Kamuoyunda “İmar Barışı” olarak bilinen ve 13 milyon konutun imar ve iskan sorununu çözecek olan Yapı Kayıt Belgesi’ne başvurular 2018 yılının 8 Haziran’ın da başlamıştı. Gayrimenkulü üzerinde imar ve iskan sorunu bulunan vatandaşlara piyango değerindeki İmar Barışı başvurularında geri sayım başladı. İmar Barışı kapsamında imar mevzuatına aykırı yapıların kayıt altına alınması amacıyla 31 Aralık 2017’den önce inşa edilen yapılar için Yapı Kayıt Belgesi veriliyor. İlk olarak İmar Barışı’na başvurular için son tarih 31 Ekim olarak açıklanmıştı. Başvuruların her geçen gün devam etmesi sonrası ise Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, imar barışında başvuru süresinin 31 Aralık tarihine uzatıldığını açıklamıştı. 31 Aralık’da vatandaşları sevindiren bir gelişme daha yaşanmış ve İmar Barışı’na başvuru için süre 15 Haziran’a kadar uzatılmıştı. 15 Haziran’da başvuru süreci tamamlanan İmar Barışı’nda Yapı kayıt bedelleri ise 30 Haziran’a kadar yatırılabilecekti. Başvurusunu yapan fakat ödemesini tamamlayamayan vatandaşlara müjdeli haber geldi.
ÖDEME SÜRESİ 31 ARALIK’A KADAR UZADI!
Resmi Gazete’de yayımlanan kararda, 31 Aralık 2017’den önce yapılmış ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılar için Yapı Kayıt Belgesi almak üzere 15 Haziran 2019 tarihine kadar başvuruda bulunmuş olanların yapı kayıt bedeli ödeme süresi uzatıldı. Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılar için Yapı Kayıt Belgesi almak üzere başvuruda bulunanların yapı kayıt bedeli ödeme süresinin uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Resmi Gazete’de, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın imzasıyla yayımlanan kararda şu ifadelere yer verildi: “31/12/2017 tarihinden önce yapılmış ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılar için Yapı Kayıt Belgesi almak üzere 15/6/2019 tarihine kadar başvuruda bulunmuş olanların yapı kayıt bedeli ödeme süresi; yapı kayıt bedelinin en az yüzde 25'inin 31/7/2019 tarihine kadar peşin olarak, kalan kısmının ise takip eden aylarda taksitli olarak ve her ayın birinde kalan kısmın yüzde 2 oranında artırılması suretiyle hesaplanacak miktarın yatırılması şartıyla 31/12/2019 tarihine kadar uzatılmıştır."
10 MİLYON 250 BİN BAŞVURU GELDİ
İmar Barışı kapsamında verilecek Yapı Kayıt Belgesi için ödenmesi gereken bedel, yapının olduğu arsanın emlak vergi değeri ile yapının yaklaşık maliyet bedelinin toplamı üzerinden, konutlarda yüzde 3, ticari kullanımlarda yüzde 5 olarak hesaplanıyor. İmar barışı için yapı veya arsanın ada ve parsel bilgileri, daire sayısı, metrekaresi, yüzölçümü ile maliklerin kimlik bilgileri gerekiyor. 8 Haziran 2018 tarihinde başlatılan İmar Barışı uygulamasına toplam 10 milyon 250 bin başvuru geldi. Af kapsamında devlet kasasına giren toplam gelir ise 20 milyar liraya yaklaştı. En çok başvuru yapılan il 1.8 milyon ile İstanbul olarak açıklandı. İstanbul’u 800 bin 934 ile İzmir, 460 bin 295 başvuru ile Ankara izledi. Kahramanmaraş’ta ise bu sayının 40 bin civarında olduğu öğrenildi.
YAPI KAYIT BELGESİ ALMAK İSTEYENLER NE YAPACAK?
Başvuru sürecinin tamamlandığı İmar Barışı’nın önemini ve yaşanan gelişmeleri İmar Uzmanı Cuma Tahiroğlu, gazetemize anlattı. İmar Barışı’nın devletle vatandaş arasındaki anlaşmazlıkların çözümü noktasında önemli bir adım olduğunu anlatan Tahiroğlu, “Barış kelimesi hep kavga kelimesinden sonra gelen bir kelimedir. İmar Barışı denildiği zaman da yapısı olan, inşaat yapan bir adamın 3194 sayılı imar kanunu ve eklerine uygun yapmadığı, dolayısıyla, belediyeyle, mahkemeyle, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile sıkıntılı olan yapıların tamamına yasallık getiren yasaya İmar Barışı diyoruz. Ruhsat ve eklerine aykırı olan tüm yapılar daha çok yerelde olmak üzere kırsal kesimlerde ki, Türkiye’de ki yapılan yaklaşık yüzde 50’sine varan yapının İmar Barışı kapsamına girmesi söz konusuydu. Devletimiz tarafından açıklanan 13,5 milyon civarındaki bağımsız bölüm veya yapının imar barışına ihtiyacı var denmektedir. Bu kullanma izni ve ruhsat ile müktesebatı olan haklarını Yapı Kayıt Belgesi alarak aynen kazanıyorlar. Bu da binalarda, konutlarda yüzde 3, iş yerlerinden ise yüzde 5 olarak bir harç alınıyor. Tapu safhasında harita mühendislerinden mimari proje ve elektrik noktasında temel tespit tutanağı aldıktan sonra da aynı parayı bir kez daha yatırarak yüzde 6 konutlarda, yüzde 10’da ticari alanlarda bir ödeme yapılıyor. İmar Barışı kısaca, kullanım izni ve ruhsatı olmayan, tapusuz yere yapılan devlet arazilerine yasa gereği yasallık getirmek için barış sağlandı. Ancak üçüncü şahıslara ait yerler ile İstanbul’da boğazlar gibi bazı özel yerlere yapılan yapılar bu barıştan faydalanamadı. Bir de sosyal donatı alanları, yeşil saha, okul ve cami alanları bu barıştan yararlanamadı. İmar affı yasasından faydalanmak ve başvuruda bulunmak için gerekli evrakların toplanıp harç ücretinin yatırılması durumunda Yapı Kayıt Belgesi verildi” dedi.
“VARİSLER ARTIK YASAL OLARAK BÖLÜŞEBİLECEK”
İmar Barışı’nın verasette sorunları da telafi ettiğini dile getiren Tahiroğlu, “Dört katlı ya da üç katlı kaçak yapıların sadece arsa tapusu vardır, bina tapusu vardır. Mal sahibi öldükten sonra çocuğuna bu binanın paylaştırılması lazım. Bir tanesi tapuyu size sonra veririm diyerek önceden tapuyu üzerine alırsa diğerleri tapuyu alamıyor. Verasetteki sıkıntıyı telafi ediyor. Varislerin malının yasal olarak bölüştürülmesine fırsat veriyor. Müteahhitlik yapıyor, başka bir iş yapıyor, bankalarda ipotek göstermesi lazım. Kaçak yapıların ruhsatsız ve kullanım izni olmayan yapıların bankada ipotek olarak arz edilmesi mümkün değil. Yapıya yasallık getirdiği için bu o hakkı kazandı. Elektrik, su, doğalgaz bağlanmış yerler var ama genelde ruhsatsız, kullanım izni olmayan yerlere elektrik, su ve doğalgaz verilmediği için bu Yapı Kayıt Belgesi ile vatandaş doğalgazını, elektriğini ve suyunu bağlatma hakkına sahip oldu” şeklinde konuştu.
“VATANDAŞ ÖNCELİKLİ HAK SAHİBİ OLDU”
Devlet arazileri ve 2B arsalara İmar Barışı kapsamında Yapı Kayıt Belgesi verildiğini de anlatan Tahiroğlu, “Devlet arazilerini ve orman arazilerini kullananlar 2B arsalarının kazandığı hakkı bu Yapı Kayıt Belgesi ile kazandı. Yani parasını ödeyip arsayı alma hakkı kazandı. Bir de devlet arazilerinde hazine üzerine yapılan evler ki, çoğunluğu böyledir, Yapı Kayıt Belgesi aldıktan sonra ifraz yapılarak kapsadığı alanların tespit edilmesiyle aynı şahıslara satışına imkan veriyor. Aksi takdirde hazine arazilerini açık artırmayla herkes alabilirdi, adamın evini hesaba katmazlardı, İmar Barışı ile vatandaşın evini öncelikli hak sahibi olarak görüyor. Vatandaş için en önemli faydası budur İmar Barışı’nın.” ifadelerini kullandı.
“EN AZ 100 BİN BAŞVURU OLMALIYDI”
Kahramanmaraş’tan en az 100 bin dairenin başvuru yapması gerektiğine inandığını belirten Tahiroğlu, sözlerine şu şekilde devam etti; “Kahramanmaraş’ta Onikişubat ilçemiz gibi gecekondusu az olan yerlerde bu konu çok yaygın değil ama eski yapıların olduğu Tekke’yi, Mağralı’yı, Divanlı Mahallesi’ni düşünürsek, kullanım izni olamayan, yapı kayıt belgesi olmayan çok ev vardır. Ama milletimiz her zaman trene düdük çalmadan binmediği gibi yeteri kadar bu konu için başvuru yapıldığını tahmin etmiyorum. Yani ülke genelindeki 13 milyonu nüfusa göre bölecek olursak Kahramanmaraş’ta en az 100 bin tane dairenin müracaat etmesi gerekiyordu.”
“VATANDAŞLAR 31 ARALIK’A KADAR ÖDEYEBİLİR”
İmar Barışı için ödeme süresinin uzatıldığının altını çizen Tahiroğlu, “Vatandaşlar bu İmar Barışı’nın bir nimet olduğunu bilmeleri gerekir. Müracaat etmeyenler çok zararlı çıkar, Deli Dumrul biliyorsunuz köprüden geçenden bir lira, geçmeyenden iki alıyordu ya, sıkıntılı bir yeri olduğu halde bu barıştan faydalanmayanlar köprüden geçmeyenler gibi olur. İlk olarak başvurunun son tarihi 31 Ekim olarak açıklanmıştı, fakat tahmin ettiğim gibi süre uzatılmıştı. Ardından Çevre ve Şehircilik Bakanımız Murat Kurum son başvurunun 31 Aralık olduğunu açıklamıştı. Şans bir kere daha güldü ve bu tarih 15 Haziran’a kadar uzatılmıştıSon ödeme süresi ise 30 Haziran’dı ama bu süre de 31 Aralık’a kadar uzatıldı. 15 Haziran’a kadar başvurusunu yapan vatandaşlar, 31 Aralık’a kadar paralarını yatırabilir ve bu fırsattan faydalanabilir. Böyle bir fırsat insanın ayağına bir kez gelir” ifadelerini kullandı.
(Haber: Ahmet Güneçıkan)
