Almanların, endüstri 4.0, Japonların, toplum 5.0 yaklaşımı ve Amerikalıların ise yaşam 3.0, dördüncü devrim, birey 4.0 gibi çeşitli isimlerle nitelendirdiği dijital dönüşüm, Türkiye’de ise millî teknoloji hamlesi ve dijital Türkiye olarak ifade ediliyor. Özellikle geçtiğimiz son beş yıla baktığımızda, dijital dönüşümün en önemli ayağını ise e-Fatura uygulamaları oluşturuyor. Bu noktada Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın e-devlet projesi kapsamında uygulamaya koyduğu projeler bir bir hayata geçiyor. 2004 yılında e-bildirge ve e-beyanname ile başlayan uygulamalar, 2014 yılında e-fatura ve e-defter, akabinde e-arşiv fatura uygulamasıyla devam etmişti. 2019 yılında uygulamaya konulan defter beyan sisteminden sonra bu kez ise 2020 yılından itibaren e-belge uygulama kapsamı genişletilerek tüm vergisel işlemlerin elektronik ortamda belgelendirilmesi amaçlanıyor. Bu konuda Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geçtiğimiz haftalarda Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Genel Tebliği ile e-fatura uygulamasına geçme zorunluluğu olan mükelleflerin aynı zamanda e-arşiv fatura uygulamasına da geçmek zorunda olduğuna ilişkin düzenleme yapıldı. Böylelikle 5 bin TL ve üzeri satışların faturaları, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ücretsiz olarak sunduğu e-belge düzenleme portalı üzerinden e-arşiv fatura olarak düzenlenecek. Elektronik belge ve defter uygulamalarındaki yenilikler, Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası ile Kahramanmaraş Vergi Dairesi işbirliğinde mükelleflere anlatıldı. Hem geçiş sürecinin kolaylaşması hem de uygulamalardaki yeniliklerin anlatıldığı seminerde Aslanbey Vergi Dairesi Müdürü Vedat Vurgun ve Aslanbey Vergi Dairesi Tahsilat Müdürü Gülüşah Ünal katılımcıları bilgilendirdi. Vurgun ve Ünal, e-belgedeki yenilikler, e-belgedeki eski ve yeni durumlar, e-belgeden yararlanma yöntemleri, e-belgelerin oluşturulması, e-belgelerin kağıt olarak düzenlenmesi ya da hiç düzenlenmemesi adına müeyyideler, e-belgelerin raporlanma bölümleri, muhafazası ve ibrasının nasıl olacağı gibi konularda önemli açıklamalarda bulundu.
“E-BELGE KULLANIMINA YENİ MÜKELLEFLER EKLENDİ”
E-belge kullanımına yeni mükelleflerin eklendiğini anlatan Aslanbey Vergi Dairesi Müdürü Vedat Vurgun, “Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geçtiğimiz haftalarda Resmi Gazete’de Vergi Usul Genel Tebliği yayımlandı. Hazırlanan genel tebliğ ile e-belge uygulamalarına ilişkin tüm mevzuat tek bir metin haline getirildi. Hali hazırda kullanılmakta olan e-belgelerin kullanımına yeni mükellefler eklenmiştir. İhtiyari olan e-belgelerin bir kısmı zorunluluk kapsamına alınmıştır. Yeni e-belge türleri de tanımlanmıştır. E-fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerin e-fatura mükellefleri haricindeki diğer mükelleflere düzenlediği faturalan e-arşiv fatura olarak düzenlenmesi öngörülmektedir. E-fatura uygulamasına kayıtlı olmayan mükellefler ile kullanıcılar için de e-irsaliye düzenlemesi sağlanmaktadır. Ödeme kaydedici cihaz kullanımından 483 seri numaları Vergi Usul Genel Tebliği koşullarını sağlayarak muaf olan mükelleflerin vergi dahil 500 TL’ye olan perakende mal ve hizmet satışlarında nihai tüketici faturasıyla, e-arşiv düzenlemesi mümkün hale getirilmiştir. E-arşiv fatura düzenlemekle yükümlü olmayan mükelleflerin belirli tutarı aşan tutarlarının bu faturalarla sınırlı olmak koşuluyla e-arşiv fatura olarak düzenlenmesi zorunlu hale getirilmiştir. E-belgelerde GİP portalı üzerinden belirlenen başkanlığa ait elektronik ya da mali mühürlü imzalanabilmesi öngörülmektedir” dedi.
“MÜKELLEFLER ZORUNLULUK KAPSAMINA ALINDI”
Eski ve yeni durumu anlatan Vurgun, “E-belge uygulamalarındaki eski durumda e-fatura düzenlemek zorunda olan mükellefler, PPK kapsamında madeni yağ lisansına sahip olanlar ile bunlardan mal alanlardan 25 milyon TL ciroyu aşan mükellefler, ÖTV kanunun üst sayılı listedeki malları imar, inşa ve ithal edenler, bunlardan mal alan 10 milyon TL ciroyu aşan mükellefler, ÖTV kanunu 1 sayılı listedeki malların imalı, ithali, teslimi ve benzeri faaliyetleri nedeniyle PPK’dan lisans alanlar, özel tüketim vergisi kanuna ekli üst sayılı listedeki malları imar, inşa ve ithal eden mükellefler, brüt satış hasılatı 10 milyon TL üzeri olanlar, KDV kanunu 11’inci maddesinde mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı yapan mükellefler e-fatura düzenlemek zorundalardı. E-arşiv faturayı düzenlemek zorunda olan olan mükellefler eski durumda, internet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve brüt satış hasılatı 5 milyon TL üzerinde olan mükellefler e-arşiv fatura düzenlemek zorundalardı. E-serbest meslek makbuzu, e-irsaliye, e-serbest müstahsil makbuzu ve e-bileti düzenlemek zorunluluğu olmayıp, ihtiyari olarak düzenlenmekteydi. E-faturayı düzenlemek zorunda olan yeni durumdaki mükellefler ise zorunluluk kapsamına alındı” ifadelerini kullandı.
“İNTERNET ÜZERİNDEN SATIŞ VE REKLAMA ARACILIK...”
İnternet üzerinden satış ve reklama aracılık edenler ile ilan yayınlayanlara e-serbest meslek makbuzu düzenleme zorunluluğu getirildiğini belirten Vurgun, “Bunlar ise 2018 yılı veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı 5 milyon TL üzerinde olan mükellefler, 4760 sayılı özel tüketim vergisi kanununa ekli 1 sayılı listediki malların imalı, ithali, teslimi ve benzeri faaliyetler nedeniyle EPDK’dan lisans alan mükellefler, özel tüketim vergisi kanuna ekli üst sayılı malların imal, inşa ve ithal eden mükellefler, internet üzerinden reklama ve satışa aracılık edenler, ilan yayınlayanlar e-fatura düzenleme zorunluluğu kapsamında. Mal hal kayıt sistemi kapsamında meyve ve sebze ticareti yapanlar, analiz inceleme neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefler, e-irsaliye ve e-arşiv fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerdir. Yeni sistemde bu mükellefler e-fatura düzenleme zorunluluğu kapsamına alınmıştır. E-arşiv fatura düzenleme zorunluluğu olan mükellefler, e-fatura uygulamasına zorunlu ihtiyari olan mükellefler, internet üzerinden satış ve reklama aracılık edenler, ilan yayınlayanlar, vergi dahil toplam tutarı 30 bin lirayı vergi mükellefi olarak düzenleyenler açısından vergi dahil toplam tutarı 5 bin lirayı aşan faturalar, analiz inceleme neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükelleflerin e-arşiv fatura düzenleme zorunluluğu var. e-serbest meslek makbuzunda vergiden muaf olmayan serbest meslek erbaplarının da e-serbest meslek makbuzu düzenleme zorunluluğu getirildi yeni uygulamada” şeklinde konuştu.
E-İRSALİYE DÜZENLEME ZORUNLULUĞU GETİRİLENLER?
E-irsaliye düzenleme zorunluluğu kapsamına alınan mükellefleri anlatan Vurgun, “E-irsaliye düzenleme zorunluluğu kapsamına alınan mükellefler ise, ÖTV kanununun 1 sayılı listedeki malların imali, ithali ve teslimi gibi benzer faaliyetler nedeniyle EPDK’dan lisans alanlar, ÖTV kanunu üst sayılı listedeki malların imar, inşa ve ithali ile ana bayii distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştirenler, maden kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı ve sertifika sahipleri ile sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan mükellefler, şeker imal edenler, e-fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik ile demir veya çelikten eşyaların imali ve ithalini yapan mükellefler, e-fatura uygulamasına kayıtlı olan 2018 ve müketakip yıllarda brüt satışlardan hasılatı 25 milyon TL’yi aşan mükellefler, komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ihracı ile iştigal edenler, analiz inceleme neticesinde riskli ya da vergiye uyum düzeyi düşük olduğu tespit edilen mükellefler de e-irsaliye kapsamına alınacak mükelleflerdir” dedi.
Aslanbey Vergi Dairesi Tahsilat Müdürü Gülüşah Ünal ise e-belgelerin raporlanma bölümleri, muhafazası ve ibrasının nasıl olacağı gibi konularda bilgi verdi.
(Haber: Ahmet Güneçıkan)
