Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulunda yasalaşan anayasa değişikliği, kararı sonrası Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemi" halkoyuna sunuldu. AK Parti ve MHP'nin desteğiyle hazırlanan anayasa değişikliği için aylardır sahalarda vatandaşlara 18 maddelik anayasa paketi anlatıldı. Bir yanda AK Parti, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ‘Evet’ için çalışmalarını sürdürürken Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) öncülüğünde ise diğer partiler ‘Hayır’ için çalışmalarını sürdürdü. Aylardır yoğun çalışma içerisinde kendi fikir ve görüşlerini vatandaşlara tanıtmak için çalışan her iki cephe, halkın takdirine bıraktığı karar gününü geride bıraktı. 16 Nisan sabahı sandık başına giden tüm Türkiye kendi kararını sandığa yansıtırken Kahramanmaraş’ta da sandık başına giden 628 bin 673 seçmenin yüzde 73,97’si tercihini Evet’ten geriye kalan yüzde 26,03’ü ise tercihini Hayır’dan yana kullandı.

NÜFUS MÜDÜRLÜKLERİ MESAİ YAPTI

Kahramanmaraş'ta kimlikleri olmayanların oy kullanabilmeleri için nüfusu müdürlükleri de mesai yaparak başvuranlara geçici kimlik belgeleri verdi.
Anayasa Değişikliği Halkoylamasında oy kullanmak için sandık başına gidenlerin bazıları, TC numaralı fotoğraflı veya resmi bir kimlikleri olmadığı için oy kullanamadı. Sandık görevlilerinin yönlendirmesiyle birlikte bu durumda olanlar yeni kimlik almak için nüfus müdürlüklerinin yolunu tuttu.  Yanlarında biyometrik fotoğrafı olanlar kısa sürede geçici kimlik belgelerini aldı.

628 BİN 673 SEÇMEN OY KULLANDI

Yüksek Seçim Kurulu tarafından kentteki okullarda kurulan seçim sandıklarının görevliler tarafından hazırlanmasıyla birlikte, seçmenler sabah saat 07.00 itibariyle oy kullanmaya başladı. Sandık görevlilerinden aldıkları tercih pusulaları ve mühürle kabinlere giren seçmenler, oylarını kullandıktan sonra sandığa attı. Kahramanmaraş’ta 628 bin 673 seçmen 2 bin 169 sandıkta oy kullandı. Oy verme işlemi ise kentte saat 16.00'da sona erdi. Oy kullanma işleminin sona ermesiyle birlikte YSK tarafından seçim yasaklarının kaldırılması sonrası açılan sandıklarda 458 bin 209 evet oyu kullanılırken 161bin 275’te hayır oyu çıktı 9 bin 189 oyda geçersiz sayıldı.

İLÇELERDEKİ DAĞILIM

Kahramanmaraş genelinde toplam yüzde 73,97’si tercihini Evet’ten geriye kalan yüzde 26,03’ü Hayır’dan yana kullanırken ilçelerde ki durum ise şu şekilde gerçekleşti:

Onikişubat ilçesi yüzde 79,8 Evet, yüzde 20,2 Hayır,

Dulkadiroğlu ilçesi yüzde 82,3 Evet yüzde 17,7 Hayır,

Türkoğlu İlçesi yüzde 78,5 Evet, yüzde 21,5 Hayır,

Ekinözü ilçesi yüzde 62,6 Evet, yüzde 37,4 Hayır,

Nurhak ilçesi, yüzde 37,5 Evet, yüzde 62,5 Hayır,

Çağlayancerit ilçesi yüzde 62,5 Evet, yüzde 37,5 Hayır,

Afşin ilçesi yüzde 70,4 Evet yüzde 29,6 Hayır,

Andırın ilçesi yüzde 66,1 Evet yüzde 33,9 Hayır

Elbistan İlçesi yüzde 62,3 Evet yüzde 37,7 Hayır

Göksun ilçesi yüzde 73,6 Evet yüzde 26,4 Hayır

Pazarcık yüzde 52, 8 Evet yüzde 47, 2 Hayır

YENİ SİSTEM NELER GETİRİYOR

Cumhurbaşkanlığı sistemini düzenleyen Anayasa Değişikliği Kanunu, cumhurbaşkanın seçimi, yetkileri, cezai sorumluluğu ile Meclisin denetim yetkisi, yürütmenin işleyişi gibi pek çok alanda yeni düzenlemeler içeriyor.
TBMM Genel Kurulunda kanunlaşan anayasa değişikliği, Cumhurbaşkanlığı sistemi çatısı altında getirilmesi öngörülen yeni düzenlemeler şöyle:
Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılacak.
Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilecek.
TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri, 5 yılda bir aynı gün yapılacak.
Meclis, denetim ve bilgi edinme yetkisini, "Meclis araştırması", "Genel görüşme", "Meclis soruşturması" ve "Yazılı soru" yoluyla kullanacak.
Cumhurbaşkanının partisiyle ilişiği kesilmeyecek.
Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıl olacak. Bir kişi en fazla 2 kez cumhurbaşkanı seçilebilecek.
Cumhurbaşkanlığına, seçimlerde geçerli oyların en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.
Seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek. Cumhurbaşkanı "Devlet başkanı" olacak, yürütme yetkisini üstlenecek, Başkomutanlığı temsil edecek.
Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atayacak ve görevlerine son verecek.
Cumhurbaşkanı, anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunacak.
Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisine ilişkin konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilecek.
Kanunda açıkça düzenlenen konularda cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamayacak.
TBMM'nin aynı konuda kanun çıkarması durumunda, cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz olacak.
TBMM cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında soruşturma açılmasını isteyebilecek.
Hakkında soruşturma açılmasına karar verilen cumhurbaşkanı seçim kararı alamayacak.
Cumhurbaşkanı, bir veya daha fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilecek.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından cumhurbaşkanı tarafından atanacak ve görevden alınacak. Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakan olarak atanırlarsa üyelikleri sona erecek.
TBMM, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.
Cumhurbaşkanı, kanunda düzenlenen ilgili şartların gerçekleşmesi halinde OHAL ilan edebilecek.
Disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkemeler kurulamayacak.
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun adı, Hakimler ve Savcılar Kurulu şeklinde değişecek.
Bütçeyi Cumhurbaşkanı Meclise sunacak.
Bakanlar Kurulu olmayacak. Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı tarafından anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılacak ve yerine getirilecek.
TBMM'nin bir sonraki seçimi ve Cumhurbaşkanı seçimi, 3 Kasım 2019 tarihinde birlikte yapılacak.
Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve askeri mahkemeler kalkacak.

Haber: Kübra Dilbirliği

Editör: Mahmut Beyaz