Geniş ve derin tarihi sebebiyle büyük zenginliğe sahip olan Kahramanmaraş’ta, bu duruma paralel olarak el sanatları da büyük bir zenginlik gösteriyor. Aradan geçen binlerce yıla rağmen bugün de çeşitli alanlarda birbirinden güzel eserler veren Kahramanmaraşlı ustalar, büyük emek ve sabırla el sanatlarını geleceğe aktarıyordu. Türk el sanatları tarihinde önemli bir yere sahip olan Kahramanmaraş’ta, el sanatları ustaları geleceğe pek de umutlu bakamıyor. Her geçen gün el sanatları teknolojik ürünlere yenilirken, el sanatları ustaları bir de mevcut çalışma standartlarının iyi olmamasından şikayet ediyor. Kahramanmaraş’ın el sanatlarını Demirciler Çarşısı’nda bulunan Orhangazi El Sanatları iş yerinde hem kent halkına hem de turistlerle buluşturan Orhan Karpuz, mevcut çalışma standartlarının kötü olması nedeniyle imalathanelerini kapatmak istediklerini söyledi.
“KAHRAMANMARAŞ TÜRKİYE’DE MEŞHUR”
Orhangazi El Sanatları iş yerinde bulunan ürünler hakkında bilgiler veren Karpuz, “Dekoratif Kahramanmaraş el oyması mücevher kutuları, sandıklar, ithal grubunda yine el sanatlarına bağlı hediyelik eşyalar, abajur grupları, cam ve mozaik kaplamalar gibi ürünlerimiz mevcut. Genel manada hediyelik eşyalar. Ağırlıklı olarak sandıklar var, Türkiye’nin ve dünyanın birçok bölgesine bu sandıklarımız gidiyor. Zaten bu ağaç oymacılığında Türkiye’de, Kahramanmaraş meşhurdur. Türkiye’nin haricinde de yurt dışından muhtelif ülkelere gitmekte ürünlerimiz” dedi.
“HEDİYELİK EŞYALAR KÜLTÜRÜMÜZÜ YANSITIR”
Kahramanmaraş’ın yöresel kültürünü yansıtan en önemli faktörlerden birinin hediyelik eşya sektörü olduğunu dile getiren Karpuz, “El sanatlarının içinde ilimizi tanıtmak amacıyla yapılanlar vardır. Hatırlamak amacı ile oyuncak, biblo, dokuma, yöresel bebekler de tanıtım açısından önemli bir yer kaplamaktadır. Bu değerlerimizi araştırmak, ortaya çıkarmak, yenilerini üretmek, tanıtmak, geliştirmek ve değerlendirmek amacı ile hediyelik eşya satışı yapıyoruz. Turizmi bir bütün olarak düşündüğümüzde bu bütünü oluşturan her parçanın geliştirilmesi ve turizme kazandırılması büyük önem arz etmektedir. Bu parçalardan en önemlilerinden biride yöresel değerleri ve yöresel kültürümüzü yansıtan ve ilimizin görünürlüğünü artıran hediyelik eşya sektörüdür. İlimizi ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtabilmek, tarihi ve kültürel potansiyeliyle turizm konusunda görünürlüğünü sağlamak için kültürel ve yöresel değerlerimizi anlatan hediyelik eşya tasarımları yapılmasını sağlıyoruz” şeklinde konuştu.
“EL SANATLARININ BAŞINDA SANDIKLAR GELİR”
Kahramanmaraş el sanatlarının başında sandıkların geldiğini dile getiren Karpuz, “Bunların başında da sandıklar gelir. Sandıklar, Anadolu'nun değişik yerlerinde yapılmasına rağmen Kahramanmaraş'ta bulunan iklim çeşitliliğinden neşret eden değişik bitki sistematiğinin bulunması, tarihten beri Kahramanmaraş'ın kadim bir şehir olmasından dolayı Kahramanmaraşlı ustaların elinde son şeklini aldı. Kahramanmaraş'ta üretilen oyma çeyiz sandıkları oyma el işlemesi ve malzemesi ile diğer yörelerden farklılaşmaktadır. Kahramanmaraş Oyma Çeyiz Sandığı ceviz ağacından yapılır. Ceviz ağacının nemli (yaş) olmaması için ilk önce kurutulur. Kahramanmaraş Çeyiz Sandığı 4, 6 ve 8 köşeli ve genellikle 100-52-63 (uzunluk-genişlik-yükseklik) santimetre ebatlarda üretilir” ifadelerini kullandı.
“ÇOK ACI AMA EL SANATLARI BİTME NOKTASINDA”
El sanatlarının bitme noktasına geldiğinin altını çizen Karpuz, “El sanatları günümüzde çok acı bir durum ama bitme noktasında. Ben bir imalatçı olarak bırakmak istiyorum, çünkü şuan mevcut çalışma standartlarının iyileştirilmesi gerekiyor. Sigorta gibi alanlarda indirimler ve bazı ayrıcalıklar gerekiyor. Sonuçta bu meslek bitip tükenmekte olan bir meslek, teşvikin resmi yazılı rakamlarla değil de fiziksel olarak teşvikler yapılmasının ve bazı tıkanıklıkların önünün açılmasının gerekli olduğunu düşünüyorum. Bir imalatçı olarak son olmak istiyorum, devamını yapmayı düşünmüyorum. Desteklerin nakdi ve anlık olarak yapılmasının ve önümüzdeki bazı prosedürlerin çözülmesi gerektiğini düşünüyorum. Özellikle iş güvenliğinde, bu işlerin iş güvenliği muhabbetine bakacak olursak şuan Kahramanmaraş’taki hiçbir atölyenin çalışma şansı yok” açıklamalarında bulundu.
“ŞUAN Kİ FİYATLARLA BİLE SATAMIYORUZ”
En önemli sorunlarının personel eksikliği ve personelin özlük hakları olduğuna değinen Karpuz, “En önemli sorunumuz genel manada personel eksikliği ve personelin özlük haklarıyla ilgili sorunlardır. Bu işte patronlar işçiden daha rezil bir durumda olduğu için şuan ki mevcut işçilere verilen hakların biraz daha patrona karşı sorumluluklarda daha iyileştirici adımlar atılması lazım. Ben şuna bakıyorum mevzuatlara göre benim atölyede işçi çalıştırmam imkansız veya o şartlara uyacak olursam şuan ki sattığımın dört katına satmalıyım ki kazanayım. Ama şuan ki fiyatlara bile biz satmakta zorluk yaşıyoruz. Bunun önünün açılmasının gerektiğini düşünüyorum” dedi.
(Haber: Sefa Deveboynu)
