Kahramanmaraş'ta tesbih satıcıları kent sakinlerinin ilgisinden memnun olduklarını söylerken, tesbih fiyatlarının tesbih satanlar arası rekabetten dolayı oldukça düşük olduğunu söylüyor. Tesbihane adındaki mağaza da satış yapan Mehmet Portakal ise, "Gerek mağazada satıcı olarak gerekse hobi olarak uzun süredir tesbih işinin içindeyim. Tesbih ustalarımız kadar olmasa da bizim de tesbihe ilgi ve alakamız var. Kahramanmaraş'ta kuyumculuk olsun, gümüş üzerine mağazalarımız olsun diğer illere göre biraz daha fazla. Tabi bu fazlalık aramızda tatlı bir çekişme olmasına da sebep oluyor. Bu yüzden piyasa da birçok farklı fiyatı görmek mümkündür. Kahramanmaraş, Erzurum, Mardin, Diyarbakır gibi iller gümüşü işleme açısından ve insanların bu sektörden para kazanması açısından diğer illere göre önde olduklarını söyleyebiliriz" dedi.
"ELİMİZDE İSE BİN 300 TL'YE KADAR TESBİHLERDE MEVCUTTUR"
Portakal, "Batıda olan İstanbul ve İzmir gibi değiller. Orada insanlara göre gümüş ve altın işleme işlerinden buradaki insanların ekmek kapısı daha fazla. " ifadelerinin ardından sözlerine şu şekilde devam etti."Tesbih fiyatlarımız yaklaşık 45-50 liradan başlamaktadır. Elimizde ise bin 300 TL'ye kadar tesbihlerde mevcuttur. Tesbihte fiyatı belirleyen birçok etken var. Nalzemenin kalitesi bunu etkileyen en önemli etkenlerden biridir. Mesela örnek verecek olursak, Erzurum oltusu ile halk arasında Rus oltusu olarak bilinen taşlar arasında çok ciddi kalite farkları olabiliyor. Bu gibi durumlar da fiyatı belirleyen en önemli unsur tesbih taşının kalitesi oluyor. Erzurum olstusu 300-400 Tl'den başlarken Rus oltusunu rahatlıkla 100 TL'ye bulmak mümkün. Tabi yine bu fiyatları esnaflar arası çekişme de etkiliyor. Rus oltu taşından yapılan tesbihlerin çok daha uygun fiyatlara birçok yerde bulunabileceğini belirtmek gerekir. Şuan elimizde ki en değerli tesbih ise bin 200- bin 300 TL civarında olan Erzurum oltusu firuze işlemeli diyebiliriz. Firuze ise yine kıymetli bir doğal taştır. Gümüş işin içine girdiği zaman fiyatlar yine çok değişir. Gümüşün gramı fiyatı doğrudan etkiler. Bir usta oltu taşını alıyor, bir taştan bir tesbih çıkartabilirse o diğerlerine göre değerli oluyor. Parça parça olursa, bir taştan değil de örnek veriyorum 5-10 taştan çıkartıyorsa bunun değeri dolayısı ile azalmış oluyor. Tek bir taştan çıkartılan tesbihin kalitesi diğer tesbihlere göre çok daha yüksek oluyor. Usta tek bir taştan bir tesbih çıkarmaya çalışırken daha fazla emek vermiş oluyor. Bu emek ise tesbih fiyatına direk yansıyor. Fazla taştan tesbih çıkarmak tek taştan tesbih çıkarmaya göre çok daha zahmetli ve meşakkatli bir iştir."
"İŞÇİLİĞİ 3-4 GÜN SÜREN TESBİHLER VAR"
Tesbih fiyatlarında tesbihi işleyen ustanın emeğinin büyük payı olduğunu belirten Mehmet Portakal " Bazı tesbihler ise tamamen el yapımıdır. Yine bu da fiyatını arttıran önemli bir etkendir." dedi. Portakal sözlerinin devamında ise, "Firuze işlemeli bir oltu ile normal işlemesiz bir oltu arasında çok fark vardır. Onu işleyen ustanın verdiği emekten o tesbih bitinceye kadar ki geçen zamana kadar birçok farklılık vardır. Usta bir günde 3-4 tane oltu tesbih çıkartabilirken, aynı usta firuze işlemeli oltuyu ise 3-4 günde tamamlayabiliyor. Baktığınız da işçiliği 3-4 gün süren tesbihler var. Bazı tesbihler torna gibi basit işlemler ile üretilebilirken, bazı tesbihler ise tamamen el yapımıdır. Yine bu da fiyatını arttıran önemli bir etkendir. Damla Kehribarı diye bir tesbih çeşidimiz var. Piyasada en çok merak edilen tesbihlerden bir tanesidir. İnsanlar az tesbih çekmiş olsalar bile kehribar denilince daha önce birkaç kez duymuş oluyorlar. Bundan etkilenerek mesela adam hiç tesbih çekmemiş bu zamana kadar tesbih almaya geliyor. Bu işe ilgisi olan var olmayan var bunu eklemek lazım. İlgisi olmayan birine bin TL'den bin 600 TL'den bahsedince, bunun çok fazla olduğunu dile getiriyor. Bilmiyor ki o malzeme çok kıymetli ve güvenilir" ifadelerini kullandı.
"BİLMEYEN İNSANLAR İSE FAZLA BULUYOR"
Tesbihin orijinal olup olmadığını anlamanın yolları hakkında da bilgiler veren Portakal, "Bizim burada sattığımız sertifikalı ürünler güvenilirlik açısından çok büyük bir artıdır. Her şeyden öte orijinalliğinin göstergesidir. Belli aşamalardan geçmiş bu orijinaldir teşhisi konulmuş. Buna takılmıyor bazı müşterilerimiz, bazıları ise bilip güvenip geliyor. Bazı insanlara etrafta 400 TL olan tesbihi burada daha pahalı görünce tepki gösteriyor. Dediğim gibi bilemezler ama o etrafta ki tesbihlerin sahte olup olmadıklarını. Bu işlere ilgisi olan insanlar zaten az buçuk görünce fiyatını tahmin edebiliyor. Bilmeyen insanlar ise fazla buluyor. Bide şunu eklemek lazım damla kehribarının ve diğer değerli tesbihlerin günümüzde o kadar çakması üretiliyor ki insanın kanmaması elde değil. Bunu anlamanın ilk yolu sertifika ama tek yolu bu değil. Çünkü her orijinal üründe sertifika olmayabiliyor. Sertifikanın olmaması onun orijinal olmadığını göstermez. Bizim mağazamız gibi bu işe önem veren büyük mağazalar da sertifika olmazsa olmazdır. Tesbihin gerçekliğini anlamanın çok farklı yöntemleri var. Mesela ultraviyole ışığı yöntemi var. Damla kehribarına onu tuttuğun zaman o ışığı soğurmuyorsa, yansıtıyorsa bu orijinalliğini gösterir. Almadan mutlaka bilen kişilere sormalarını öneririz. İnternet alışverişlerinde de artık bu çok artmış durum da, bunun için belirli bilinen markalardan almalarını tavsiye ederiz. Bu işe emek veren ve uğraşan mağazalardan almalarını öneririz. İnsanlar verdiği paranın karşılığında güzel garantili bir ürün almak istiyor. Günümüz şartların da bu rakamlar az değil" dedi.
"TESBİHİN SAĞLIĞA ETKİSİNİ BİREBİR TECRÜBE ETMİŞ OLDUK"
Tesbihin sağlık problemlerine etkisi hakkında, "Birçok sıkıntıya iyi gelen özel tesbihler var" ifadelerini kullanan Portakal, sözlerini şu şekilde tamamladı; "Bu işe değer veren bir marka olan uğraşan, araştırmaları yapan, taş özelliklerini araştıran, insanlara faydalı yönlerini vurgulamak isteyen, analiz yapmış insanlar var bu kalite ile diğerleri tabi ki de bir olmuyor. Bir insan 50-100 TL'ye toz kehribarı alabilir. Ama işte kime ne kadar güvenebilir. Tesbihin sağlığa etkisi ise hiç göz ardı edilemeyecek seviyededir. Bazı bu işi ciddiye alan işletmelere baktığınız zaman bu işi araştırdığını görebiliriz. Bizim ufak kartvizit tarzında bilgi içeren kartlarımız var. Tesbihin kimliği gibi gelen müşterilerimize onları takdim ediyoruz. Bu kartlarda hangi sağlık problemine iyi geldiği de belirtiliyor. Hediye alacak olan bir kişi ona göre tercih yapabiliyor. Mesela bir insan sinirliyse siniri ne yatıştırır diye bakıyor. Biz bu etkilerin geri dönüşünü alıyoruz. Damla kehribarından yapılan bebek diş kolyemiz var. Bu kolye bebeklerin diş çıkarmasına yardımcı oluyor. Geçenler de bir aileye bunu sattık ve aynı aile tekrar geldiğinde bir etkisi olup olmadığını sorduk. Geri aldığımız dönüş ise gayet olum luydu. Böyle olaylar da yaşamak bizi fazlasıyla mutlu ediyor. Tesbihin sağlığa etkisini birebir tecrübe etmiş olduk. Sadece bu olay da değil buna benzer birçok olay yaşıyoruz."
"KALİTELİ TESBİH KULLANINCA KENDİLERİNİ DAHA İYİ HİSSEDİYORLAR"
Kahramanmaraş'ta bir başka tesbih satıcısı olan Salman Doğan ise, "5 TL'den 150 TL'ye kadar birçok modelde tesbihim var. Yer yer daha yüksek fiyatlı tesbihlerinde geldiği oluyor." dedi. Doğan, Kahramanmaraşlıların tesbihe ilgisi konusunda ise, "15 yıldır bu işle uğraşıyorum. Tesbih satışların da her zaman yaz sezonu daha verimli geçer. Kış sezonu ise yaz aylarına göre daha durgundur. Ülkemizin birçok ilinde tesbih kullanımı fazladır. Kahramanmaraş ise bu iller arasın da en çok dikkat çeken bir kaç ilden bir tanesidir diyebilirim. Kahramanmaraşlılar tesbihi diğer vatandaşlara göre daha çok seviyorlar. Tesbih fiyatlarına da gelirsek şuan 5 TL'den 150 TL'ye kadar birçok modelde tesbihim var. Yer yer daha yüksek fiyatlı tesbihlerinde geldiği oluyor. Tesbih fiyatlarında en büyük etken taleptir. Satışı fazla olan tesbihin fiyatı ister istemez etkilenir. Bazı insanlar var, bunlar ucuz tesbih kullanmak istemiyor. Kaliteli tesbih kullanınca kendilerini daha iyi hissediyorlar. Oltu ve Kehribar tesbihler diğer tesbih modellerine göre daha pahalıdır. Bu tesbihleri kullanmak isteyen insanlarında sayısı oldukça fazladır. O taşlar az bulunduğu için daha değerlidir" açıklamalarında bulundu.
Haber: Alihan Kürşat
