçak, orta boy bıçak, kurban bıçağı, meyve bıçağı, kasap bıçağı, kıyma bıçağı gibi bıçak çeşitleri üretilmektedir. Her bıçak çeşidinin yılan dili, söğüt yaprağı, böbrekli ve topak olarak adlandırılan şekilleri vardır. Ayrıca üretilen bıçakları kapanır ve kapanmaz olarak da ikiye ayırmak mümkündür .Bu yüzden geçmişte evlerin altında 35’e kadar çıkan bıçakçı atölyesi sayısı günümüzde 10-15’e kadar düşmüştür. Haber. Şenol Güneş
