Covid-19 salgını sürecinde kredi faiz oranlarının yüzde 1’in altına indirilmesi sonrası özellikle gayrimenkul sektöründe ciddi bir hareketlenme olmuş ve ev sahibi olmak isteyen vatandaşlar kredi faiz oranlarının düşmesiyle beraber emlak ofislerinin yolunu tutmuştu. Yaşanan süreçte gayrimenkul sektöründe hareketli günler yaşanmış ancak faizlerin yeniden yükselmesiyle beraber konuta olan talep azalmıştı. Tüm bunlarla beraber hem Türkiye Konut Fiyatı Endeksi’nin artması hem de konuta olan talebin düşmesi sonrası konut kira fiyatları yükseldi. Öte yandan artan inşaat maliyetleri nedeniyle müteahhitlerin yeni inşaatlar yapmaya yanaşmaması konut fiyatlarının tavan yapmasına neden oldu.
“BİNA YAPIM MALİYETİ BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE YÜZDE 45,15 ARTTI”
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Kahramanmaraş İnşaat Mühendisleri Odası İl Temsilcisi Ökkeş Buğra Dalkıran, “Yapı maliyetlerindeki fiyat artışları sadece çimentoda değil birçok kalemde mevcut; ülkemizde enflasyon kavramı gittikçe derinleşmektedir. TUİK açıklamasına göre; 2021 yılı son çeyrekte ise inşaat sektörü bina yapım maliyetlerinin önceki yıla oranla yüzde 45,15 artmış olması da bunun net göstergesidir.” şeklinde konuştu.
“ASIL SEBEP ÇİMENTO DEĞİL”
Dalkıran, konuşmasının devamında şu ifadelere yer verdi: “Pandemi sürecinde küresel ölçekte oluşan emtia arzının azalması gelişmekte olan tüm ülkeleri sıkıntıya sokmuştur. Özellikle bizim gibi ithal girdileri çok olan ülkeleri daha zor bir süreç ne yazık ki beklemektedir. Tabi inşaat maliyetleri açısından çimento artışları sanki ana sebepmiş gibi görünse de bina üzerindeki çimento oransal etkisi yüzde 6-7 oranını geçmemektedir. İnşaat maliyetlerindeki emtia artışları; plastik esaslı hammaddeler, metal hammaddesi bazlı ürünlerindeki artışların etkisini gözden kaçırmamak gerekir.
“KÖMÜRDEKİ ARTIŞ DÖVİZ BAZINDA YÜZDE 200’ ÜNDE ÜZERİNDE”
Üretici açısından bakıldığında ise çimento üretim maliyetlerini oluşturan ana kalemler; akaryakıt ve enerji olduğunu bilmekteyiz. (yaklaşık olarak yüzde 60- 70 mertebelerinde ) Dolayısıyla enerji ve akaryakıtta özellikle kömürdeki artış döviz bazında yüzde 200’ ünde üzerinde olduğu belirtilmektedir. Çimento sektörü temsilcilerinin de belirtiği gibi enerji ve kömürdeki artışların bu zamların temel sebepleri olduğu aşikârdır.
“SERBEST PİYASA EKONOMİSİ HER VİRAJDA CİDDİ ZARARLAR VERECEKTİR”
Döviz dalgalanmasından ötürü dış piyasada ihracatını artırmış üreticiye Eylül ayı başında Ticaret Bakanlığı tarafından klinker hammaddesine koyulan ihracat kaydı şartı sonrasında bile fiyatlarda gerileme beklemek doğru görünmüyor. Anlaşılan o ki ülkemizde başarıyla denetleyemediğimiz serbest piyasa ekonomisi her virajda ülkemize ciddi zararlar verecektir.
“İNŞAAT BİRİM METREKARE MALİYETLERİ FİYATLARI YUKARIYA ÇEKİYOR”
Tüketici açısından bakıldığında; inşaat birim metrekare maliyetleri ortalama kalitede daireler için bile azami 3 bin-3 bin 500 Türk Lirasını buluyor. Bu durumda brüt 140 m2 bir daire fiyatı minimum 400 bin -500 bin TL ile satış yapılması gerekiyor. Faiz oranlarındaki artış ile beraber dairenin 5 yıllık ödeme planında çekilecek konut kredisi; ana paranın da üzerinde bir faiz ödemesi ile karşı karşıya kalan tüketiciyi, özellikle son günlerde oluşan hayat pahalılığı ile beraber mecburen konut alımını ertelemeye mecbur bırakıyor. Ayrıca piyasada yeni konut üretiminin ciddi oranda düşmesi neticesinde kiralık konutların talebinde ciddi artışlara neden oldu, Kahramanmaraş için geçen yıllara oranla kira fiyatlarındaki öngörülemeyen artış bunun sonucunda oluşmuştur. Görünen o ki konut kredi faizlerinde ciddi bir düşüş olmaz, hane halkının da alım gücü artırılamaz ise bu artışlar önümüzdeki günlerde de hızla devam edecektir.”
Haber: Emre Akkış
