Ülkemizde özellikle de şehrimizde çok fazla önemsenmeyen ancak canımızın yanmaya başladığı andan itibaren dikkat etmeye başladığımız ağız ve diş sağlığı, özellikle küçük yaştan itibaren önemsenmesi insan sağlığı için çok önemli yer tutuyor. Bizde gazete ekibi olarak Ağız ve diş sağlığı konusunda dikkat edilmesi gerekenler faktörleri 17 yıldır Diş Hekimliği yapan Mehmet Ağaoğlu’na sorduk. Dişin ilk çıktığı andan itibaren ağız bakımına başlanması gerektiğine vurgu yapan Ağaoğlu, sağlığımız için 6 ayda bir diş hekimine görünmemizin önemine dikkat çekiyor. Ağız sağlığının yavaş yavaş önemsenmeye başladığını, eskisi gibi olmadığını anlatan Mehmet Ağaoğlu, “Eskisi kadar değiliz ama olması gerektiği seviyede de değiliz. Yavaş yavaş bizden sonraki nesil bu işi mutlaka daha iyi yapacak” dedi. Ayrıca Ağaoğulu, çürüklerin oluşmaması için çabalamak çürük oluştuktan sonra dolgu yapmaya çalışmaktan çok daha ucuz ve sağlıklı olduğunu kaydetti.

“DİŞ ETLERİMİZİN SAĞLIĞI ASLINDA AĞIZ SAĞLIĞIMIZIN BELİRTECİDİR”

Beyaz Klinik’in sahibi Diş Hekimi Mehmet Ağaoğlu, ağız ve diş sağlığı konusunun önemine dikkat çekerek şunları söyledi: “Diş etlerimizin sağlığı aslında ağız sağlığımızın belirtecidir. Diş etlerimiz ne kadar sağlıklıysa dişlerimiz de o kadar sağlıklıdır gibi bir yargıya varabiliriz. Neden? Çünkü sağlıksız diş eti kanar, sağlıklı diş etik kolay kolay kanamaz. Bazen fırçayı ters kullanırsınız, diş etine fazla baskı uygularsınız o yüzden kanayabilir ama günlük bakım sırasında düzenli ve sürekli yapıyorsanız, her sabah  2-3 dakika, her akşam yatmadan 2-3 dakika dişinizi fırçalıyorsanız, doğru tekniklerle yapıyorsanız, gece yatmadan da dişlerin ara yüzünü temizliyorsanız ve bunu en azından 2-3 haftalık süreyle devam ettirdiyseniz ondan sonra kolay kolay diş eti kanamasıyla karşılaşmazsınız.
 

“HİÇBİR ŞEYİNİZ OLMASA DAHİ KONTROLLERE GELİNMELİ”

Hiçbir şeyiniz olmasa dahi 6 ay 1 yıllık süreyle diş hekimi muayenesi yaptırmak iyidir. Bunun nedeni de şudur; bazen bizim kontrole bıraktığımız takip etmek isteğimiz çürükler olur ya da bazı durumlar olur diş eti hastalıklarıyla alakalı bir takım takiplerimiz gerekir sorun büyümeden bunlara müdahale edebilmek adına 6 ayda 1 diş hekimine görünmek iyi olur. Bazı hastalarımızda implantlar vardır, bunların bakımları için temizlik için 6 ay 1 sene arası kontrollere gelmelidirler.

“DİŞ FIRÇALAMA DA BÖYLE BİR ŞEY”

Her şeyin fazlası zarar, su içmez isek ölürüz ama fazla su içersek haddinden fazla günde 10 litre 15 litre içersek zehirleniriz. Su bile zehirler insanı. Diş fırçalama da böyle bir şey. Günde macunla 2 defa fırçalamak yeterlidir. Macun kullanarak bir sabah kahvaltıdan sonra bir akşam yatmadan önce fırçalama işlemi yeterlidir. Gün içerisinde yemek yedim dişimin arasında yemek artıkları kaldı yemek artıklarıyla dolaşmak istemiyorum diyorsanız fırçalayabilirsiniz tabi ki ama gün içerisinde yaptığımız fırçalamalarda macunsuz fırçalamanızı tavsiye ederim. Sonuçta macununda bir aşındırıcı özelliği vardır. Bu aşındırıcı özellik doğru kullanımda bizim istediğimiz bir şey yemek artıklarını aşındırmak istiyoruz, oradaki plağı aşındırmak istiyoruz ama bunu haddinden fazla kullanırsanız, çok fazla macun kullanırsanız dişin minesi çok sert çok sağlam olmasına rağmen uzun süreli kullanımlarda aşındırabilirsiniz.

“FIRÇAMIZI DA 3-4 AY KULLANDIKTAN SONRA DEĞİŞTİRMEK GÜZELDİR”

Diş Macununu ve diş fırçasını sınıflandıracak olursak diş fırçası temizlik elemanı diş macunu ise yardımcı temizlik aracı olarak geçer. Burada en önemli şey doğru teknikle diş fırçalamadır. Tabi ki macun buna katkı sağlar ama özel durumlar haricinde çokta macuna anlam yüklemeye gerek yok. Tadı hangisi hoşunuza gidiyorsa, partikülleri en küçük hangisi ise dişimizi en az çizecek ne ise onu kullanın. Özel durumlarda bizim kullandırdığımız ekstra macunlar var. Bunlar diş eti kanaması durumunda özel yazdığımız macunlar var, dişte hassasiyet durumlarında yazdığımız macunlar var, bunlar dışında doğal içerikli olanları da mümkün olduğu kadar tercih ederek kullandığımız her şeyde doğal içerik istiyoruz, kimyasalı dışarıda tutmak istiyoruz. Fırçamızı da 3-4 ay kullandıktan sonra değiştirmek güzeldir. Diyelim bir diş fırçası alırız hemen bütün kılları ayrılıyorsa eğer çok şiddetli sert fırçalıyoruz demektir. Bu yanlıştır ama bir sene sonrada aldığınız fırça pırıl pırıl duruyorsa eksik fırçaladığınız anlamına gelir. Günde en az 2 kere 2-3 dakika süren bir fırçalama yapıyorsanız 3-4 aylık peridotlarla fırçalarınızı kullanabilirsiniz. Yerli marka fırçalarımız da var onları da kullanabilirsiniz, illa pahalı olsun insanlar ticari yaklaşımlara giriyor, ne kadar pahalı o kadar iyidir diye bir şey yok. En değerli şey doğru teknikle diş fırçalamak ona dikkat etmemiz lazım.

“DİŞ ETİNE BAKTIĞIMIZ ZAMAN AĞZIN BÜTÜN SAĞLIĞINDAN HABERDAR OLURSUNUZ”

Diş fırçalama deyince şöyle bir yanlış anlaşılma oluyor: Hastalar sadece dişlerini fırçalıyorlar, aslında diş fırçalama diş etini fırçalamayı da içerir ve çok gereklidir. Diş etinden uzak durarak fırçalamalar bize diş eti hastalığı ve diş çürüğü olarak geri döner. Sağlıksız diş etleri söz konusuysa hastada günlük aklına geldikçe fırçalamaya başlar. Haftada bir fırçalıyor 15 günde bir fırçalıyor böyle süreci uzatıyorlarsa uzatılan durumlarda diş etlerinde hastalık başlar daha böyle kızarık, daha böyle kanamalı daha şiş diş etlerimiz olur. Diş etleriyle fırça temas ettiği zaman bu sefer diş eti kanar, kişi diş etim kanar, fırçayı diş etime değdirmeyeyim korkusuyla diş etinden fırçayı uzak tutar. Böyle durumlarda diş eti hastalığı daha da ilerler. Tabi ki diş etini kanatarak fırçalamak doğru değildir, öyle bir kelime kullanmıyorum! Öyle bir cümle yok ama böyle durumlara düşmüşsek diş etinin kanamasına aldırmadan kanatmaya çalışarak değil ama kanamasına aldırmadan ısrarcı bir şekilde diş etlerimizi fırçalamamız gerekiyor. Bir süre sonra o normale dönüyor. Ağızdaki tedavilerin tabiki de yapılması gerekiyor, diş taşları varsa temizlenecek, çürük giderilecek, uyumsuz kaplama kenarları var ise bunlardan kurtulacak ve diş eti sağlıklı hale gelecek. Diş etine baktığımız zaman ağzın bütün sağlığından haberdar olursunuz.

AĞIZ SAĞLIĞININ ÖNEMİ ASLINDA YAVAŞ YAVAŞ YERİNE KONUYOR”

Diş fırçalama ağız bakımı konusu çok önemli. İşin özü de burada bir şey yıkıldığı zaman, bozulduğu zaman tamir etmek gerçekten güçtür ve masraflıdır uzun süren bir takım bedeller ödetir. Halbuki koruyucu yaklaştığımız zaman işin yıkılmamasına çabalamak, işin bozulmamasına çabalamak çok daha ucuzdur. çok daha kolaydır. Ama irade gerektiriyor, diş fırçalamak böyledir. Bu çürüklerin oluşmamasına çabalamak, çürük oluştuktan sonra dolgu yapmaya çalışmaktan çok daha ucuz ve sağlıklıdır. Diş fırçalamak bunun bir yansımasıdır, ağız sağlığımız en basit önlemesidir. Ağız ve diş sağlığı vücudumuzla ilgili bazı sağlık sorunlarının da habercisidir. Birçok hastalık ilk belirtisini ağızda verir, ağza bakarak bazı şeyleri tahmin edebiliriz. Nefes kokularıyla alakalı bir takım teşhislerde bulunma imkânı verir. Hastanın karaciğeri ile ilgili hastalık nefes kokusundan belli olur, bazı kanser türleri de ilk belirtisini ağızda verir. Ağız sağlığının önemi aslında yavaş yavaş yerine konuyor ama tabi ki zaman gerekiyor eskisi gibi değiliz. Eskisi kadar bir haber değiliz ama olması gerektiği seviyede de değiliz yavaş yavaş bizden sonraki nesil bu işi mutlaka daha iyi yapacak.

“GİT KIZIM, GİT OĞLUM DİŞLERİNİ FIRÇALAMAYLA OLMUYOR”

Anneler çocuklarımızın dişlerini ne zaman fırçalamalıyız ne zaman başlamalıyız derler. İlk diş çıktığı andan itibaren ağız bakımına başlamalıyız. Çocukları mümkünse her emzirmeden sonra bir gazlı bezle ağzını temizlemeli. Zaten 6 aydan sonra ek besine de geçiyor, bu tarz mamalar verildikten sonra gazlı bezle ya da böyle parmağa takılan fırçalar var onla çıkan her dişi fırçalamak, yiyecek artıklarını temizlemek mümkün. Gece diş fırçalamanın önemi şu; tükürük salgımız neredeyse minimuma iniyor gece uyku sırasında eğer ağzımızda yiyecek artıkları varsa salgılanan tükürük çok yapışkan bir tükürük yiyecek artığının üstünü örtüyor içeride bakteriler çok daha hızlı çalışabiliyor. Çürüğün ilerleme hızı gece çok daha yüksektir. O yüzden gece dişlerinizi çok iyi fırçalayın, çocuklar içinde geçerli. Bazen böyle 2 yaşında 3 yaşında bütün dişleri çürümüş çocuklarla karşılaşıyoruz, çok üzülüyoruz. Buna genellikle biberon çocuğu dediğimiz tanım olarak gece beslenmesine bağlı olarak sütün içerisine şeker, bal, reçel bisküvi tarzı şeyler, böyle tatlandırıcı ilave edilmesine bağlı gelişiyor. Elbette bunları yiyebilir, çocuk sütün içerisine alabilir ama mutlaka devamında ağzın temizlenmesi şart bu yapılmadığı takdirde 3 yaşındaki çocukta burada çok zorluklar yaşıyor ağzını açamıyor. Bir taraftan apsesi olabiliyor, ilerliyor enfeksiyona sebep oluyor. O yüzden çocuk yaştan itibaren ağız bakımını ihmale etmemek gerekiyor her çocuğun mutlaka fırçası olsun, 1 yaşında bile olsun çocuk oyuncak gibi oynasın onunla. Tabi ki dişlerini fırçalayamaz, ebeveynleri olarak biz fırçalayacağız ama fırça tutma alışkanlığı küçük yaştan itibaren ailesiyle beraber çocuk ailesinin yaptığını yapıyor. Git kızım, git oğlum dişlerini fırçalamayla olmuyor. Beraber aynanın karşısına geçeceğiz ebeveynleri olarak çocuklarımızı yanımıza alacağız diş fırçalayacağız.

DİŞLERİ NE KADAR SAĞLIKLI OLURSA İNSAN O KADAR SAĞLIKLI OLUYOR”

Süt dişleri düşecek ve yerine daha iyileri çıkacak ancak süt dişlerin çok önemli bir görevi var; gelecek olan daimi dişlere rehberlik ediyorlar. O dişlerin doğru zamanda düşmesi çok önemli. 11 yaşına kadar ağızda kalması gereken bir dişi siz beş yaşında çekmek zorunda kalırsanız enfeksiyon sebebiyle kalan 5-6 senede o dişinin yerini tutacak bir takım tedaviler yapmak zorunda kalıyorsun. Yer tutucu uygulamalar yapmak zorunda kalıyorsunuz, tedavinin niteliği büyüdükçe çocuk için sorunda büyüyor dişleri olmayınca yeterli beslenemiyor, mide hastalıkları başlıyor. O yüzden sağlıklı ağızla başlar. Dişleri ne kadar sağlıklı olursa ne kadar sağlığını koruyabilirsek o kadar insan sağlıklı oluyor. Tabi ki bunların ileriki yıllarda psikolojik yanları da var, dişlerini kaybeden dişleri olmayan bireylerin psikolojik olarak başka şeylerden etkilenmişlikleri de olabilir. Bunları başka şekilde de yorumlayabiliyorlar. İşte güçten, iktidardan düştüm gibi bir takım estetik unsurlara sahip dişlerimizin her biri buralarda bir kayıp olduğu zaman insanların psikolojisi bundan olumsuz etkileniyor. Sadece dişleri çiğniyoruz koparıyoruz gözüyle bakmamız lazım ve nasıl ki kimse akciğerine kalbine karaciğerine, böbreğine bir ömür biçmiyorsa Allah ne kadar uzun ömür verdiyse onunla yaşamaya çalışıyorsak, dişlerimizde böyle. Kendi dişlerimize bakmazsak bunun bir ömrü var, bu ömrü zamanla harcıyoruz ve sonra bir protezle baş başa kalıyoruz. Ne olursa olsun en iyi protez bile kendi dişlerimizden aldığımız rahatlığı, sağlığı, aidiyet hissini bir kısmını karşılayabiliyor.”

(Haber: Abdulsamet İspir)
 

Editör: Mahmut Beyaz