Kahramanmaraşlı müzik adamı, araştırmacı ve Bağlama Üstadı Mehmet Bağlar, hiç kimsede olmayan özel ve çok önemli arşivinden derlediği bilgilerle, Kahramanmaraş Belediye Bandosu’nun kuruluş öyküsünün devamını kaleme alarak gazetemizle paylaştı.

Mehmet Bağlar, Kahramanmaraş’ın tarihini, kültürünü, değerlerini, insanlarını ve bugüne kadar gelmiş geçmiş sanatçılarını anlatan arşivini sadece Manşet Gazetesi ile paylaştı. Bağlar, Arşivinde 7’den 70’e Maraş ile ilgili bilgiler olduğunu söyleyerek, bu özel arşivini sadece bizimle paylaştı. Kahramanmaraş’ın tarihi dokusunu ve kültürünü ele aldığımız bu özel arşivde, şehrin geçmişten bu güne gelen ozanlarını, bestekârlarını ve sanatçılarını ele alıp bu özel kişilikleri tek tek sayfa sütunlarımıza taşımaya devam ediyoruz. Her hafta Pazartesi günü gazetemizde siz değerli okuyucularımız için yazılar yazan ve arşivinde ki tarih kokan notları bizimle paylaşan Bağlar, bu hafta ise Osmanlı döneminde padişah Sultan Abdülmecid tarafından kurulan Müsika-i Hümayün’ün sonra Türkiye’de kurulan en eski 2’nci bando olan Kahramanmaraş Belediye Bandosu’nun kuruluş öyküsünün devamını yazdı.

Volkan Müzik Galerisi Yöneticisi, araştırmacı ve bağlama üstadı Mehmet Bağlar ’ın kaleminden Kahramanmaraş Belediye Bandosu’nun kuruluş öyküsünün devamı;

KAHRAMANMARAŞ BELEDİYE BANDOSU’NUN KURULUŞUNUN DEVAMI

1907 yıllarında bandonun başında olan Hazeri ve yanında sürekli ona yardımcı olan Agop vardı ve her ikisinin de hayalinde Türkiye’nin ilk bandosu ‘Müsıka-i Hümayünün’ (Günümüzdeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası)’nı merak ediyorlardı. 

Hazeri yardımcısı Agop’u 1910 yılında İstanbul’a Müsika-i Hümayünün bandosuna gönderir. Bu modern bandonun kurucusu ‘Giuseppe Donizetti ‘ isimli İtalyan müzisyendir. Giusseppe 6 Kasım 1788 yılında Bergama, günümüzdeki Lombardiya, İtalya da doğdu. 12 Şubat 1856 yılında İstanbul’da vefat etti.  

GİUSEPPE DONİZETTİ

Giuseppe Donizetti Türkiye’yi 19. Yüzyıl da batı müziği ile tanıştıran ve ilk Türk Bandosu olan Müsika-i Hümayunun (Cumhur Başkanlığı Senfoni Orkestrası’nın) gelişmesinde en büyük katkıyı sağlamış olan kişidir.  28 yıl boyunca Osmanlı Devleti’nin hizmetinde çalışan ve kendisine ‘Paşa’ unvanı verilen Donizetti, Sultan Abdülmecid Padişahının kurduğu modern ordunun bando teşkilatını hayatı boyunca yönetti ve ikinci hayatı olan İstanbul’da hayatını kaybetti.  Giuseppe Donizetti’nin, 2. Mahmut için bestelediği ‘Mahmudiye Marşı’ on bir yıl, 2. Mahmut’un ölümünden sonra tahta çıkan oğlu Sultan Abdülmecid için bestelediği ‘Mecidiye Marşı’ da 22 yıl boyunca Osmanlı Devleti’nin marşı olarak çalınmıştır.  Agop İstanbul’a vardığında hiç yabancılık çekmez zaten kendisi iyi bir klarnet ustası olduğundan dolayı bando ya alırlar. Notayı hızlı bir şekilde öğrenir, Maraş’taki arkadaşları Hazeri, Ruham, Nübaryan ve Selefkiyanı merak eder. Sürekli onları düşünürdü. Agop bir yıl İstanbul’da kaldıktan sonra eşini ve iki çocuğunu İstanbul’a getirtir. Bildikleri ne varsa ne kadar nota varsa Maraş’a gönderir. Dört yıl İstanbul da kaldıktan sonra 1915 yılında Maraş’a arkadaşlarının görmeye gelir. Maraş’ta sekiz ay kalır. Bu sekiz ay içerisinde arkadaşları Hazeri, Ruhan, Nubaryan ve Selefkiyan’a notayı da öğretir. Bu arada kendisi gibi Ermeni olan Rushan’da Müslüman olur. Maraş’ta kalmayı tercih eder. Adını ‘Ruhani’ koyar. Agop sekiz ay Maraş’ta kaldıktan sonra tekrar İstanbul’a döner ama sürekli buradaki arkadaşlarını düşünür. Daha sonra Agop yaşamına İstanbul’da Müsika-i Hümayün bandosunda devam eder ve zaman zaman Maraş’a arkadaşlarına notalar gönderirdi.

İNGİLİZLERİN MARAŞA GELİŞ

Birinci dünya savaşında Osmanlı imparatorluğu 30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesini imzalayarak çıkmış. Adı geçen Mütarekenin 7. Maddesini kendi çıkarlarına göre uygulamak gayesinde olan İtilaf Devletleri keyfi işgal hareketlerine geçmişlerdi. Bu arada Maraş ve çevresine de İngilizlerin işgal edeceği haberleri ortada dolaşmaya başlamıştı. Maraş’ın işgal edileceğini anlayan bazı köylüler Maraş Narlı arasındaki Aksu Köprüsünü tahrip etmişlerdir. 

Antep’ten çıkan İngilizler Aksu üzerinde dar bir köprü kurarak geçtiler ve Maraş’a doğru ilerlemeye başladılar. Beraberlerinde gelmekte olan Maraşlı ve Zeytinli Ermenileri çok taşkınlık yapıyorlardı. Şehirdeki Ermeniler de yaptıkları ön hazırlıklarla bu taşkınlıkları körüklüyorlardı. Önlerine ‘TRASANTA RAHİPLERİNİN BANDOSU’ ve ellerinde çiçek buketleri olduğu halde Hükümet Caddesinden indiler. Şehrin güneyindeki Şeyh adil denilen mevkiin ilerisinde İngiliz kuvvetleri ve beraberindeki Ermenileri karşıladılar (23 Şubat 1919). 

Derleyen: Emre Akkış