Toplumun en küçük ama en önemli yapı taşı olan aile kurumunda gerek çiftçilerin anlaşamaması gerekse de birçok farklı sebeplerden ötürü özellikle son yıllarda boşanmalar arttı. Bu doğrultuda Kahramanmaraş’ta evlenme ve boşanma oranlarına baktığımız zaman kentte son 4 yılda boşanmalar, evliliklere oranla daha az gerçekleşti. Konuyla ilgili hukuk çerçevesinde yorumlayan Av. Uğur Özcan, “Günümüzde evlilik ve boşanma oranları yıllara, yaşlara, evliliğin süresi ve çiftlerin eğitim düzeyine kadar birçok etkenle değişim göstermektedir.Değerlendirmeye geçmeden önce bir hukukçu olarak görmüş olduğumuz, gerek evliliklerin bir kısmının eşlerin birbirini tanımadan yapıldığı, gerekse boşanmaların bir kısmının sudan sebeplerle gerçekleştiğini görüyoruz.Aracına tüp taktırırken bile aracına uyum sağlayıp sağlamayacağını kırk kere araştıran halkımız ömrünü geçireceği eşini anlık hevesle seçmektedir. Nitekim evliliğin güzel günleri geçtikten sonra birbirlerinin beğenmediği yönleri yüzlerine çarpmaktadır. Nitekim evliliklerinin başlangıcı da anlaşamazsak boşanırız düşüncesi ile şekillenmektedir. Ki en ufak bir tökezlemede B planı devreye girer ve boşanma gerçekleşir.Nitekim boşanmalar bu sebepten kaçınılmaz olmaktadır. Tabi bu husus bize göre haklı boşanma kategorisindedir. Çünkü mutsuz çiftler mutsuz bireyler yetiştirir, mutsuz bireyler ise yetersiz ve mutsuz toplumlar oluşturur. Bu sebeptendir ki aile toplumun en küçük ama en önemli yapısıdır” ifadelerini kullandı.

“TOPLUMUN BOZULAN YÜZÜ…”
Evliliklerin, “Anlaşamazsak boşanırız” düşüncesiyle başladığını ve bu durumun neticesinde boşanmaların arttığını anlatan Özcan, “Birde bana göre şımaran çiftler vardır ki işte bu toplumun bozulan yüzüdür. Bu çiftler arasında evliliği bitirecek önemli sebepler yokken küçük ve katlanabilir sebeplerle evlilik birliğini sona erdirebilmektedir. Yukarıda bahsettiğim kural burada da geçerli olup evlilik anlaşamazsak boşanırız düşüncesi ile başlamaktadır. Ki burada da en ufak bir tökezlemede B planı devreye girer ve boşanma gerçekleşir.Tabi ki haklı nedenlerin varlığı halinde boşanmak, evlenmek kadar doğal bir süreçtir. (Kadına fiziki ve manevi şiddet, sadakat yükümlülüğünün yerine getirilmemesi vs.)Öyle veya böyle günümüzde boşanma oranları artış göstermiş ve öyle gözükmektedir ki muhtemelen de artacaktır. Neden böyle diyorum peki?Bakın 2014 yılında İlimizde boşanma rakamları 2014 yılında bin 478 iken 2018 yılında bin 798’e yükselmiştir” diye konuştu.

“EVLİLİĞİN MONOTON VE BİRBİRLERİNDEN SIKILAN ÇİFTLERİ GÖRÜYORUZ”
Bin 798 boşanmanın 158’inin bir ve daha az evliliklerde gerçekleştiğini dile getiren Özcan, şöyle konuştu: “Aynı anda evlilik sayısı 2014 yılında 8 bin 556 iken 2018 yılında 8 bin 251’e gerilemiştir. Evlenme oranı düşerken boşanma oranın yükseldiğini görüyoruz.Tabi bu rakamların oluşmasında değindiğimiz hususların evliliğin süresine ve çiftlerin yaşına göre değişiklik arz ettiğini görüyoruz. 2018 yılı verilerine göre bin 798 tane boşanmanın 158’i bir yıl ve daha az evliliklerde gerçekleştiğini görüyoruz. Aslında evliliğin bir yıl ve daha az olduğu düşünüldüğünde küçümsenmeyecek bir rakamdır.En fazla rakamın ise 6-10 yıllık evliliklerde olduğu görülmektedir. Tabi neden evliliğinde en az altı yılını deviren biri boşanıyor diye baktığımızda bunun sosyolojik incelemesinin detaylı yapılması gerektiği sonucuna ulaşırız. Ancak gördüğümüz kadarıyla bahsedecek olursak;

  • Mutsuz olan evliliğini çevre baskısı ile o süreye kadar getiren çiftleri görürüz.
  • Uyum sağlayamadıkları halde evliliğin kurtulması ve çiftler birbirine bağlanma aracı olarak gördükleri çocuk yapma durumunu görürüz. Bu süreçte çocuklar çocuk yapmaktadır.
  • Evliliğin monoton ve birbirlerinden sıkılan çiftleri görüyoruz.
  • Vs. sebeplerde bu duruma etkendir.”

“ERKEN VE BİLİNÇSİZ EŞ SEÇİMİ ETKENDİR”
Boşanmalarda erken ve bilinçsiz eş seçiminin etken bir rol oynadığını ifade eden Özcan, “Diğer bir husus ise çiftlerin yaşlarına göre alınan verilerdir. Bu verilere baktığımızda ise 25-29 yaş grubuna kadar kadınların boşanmayı talep etmekte öncü olduğunu görüyoruz. Bu yaş grubundan sonra ise erkekler bu rakamlara öncülük etmektedir.Tabi bu hususun birçok haklı ve/veya haksız toplumsal sebebi mevcut. Özellikle yukarıda değindiğimiz üzere erken ve bilinçsiz eş seçimi etkendir. Sübjektif olarak karşımıza çıkan durumlar arasında evliliğin imkânları ile yetinememe durumu da günümüz gençleri arasında sıklıkla görülen bir nedendir. Yozlaşmış ve hayatı dizi ekranlarında yaşayan eğitimsiz gençlerimiz, yaşam koşulları ile yaşamak istediği koşullar arasında sıkışıp kalmaktadır. Buda tartışmalara ve nihayetinde boşanmaya kadar devam eden süreci beraberinde getirmektedir” şeklinde konuştu.

“ÇİFTLERİN BİRBİRLERİNE OLAN TAHAMMÜLÜNÜN AZALDIĞI GÖRÜLÜYOR”
Çiftlerin birbirlerine olan tahammülünün azaldığını aktaran Özcan, son olarak sözlerine şunları ekledi: “Tekrar belirtmem gerekirse haklı nedenle yapılan boşanmalar en az evlilikler kadar toplumca desteklenmelidir.Nitekim toplumda eğitim düzeyine bakılmaksızın ciddi oranlarda eşlerin birbirine tahammülünün azaldığını görmekteyiz. Haklı sebepleri istisna tutuyorum.Yapıcı olmak ve sorunları çözme çabasına girmeden evliliğin kurtarılması yolunu kullanmadan basite kaçmamak gerektiğini vurguluyoruz. Biz avukatlar ise öncelikle evliliğin kurtulması yönüyle teşvik ediyoruz ve edeceğiz. Herkese mutlu birliktelikler diliyorum.”

PEKİ, 2018 YILINDA ÜLKE GENELİNDEKİ DURUM NE?
Evlenen çiftlerin sayısı 2018 yılında 553 bin 202 oldu. Evlenen çiftlerin sayısı 2017 yılında 569 bin 459 iken 2018 yılında yüzde 2,9 azalarak 553 bin 202 oldu. Kaba evlenme hızı binde 6,8 olarak gerçekleşti. Boşanan çiftlerin sayısı 2017 yılında 128 bin 411 iken 2018 yılında yüzde 10,9 artarak 142 bin 448 oldu. Kaba boşanma hızı binde 1,75 olarak gerçekleşti.

KABA EVLENME HIZININ EN YÜKSEK OLDUĞU İL, BİNDE 8,55 İLE KİLİS OLDU
Kaba evlenme hızının 2018 yılında en yüksek olduğu il, binde 8,55 ile Kilis oldu. Bu ili binde 8,29 ile Adıyaman, binde 8,05 ile Aksaray izledi. Kaba evlenme hızının en düşük olduğu il ise binde 4,43 ile Gümüşhane oldu. Bu ili binde 4,91 ile Bayburt, binde 5,13 ile Kastamonu izledi.

ORTALAMA İLK EVLENME YAŞ FARKININ EN YÜKSEK OLDUĞU İL KARS OLDU
Ortalama ilk evlenme yaşı, 2018 yılında erkekler için 27,8, kadınlar için 24,8 oldu. Erkek ile kadın arasındaki ortalama ilk evlenme yaş farkı ise 3 yaş olarak gerçekleşti. Ortalama ilk evlenme yaş farkının en yüksek olduğu il 4,5 yaş ile Kars oldu. Bu ili 4,4 yaş ile Ağrı, 4,3 yaş ile Muş izledi. Ortalama ilk evlenme yaş farkının en düşük olduğu il ise 2,3 yaş ile Kastamonu oldu. Bu ili 2,5 yaş ile Karabük, 2,6 yaş ile Zonguldak, Malatya, Elazığ, Ankara, Hakkâri, Samsun, Şırnak ve Eskişehir izledi.

YABANCI GELİNLER ARASINDA SURİYELİ GELİNLER İLK SIRADA YER ALDI
Yabancı gelinlerin sayısı 2018 yılında 22 bin 743 olup toplam gelinlerin yüzde 4,1'ini oluşturdu. Yabancı gelinler uyruklarına göre incelendiğinde, yüzde 15,7 ile Suriyeli gelinler birinci sırada yer aldı. Suriyeli gelinleri yüzde 13,9 ile Azerbaycanlı gelinler ve yüzde 10,9 ile Alman gelinler izledi.

YABANCI DAMATLAR ARASINDA ALMAN DAMATLAR İLK SIRADA YER ALDI
Yabancı damatların sayısı 2018 yılında 4 bin 119 olup toplam damatların yüzde 0,7'sini oluşturdu. Yabancı damatlar uyruklarına göre incelendiğinde, yüzde 34,1 ile Alman damatlar birinci sırada yer aldı. Alman damatları yüzde 13,1 ile Suriyeli damatlar ve yüzde 7,8 ile Avusturyalı damatlar izledi.

KABA BOŞANMA HIZININ EN YÜKSEK OLDUĞU İL, BİNDE 2,79 İLE İZMİR OLDU
Kaba boşanma hızının 2018 yılında en yüksek olduğu il, binde 2,79 ile İzmir oldu. Bu ili binde 2,77 ile Muğla, binde 2,69 ile Antalya izledi. Kaba boşanma hızının en düşük olduğu il ise binde 0,16 ile Hakkâri oldu. Bu ili binde 0,28 ile Şırnak, binde 0,31 ile Siirt izledi.

BOŞANMALARIN YÜZDE 37,6'SI EVLİLİĞİN İLK BEŞ YILI İÇİNDE GERÇEKLEŞTİ
Boşanmaların 2018 yılında yüzde 37,6'sı evliliğin ilk 5 yılı, yüzde 20,4'ü ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşti.

Haber: Sefa Deveboynu

Editör: Mahmut Beyaz