Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan sigara düzenlemesi hayata geçti. Sigara kullanımını azaltmak, sigaranın insan sağlığına olumsuz yönde etkilerine dikkat çekmek amacıyla yapılan uygulamayla eski paketler ile sigara ve diğer tütün ürünleri üretilmeyecek. 5 Ocak 2020 itibariyle sigara firmalarına tek tip sigara paketi zorunluluğu getirildi. Bu tarihten itibaren üzerinde özendirici resim olan sigara paketleri satanlar hakkında cezai işlem uygulanacak. Düz ve standart paket uygulaması ile paketlerin çeşitli renklerden ve grafik tasarımlardan kaynaklanan çekiciliğinin ve yanıltıcı özelliğinin ortadan kaldırılması, sağlık uyarıları mesajlarının caydırıcı etkisinin artırılması bekleniyor. Tek tip ve tek renk olacak paketler üzerindeki birleşik (resimli) sağlık uyarıları alanı yüzde 65'ten yüzde 85'e çıkarıldı, resimli uyarı paketin ön yüzeyi yanı sıra arka yüzeyine de konuldu. 14 yeni birleşik (resimli) sağlık uyarısı belirlendi. Bütün paketlerde yer alacak ibarelerden biri de birleşik (resimli) sağlık uyarıları içerisinde yer alan "ALO 171 Sigara Bırakma Hattı" mesajı olacak. Dünya da Avustralya, Kanada, Fransa ve İngiltere gibi ülkelerde de uygulanan sistem Türkiye için nasıl işleyecek? Paketlerin tek tip olması sigara tüketimini azaltır mı? Caydırıcılık sağlar mı? İşin uzmanları ve tiryakiler yeni uygulamaya ne diyor? Kahramanmaraş’ta esnaflar ve vatandaşlar değişikliğe hazır mı? İşte bu sorularımızı Bakkallar Bayiler ve Şekerciler Odası Başkanı Şeref Özsoy ve sigara satışı yapılan Özakifoğlu Şekerleme’den Adem Yılmaz yanıtladı.

“ESNAFIMIZ DEĞİŞİKLİĞE HAZIR”

Kahramanmaraş esnafının değişikliğe hazır olduğunu belirten Bakkallar Bayiler ve Şekerciler Odası Başkanı Şeref Özsoy, “Bizim esnafımız sigara paketlerinin yeni şekline şuan hazır. Biz esnafımızı oda olarak yönlendiriyoruz, sigara dağıtıcıları da yönlendirmeler yapıyor. Sigara paketlerinin yan taraflarında nikotin oranları gibi yazılar vardı, paketler çeşit çeşitti artık hiçbiri öyle olmayacak. Tek tip paket olacak. Burada tek sıkıntımız şu olacak, müşteri geldiğinde örneğin Marlboro istedi veriyorsunuz ama Marlboro light ya da Marlboro slim isteyecek. Bu tür belirtmeler olmayacak, nikotin oranları da yazmayacak, hepsi tek tip siyah paket olacak. 20 punto ile sigaranın ismi yazılacak sadece. Viceroy ise Viceroy, Marlboro ise Marlboro, Parliament ise Parliament yazacak. Sigarının hangi çeşidini alırsanız alın 20 punto ile sadece ismi yazılacak. Raflarda belirli bir dizaynı olacak. Müşteri de alacağı sigayı gelip söyleyecek. Rengini de değiştirsek sigara noktasında vatandaşlarımız eski paketlere rağbet gösterecek bunu biliyoruz” dedi.

“ESNAFLARIMIZ STOKTAKİ SİGARALARINI DEĞİŞTİRMELİ”

Esnaflara stoklarındaki eski paketli sigaraları hızlı bir şekilde değiştirmeleri uyarısında bulanan Özsoy, “Sizin aracılığınızla bunu duyurmak istiyorum Kahramanmaraş’taki esnaf ve sanatkarlarımıza. Sigara satan firmalar, stokta olan sigaraları değiştiriyor. 5 Aralık itibariyle yeni paketli sigaralar raflarda yerlerini almaya başladı, 5 Ocak’tan itibaren de eski paketli sigara satışı yasak olacak. Stokta sigarası olan esnaflarımız lütfen siyah paketle değiştirsinler çünkü 5 Ocak’tan itibaren kesinlikle ve kesinlikle hem ceza yiyecekler hem de o sigaraları değiştirme imkanları olmayacak. Şuan da bayiler ve firmalar sigaraları değiştiriyorlar. Esnaflarımızın buna çok dikkat etmesi gerekiyor. Çünkü niye esnafımızın mağdur olmasını istemiyoruz. 5 Ocak’tan sonra iş yerlerinde ‘18 yaşından küçükler sigara alamaz’ yazısını asacaklar, bunların basımlarını yapıyoruz üyelerimize ücretsiz dağıtacağız. Sigara içilmez levhamız da var, bunların da dağıtımını yapıyoruz üyelerimize. Biz de artık disiplini sağlayacağız. Esnafımızın da biraz kendine çeki düzen vermesi lazım artık. Bizler müşteriye isim olarak hitap etmemiz lazım çünkü tüm esnafımızdan bunu yapmasını istiyoruz. Lütfen müşteriye karşı daha dikkatli ve güzel görünelim, onlarla daha içten konuşalım. Müşteri bir şey alacak olsa süper grosslarda var, ya da büyük mağazalardan var her yerden alır ama bizim onlardan farkımız olmalı. Büyük marketlerle aramızdaki fark şu, onlarda 99, bizde 100. Bizi 1 TL’ye satmayın. Biz halkımızın da esnafımızın da siyah paketlere alışacağına inanıyorum” ifadelerini kullandı.

“TÜTÜN VE MAKARON SATANLARI ŞİKAYET EDİN”

Kaçak tütün ve makaron kullanımıyla mücadele noktasında birlik ve beraberlik içerisinde olunması gerektiğini anlatan Özsoy, sözlerine şu şekilde devam etti, “Bizim esnafımız bakkallıktan geldiği için, ahilik kültürüyle yetiştiği için bu sigaraların değişimi sürecinde çok büyük acemilik çekmeyecek, hemen alışacaktır. Ama sigaralarda şöyle bir sorun çıktı, Sayın Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan tarafından sigaralara sıkı denetim getirildiğinden dolayı yüzde 1’lere kadar kaçak sigara kullanımı düştü ama şuanda açıkta sarma tütün ve makaron kaçak sigara bakımında çok önemli bir yer teşkil etmeye başladı. Bu durum ayrıca Türk ekonomisine de milyarlarca lira zarara uğratıyor. O zaman bizim birlik ve beraberlik içerisinde olmamız lazım. Madem bu sigaradan vergi alıyor devletimiz, kaçak tütünle mücadele ekibini kurmamız lazım. Türkiye genelinde kaçak tütün kullanımı, makaron yapımı ya da 20’lik paketlerde 5 TL’ye kadar sigara satıldığını duyuyoruz. Ben bizim esnaf ve sanatkarımızın bunu yapmayacağına inanıyorum, bunu biliyorum ama yine de tekrar uyarıyorum. Kaçak sigara ile mücadelemizde hep beraber olmamız lazım. 136 ve 184 ihbar hatlarında ihbarda bulunduğunuz zaman, ihbarda da şunu istiyoruz yerini, zamanını ve adresini tam olarak bildirmemiz lazım. Her yerde satılıyor demek olmuyor, yerini bildirmek gerekiyor. Yerini bildikleri zaman da yetkililerimiz üzerine düşeni yapacaktır. Bu vesileyle Kahramanmaraş İl Sağlık Müdürlüğü’ne, Kahramanmaraş Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık Şube Müdürlüğü’ne sizin aracılığınızla teşekkür ediyorum. Çünkü her yerde 155 polislerimiz var, aynı zamanda 136 ve 184 ihbar hatlarıyla da gerekenler yapılıyor. Devletin yasak ettiğini lütfen yapmayalım. Türkiye hepimizin, birlik ve beraberlik içerisinde olmalıyız.”

“5 OCAK’TAN SONRA BÜTÜN PAKETLER AYNI OLACAK”

Sigara satışı yapan Özakifoğlu Şekerleme’den Adem Yılmaz ise eski paketli sigara stoklarını eritmeye başladıklarını ve 5 Ocak’tan itibaren yeni paketleri raflarına dizeceklerini belirterek, “Yılbaşından itibaren bu değişiklik yürürlüğe girecek, bizler stoklarımızı eritmeye başladık. Firmalar elimizde olan sigaraları iade alacaklar, yeni paketleri de 5 Ocak’tan raflarımıza dizeceğiz. Bundan sonra tüm sigara paketleri aynı renk olacak. Paketin ön ve arka yüzeylerinde sağlık uyarıları bulunacak ve Alo 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı’nın bilgisi yer alacak. Sigara paketlerinin üzerinde marka logosu ya da herhangi bir marka işareti olmayacak. Markanın ismi paketin ön yüzüne yüzde 5’den daha fazla alanı kaplayamayacak şekilde yazılacak. Bütün paketlerin aynı renk olmasıyla sigara rafları da tek tip görünecek. Sigaranın üzerinde de yalnızca marka ismi olacak. Bunun haricinde tütünü, tadı ve kalitesi tamamen aynı kalacak. Vatandaşlar henüz sormadı, çünkü eski renkli paketlerine alışıklar. Yeni paketler insanları sigara içmeye tetikleyemecek görüntüye sahip olacak” dedi.

“TEK SİGARA SATMAYALIM DA YERİNE ÇEREZ ALSINLAR”

Sigara paketlerinin değişmesinin sigara kullanımını azaltacağına inanmadığını belirten Yılmaz, vatadaşlara sigarayı bırakmalarını yerine daha sağlıklı olan çerez almaları önerisinde bulunarak, “Bizim için sorun değil sigara paketlerinin değişmesi. Sigaranın yeri belli, zaten paketleri raflarda aynı yerlerde duracak. Altlarında da etiket olacağı için sıkıntı olmayacağı kanaatindeyim. Zaten fiyatlarında da belli oluyor ayrıca alıştığımız için bakmadan bile istediğiniz sigarayı verebilirim. Bu durumun sigara kullanımını azaltacağını tahmin etmiyorum. Bu paketler değişmeden önce ben sigarayı bırakayım dedim ve 35 gün önce bıraktım. Herkese sigarayı bırakmalarını tavsiye ediyorum. Kaçak sigara ve tütün kullanını da bizim ülkemizin sorunu. Türk ekonomisine yüzde 40 civarında zarar veriyor. Devletimizin bu konuda önlemlerini biraz daha artırması gerekiyor, bununla birlikte halkın da destek vermesi gerekiyor. Halkın destek vermesi için de fiyatların biraz daha uygun olması lazım. Bundan 30 yıl önce bir tane ekmek fiyatına bir paket sigara alabiliyorduk ama şuan da biz bir tane sigara parasına 10-15 tane ekmek alabiliyoruz. Bu çok büyük bir rakam. İnsanlar için sigara içmek lüksün de ötesinde bir hal aldı. Eskiden aylık 30 ekmek parasını insanlar çöpe atıyordu ama şimdi bugün düşündüğünüzdü 18,5 liralık bir sigara içtiğinizde aylık 555 lira yapıyor. Bunu 12 ile çarptığınızda 6 bin 660 lira yapıyor. Bir kişinin 6 bin 660 lirayı çöpe atması ne demek? Bu rakamı Kahramanmaraş’ın nüfusuyla çarparsak da ne kadar büyük rakamlar ettiğini görüyoruz. En iyisi insanlara tavsiyemiz bir an evvel sigarayı bırakmaları. Biz sigara satıp da para kazanmayalım, tek insanlar sigarayı bıraksınlar gelsinler bizden çerez alsınlar” ifadelerini kullandı.

(Haber: Ahmet Güneçıkan)

Editör: Mahmut Beyaz