Kipaş Yönetim Kurulu Üyesi ve Ekonomist Hikmet Gümüşer, hem Kahramanmaraş hem de Türkiye’nin 2018 yılı ekonomik gelişmelerini değerlendirerek, 2019 yılındaki beklentileri ve öngörüleri anlattı. “2018 yılında yükselen kurlar firmaları genel olarak ihracata teşvik etti ve 2018 yılında gerek Türkiye’deki şirketler gerekse de Kahramanmaraş’ta ki şirketler ağırlıklı olarak ihracat yapmayı tercih ettiler” diyen Gümüşer, 2019 yılında Türkiye ekonomisinin biraz daha az büyümesini beklediklerini söyledi. Kahramanmaraş’ın 2018 yılında bir milyar dolar ihracat barajını aştığını ifade eden Gümüşer, 2019 yılında 1.4 milyar dolarlık bir ihracat rakamı beklediklerinin altını çizdi. Sözlerinde sıklıkla ihracat yapmanın öneminden bahseden Gümüşer, Türkiye’de ihracat yapan şirket sayısının artması gerektiğine vurgu yaptı.
“KENT EKONOMİSİ GEÇEN YILA ORANLA YÜZDE 5-6 ORANINDA BÜYÜDÜ”
Kahramanmaraş ekonomisinin yüzde 5-6 oranında büyüdüğünü dile getiren Gümüşer, “2018 yılı genel olarak oldukça sıkıntılı bir yıl oldu. 2000 yılından bugüne baktığımız zaman birçok ekonomistin ve benimde aynı şekilde görüşüm 2018 yılının zor geçtiği yönünde. Bunun en önemli sebebi kurların ne Merkez Bankası’nın ne bankaların ne de özel sektörün beklediği bir kur gerçekleşmemesi oldu ve kurlar neredeyse 2 katına çıktı. Bu birçok şirketin maliyetine yansıdı. Maliyetler birim fiyatlarına yansıdı. Neticesinde bunun bedelini enflasyon olarak yüksek faiz olarak aynı zamanda talep daralması olarak ödedik. 2018 yılında yükselen kurlar firmaları genel olarak ihracata teşvik etti ve 2018 yılında gerek Türkiye’deki şirketler gerekse de Kahramanmaraş’ta ki şirketler ağırlıklı olarak ihracat yapmayı tercih ettiler. 2018 yılı ihracat rakamlarına baktığımız zaman Kahramanmaraş ekonomisinde yaklaşık yüzde 5-6 oranında bir büyümeyle karşılaşıyoruz. Bir milyar dolar barajını kırabildik. İthalat ise son Eylül ayından itibaren biraz azaldı. Bu şehrimizin cari açığına bir katkı olarak yansıdı” ifadelerini kullandı.
“2019 YILINDA BÜYÜMENİN İHRACATLA SAĞLANACAĞINI DÜŞÜNÜYORUZ”
2019 yılında büyümenin ihracatla sağlanabileceğini düşündüklerini anlatan Gümüşer, sözlerinin devamında şöyle konuştu: “2019 yılından beklentimiz ihracata yönelmek. İhracat yine Türk ekonomisinin 2019 yılında hem Kahramanmaraş hem Türkiye genelinde hedefi olacak. Burada ihracat yapan firmaların sayısının arttırılması hedeflenmeli. Şu an Türkiye’de toplam kurulu üretim hanesi olan ticaret yapabilecek olan 500 bin kadar şirketin olduğundan bahsediliyor. Bu 500 bin şirketin sadece 17 bini Türkiye genelinde ihracatçı. Dolayısıyla bu sayının arttırılması lazım. İhracatın Kobi seviyesine kadar düşürülmesi, Kobi seviyesinin de ihracata yönelmesi gerekiyor. Aynı zamanda ihracatta biraz daha teknolojisi yüksek, teknolojik katkısı yüksek ürünleri ihraç etmemiz lazım. 2019 yılında Türkiye ekonomisinin biraz daha az büyümesini bekliyoruz ve bu büyümenin de ihracatla sağlanacağını düşünüyoruz. Zaten bunu da 2018 yılının 3’üncü çeyrek büyümesi de teyit etti. Türkiye Temmuz-Ağustos-Eylül aylarını kapsayan dönemde tamamıyla ihracatla büyüdü.”
“HEDEFLER YOLDA REVİZE OLABİLİR”
Birçok olumsuz gelişmeye bağlı olarak hedeflerin yolda revize edilebileceğinden söz eden Gümüşer, “Bildiğiniz üzere Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’da büyüme 4 faktörle sağlanır. Bir; kişilerin harcaması, ikincisi kamunun harcaması, üçüncüsü net ihracat-ithalat rakamlar, dördüncüsü ise yatırımlardır. Şimdi 3’üncü çeyreğe baktığımız zaman diğer çeyreklerin aksine kamu harcamasının ve kişilerin harcamasının azaldığını ama net ihracat-ithalatın arttığını görüyoruz. Dolayısıyla 2019’da da benzer bir tabloyla karşılaşacağımızı ve Türk ekonomisinin ihracatla büyüyeceğini bekliyoruz. Kahramanmaraş’ın 2019 ihracat hedefinin 1.4 milyar dolar civarında olmasını bekliyorum. Tabii yine ihracat pazarlarında da bir daralma söz konusu. Özellikle global anlamda birçok ülkede büyüme sıkıntısı yaşanıyor. Bunu özellikle PMI endeksinin 50’nin altına düşmesinden görebiliyoruz. Aynı zamanda Avrupa’da Akdeniz kıyısı ülkelerdeki yavaş büyüme, geç büyüme ki bunlar genel olarak hem Kahramanmaraş’ın hem de Türkiye’nin en önemli ihracat ülkesi. Bu ülkedeki gerilemeler, iç karışıklıklar bizi bekliyoruz. Bu ülkelerdeki fakirleşme yine yaşayacağımız sıkıntılar olacak 2019 yılında. Bu yüzden hedefler yolda revize olabilir” diye konuştu.
“BÜTÜN AYLAR BOYUNCA KÖTÜMSER BİR BEKLENTİMİZ VAR”
“2019 yılı 2018 yılından farklı olarak bütün aylar boyunca kötümser bir beklentimiz var” diyen Gümüşer, son olarak sözlerine şunları ekledi: “Seçimler bizim için oldukça tehlikeli. Çünkü 2018 yılına baktığımız zaman ülkemizdeki döviz seviyesinin kabul edilebilir bir seviyede olmasını sağlayan yegâne şey yabancıların paralarını Türkiye’ye getirmesiydi. 2018 yılında ülkemize gelen paralara ay ay baktığımızda en çok çıkışın Nisan ve Mayıs ayında olduğunda görüyoruz. Bunun sebebi Haziran ayında yapılacak olan seçimler. 2019 yılında da 31 Mart’ta yapılacak olan seçimlere kadar çok yoğun bir döviz çekilmesi bekliyorum. Seçimlerden sonrada durumun enflasyon düzelmediği sürece, faizler düşürülemediği sürece ve yeni yatırımlar yapılamadığı sürece büyük bir sıkıntıyla karşılaşacağımızı, iç piyasada talep daralmasıyla karşılaşacağımızı, firmaların mal satmakta zorlanacağını, konkordato ilanlarının artacağını, işçi çıkarmalarının çoğalacağını maalesef bekliyoruz. 2019 yılı 2018 yılından farklı olarak bütün aylar boyunca kötümser bir beklentimiz var. Ama biliyorsunuz 2018’in ilk 6 ayı çok güzel geçti. Ama aynı şeyi şu anda 2019 yılı için söyleyemiyorum. Tek yapmamız gereken şey ihracat.”
Haber: Emre Akkış
