Kahramanmaraş İlk Sırada…

Tanrının meyvesi: Romalılar günümüzde de çok sevilen bu meyveye yaklaşık olarak bu anlamı vermişler… İnsan beynine şekil olarak çok benzediğinden daha çok önemsenmekte…

Neden bahsettiğimi tahmin etmiş olabilirisiniz! Ama daha fazla uzatmadan söyleyeyim: Bu yazımda önemli bir gıda olan cevizden söz edeceğim…

Cevizin bilimse adı Juglans regia L.’dır. Juglans Tanrının meyvesi anlamına gelen bir kelimeden gelmektedir… Bu tür Anadolu veya İran cevizi olarak da bilinmektedir. Yani ceviz anavatanı Türkiye de olan sert kabuklu bir meyve türüdür…

Türkiye ceviz üretimini artırma yönünde önemli bir çalışma içerisindedir… Bunun sonucu olarak Türkiye’de ceviz üretimi 2004 yılında 126 bin ton iken 2017 yılında 210 bin tona yükselmiştir…

Peki, Kahramanmaraş’ta durum nedir?

İlk sırada…

Günümüzde Kahramanmaraş’ta ceviz üretimine geçmeden tarihçesine baktığımızda yetiştiriciliğin çok eskilere dayandığını görmekteyiz. Bir defa Anadolu cevizin anavatanı olduğundan ilimize birazda bu gözle bakmak gerekir…

Kahramanmaraş’ta ceviz yetiştiriciliği oldukça eskidir. Nitekim 15-16. Yüzyıla ait Osmanlı Maraş Tahrir Defteri’nde (bk. Yinanç ve Elibüyük, 1988) bu bölgede ceviz ile ilgili kayıtlar mevcuttur…

Geçmişi tarihin taa derinliklerine giden Kahramanmaraş ceviz yetiştiriciliğinin günümüzdeki durumuna biraz daha yakından bakabiliriz…

Önemli ceviz üreticisi iller Tablo halinde özetlenmiştir… Tabloya baktığımızda sevinç/gurur duymaktayız… Listenin başında Kahramanmaraş yer almaktadır… Kahramanmaraş’ta ceviz üretimi 2004 yılında 4.836 ton iken 2017 yılında 10.902 tona yükselmiştir… Yani 2.30 katı bir artış söz konusudur… Aynı yıllarda Türkiye artışı 1.70 kat şeklinde gerçekleşmiştir… Bu üretim miktarı ile ülkemizde diğer iller arasında ilk sırada Kahramanmaraş yer almaktadır…

Türkiye üretiminde İlimizin payı ise 2004’de % 3.84 iken 2017’de % 5.36’dır…

Yeni marka…

Ceviz asıl önemini hiç şüphesiz gıda olarak tüketilmesinden almaktadır. Gıda olarak önemi doymamış yağ asitleri (% 65-70) ve protein (%14-16) bakımından zengin olmasından kaynaklanmaktadır. Bunlar yanında vitamin ve mineraller bakımından da önemlidir.

Cevizin gıda/çerezlik olarak tüketilmesi yanında diğer kullanım alanlarında da önemlidir. Şekerleme/şıra sektöründe de kullanılmaktadır… Diğer yandan kerestesi mobilya sanayinde oldukça değerlidir…

Kahramanmaraş’ta cevizden yapılan üzüm ürünleri yaygın tüketilmektedir… İlimizde şıralık olan ancak sofralık olarak da kullanımı yaygın olan Kabarcık üzümü fazlaca üretilmektedir. Bu üzümden yöremizde şıra yapımı yaygın bir kültürdür: Beyaz ve kara sucuk, samsa gibi ürünler ceviz ile birleştirilerek üzüm ürünleri hazırlanmaktadır. Kahramanmaraş’ta çekirdekli kurutmalık üzüm çeşitleri üretimde önemli bir paya sahiptir. Yetiştiriciliği en yaygın kurutmalık üzüm çeşitleri arasında Peygamber Üzümü yer almaktadır. Kuru üzüm cevizle tüketilmesi yaygındır…

Ceviz ve üzüm ürünlerinin her birinden yeni bir marka çıkarmak mümkündür:

Kahramanmaraş üzüm üretiminde Türkiye’de 9. Sırada (bk. 09 Ekim 2018 tarihli yazım)…

Kahramanmaraş Cevizde 1. Sırada…

Ama şıra/şekerlemede niçin iddialı değildir? Tanınmış bir markamız neden yok?

Son Söz: Helva yapan helva malzemesi üretenden fazla kazanır…

Not: Kahramanmaraş’ta ceviz gen kaynaklarını toplayan ve yeni çeşitler geliştirmek için yoğun bir çalışma gerçekleştiren ceviz çalışma gurubu üyelerini başta Sayın Prof. Dr. Mehmet Sütyemez, Dr. Akide Özcan ve Burak Bükücü olmak üzere tebrik ediyorum…