Osmanlı döneminden bu yana ustaların el emeği göz nuru olarak yaptığı çeyiz sandıkları, günümüzde eski önemini yitirmek üzere. Günümüze kadar ulaşan sandıklar, özellikle yeni evelenecek olan çiftler için çeyizde kullanılmaktaydı. Son yıllarda modernleşmenin artmasıyla birlikte, vatandaşların daha çok mobilyacıların keresteden yaptıkları sandıkları kullanması, yüz yıllık kültürü kaybolma noktasına getirdi. Ustaların bin bir emekle sarf ettiği çeyiz sandıkları, artık eskisi gibi ilgi görmeyerek süs eşyası olarak kullanılıyor. Durum böyle olunca yaptıkları emeklerin artık rağbet görmediğini ve eskisi gibi satışın olmadığını ifade eden sandık ustaları, böyle giderse 10-15 yıla kadar bu kültürün yok olacağını belirttiler. Kahramanmaraş’ta sandık yapımıyla uğraşan bazı ustalarda, çeyiz sandıklarının yapımında çırak bulamadıklarını söyleyerek, yapılan sandıkların dükkânlar da alıcısını beklediklerini ifade etti.
“AYAKTA DURMAYA ÇALIŞIYORUZ”
40 yıla yakın Kaplı çarşıda sandıkçı esnafı olan Fazlı Karpuzoğlu, sandık satışının eskisi gibi rağbet görmediğini belirterek, “sandık satışımız yok denecek kadar az, yine de ayakta durmaya çalışıyoruz” dedi. Karpuzoğlu “Ben ilkokuldan sonra bu mesleği yapmaya başladım. Yaşımda zaten 51 oldu. Yaklaşık 35-40 yıldır yapıyorum bu mesleği. O dönemden bu döneme kadar kalite biraz yükseldi ve çeşit belki on ya da yirmi kat daha çok arttı. Ama o dönemde ki satışla tabi ki şimdiki satış bir değil. Şimdilik mobilya da yapılan Medefe ve sunta sandıklarına vatandaşlar daha çok ilgi göstermeye başladı. Bizim burada ki sattığımız sandıklar, geleneksel sandıklar ama biraz daha pahalı. Vatandaşın biraz da bu fiyat konusundan dolayı gelmiyor. O yüzden satışların da etkisi oluyor. Satışlarımız olmadığı halde biz ayakta durmaya çalışıyoruz. Zaten genel itibari ile piyasa da bir durgunluk söz konusu. İlgisi olan vatandaş gelip alıyor genelde. Sadece sandık olarak ta satmıyoruz zaten. Ayrıca televizyon sehpası vesaire olarak ta alıyor vatandaşlar. Bizde elimizden geldiğince vatandaşların ihtiyacını karşılamaya çalışıyoruz. Umarım satışlarımız istediğimiz gibi olur vatandaşlar yine eski kültürünü devam ettirir tekrardan sandık alır” şeklinde konuştu.
“İŞLERİMİZ AZALDI”
sandık satışlarının eskisine nazaran daha çok azaldığını belirten Erdal Bolat ise, şu ifadelere yer verdi: “Ben yaklaşık 30 yıldır bu işi yapıyorum. O zamanlardan günümüze kadar artık satışlar yavaş yavaş azalıyor. Yani vatandaşın ilgisini artık çekmiyor desek yeridir. Biz 20-30 yıl önce ben mesleğe ilk başladığım yıllar da Kahramanmaraş’ta popüler bir işti aslında bu iş. Artık şimdi eskisi gibi sandık almıyor. Sandık yapımı zaten zor bir iş. Biliyorsunuz ağaçla yapılıyor ve o ağaçların kerestesini kesip birleştirmek zor bir şey. Sonucunda ise dinlendiren bir iş ama dediğim gibi bunu yapan ustalar tarafından zor bir iş. Bazı meslekler de yaparsın yorulursun ama bu meslekte de yaptığın zaman dinleniyorsun, bizim mesleğimiz böyle. Sonuçta bu bir sanat işi, bizde bu mesleği severek yaptığımız için bizi yormuyor.”
Haber: Hakan Aydın
