Geçmişten günümüze kadar varlığını koruyan bazı meslekler, gün geçtikçe teknolojiye daha fazla direnemiyor. Yüzyıllardan bu yana popüler mesleklerden bir tanesi olan demircilik mesleği de günümüz de teknoloji ve makineleşmenin artmasıyla, teknolojiye direnmekte zorlanıyor. Yüzlerce yıllık tarihimizde önemli mesleklerden biri olan demircilik mesleği, tarım alanında ihtiyaç duyulan eşyaların yapılmasıyla vatandaşlara hizmet veriyordu. Bu meslekle uğraşan ustalar ise gün geçtikçe kaybolmakta. Mesleğin bitmesini kendi tabirleri ile “zanaat teknolojiye yenildi” olarak ifade eden demirci ustaları, son yıllarını yaşadıklarını belirtti.
bizde Manşet Gazetesi olarak demirci ustalarının açıklamalarını sizlerle paylaştık.
işte demirci ustalarının açıklamaları…
“MAALESEF TEKNOLOJİYE YENİLDİK”
Mesleklerinin gün geçtikçe bittiğini öne süren demirci ustası Mehmet Kökçü, “Meslekte eskisi para kazanamıyoruz, artık fırsat bulduğumuz zaman işi bırakıp kaçacağız” dedi. Kökçü, “Ben uzun yıllardır bu işi yapıyorum. Bu iş bana babam ve dedemden kalma. Aslında başka işlerle uğraşıyorduk faka o işlerde de muvaffak olamayınca sıkıntılar yaşadık, tekrardan bu işe dönmek zorunda kaldık. Biz burada herkesin bildiği gibi balta, kazma tahra vs. ufak tefek kaynak işleri ile uğraşıyoruz. Yani Mangal kaynatıyoruz, tarhana ocakları falan kaynatıyoruz. Bunun yanı sıra kaynakla beraber, sıcak demircilik işlerini harmanlanmış bir şekilde yapıyoruz. Ben çok uzun yıllardan beri yapyorum bu işi ama zanaat dedem ve babamdan kalma olduğu için, 30 yaşından sonra zanaata dönmüş olmamız çokta fazla bir dezavantaj olmadı. Yani bu işte ki adaptasyonumuz kolay oldu. Dedem ve babamdan kaldığı için bu işi sürdürmek bizim açımızdan daha kolay oldu. Ben 17 yıl önce 2000 yılında bu mesleğe zaruret hali ile döndüğüm günle bugün arasında yapmış olduğumuz ciro kesinlikle ve kesinlikle onda biri. Bu da mesleğimizin teknolojiye yenilmesiyle alakalı. Yani bizim bu meslek teknolojiye yenildi. Teknolojinin getirdiği bazı yenilikler mesleğimizi bitirme noktasına getirdi. Günden güne daha da düşmekte. Yani fırsat bulduğumuz zaman kaçacak yer arar olduk” şeklinde konuştu.
“MESLEK DEĞERİNİ YİTİRDİ”
Mesleğin eskisi gibi olmadığını belirten bir diğer demirci ustası Mehmet Çetindağlı, şu ifadelere yer verdi: “Ben 30 yıldır bu mesleğin içindeyim. Ben ilkokulu bitirdikten sonra babamın da vesilesi ile başlamış oldum bu mesleğe. Yani daha çok babam başlattı beni bu mesleğe. O gün bugündür bu meslekle uğraşıyorum. Çırak olduk, kalfa olduk, yaşımız geçtikçe bu işin ustası olduk. Ben o dönemde bu işe başladığım zaman hakikaten popüler bir meslekti demircilik. Ama eski ile şimdiki arasında dağlar kadar fark var. o dönemler de biz bu mesleği severek yapıyorduk, işler yoğun oluyordu fakat gün geçtikçe meslek değerini yitirmeye başladı. Bizim siftah etmediğimiz gün bile oluyor artık. İşlerin tadı tuzu kalmadı. Günden güne teknoloji geliştikçe bizim meslekte teknolojiye daha fazla direnemez hale geldi. Gün geçtikçe işler daha da kötüye gidiyor. Biz o eski zamanlar da çırak bulabiliyorduk, işlerimiz iyi olduğu için ama şimdiki nesil bu işe yönelmiyor. Çırak ta, kalfa da bulamıyoruz. Bunun en büyük nedeni de dediğim gibi teknoloji. Biz burada vatandaşa hizmet ediyoruz. Vatandaş ne isterse biz ona göre, keser olsun, tahra olsun, farklı bir şey olsun yapıp veriyoruz. Ama vatandaşın artık o eski talebi yok. Önceden vatandaşın ihtiyaç konusunda uğrak noktalarından bir yerdi buralar, şimdi ise zamanın getirdiği yeniliklerle vatandaşın en son ihtiyacını karşıladığı yeri olmaya başladık. Mesela bize önceden 100 ya da 150 tane yapılacak bir eşya gelirdi biz onu yapana kadar akla karayı seçerdik, yapardık ama şimdi o işleri arar olduk. Şimdi ise bir tane kazma geliyor en fazla yaparsan onu yapıyorsun yapamazsan da ekmek parası kazanmak zor oluyor. Vatandaşlardan gelen bir talep kalmadı artık. Bizlerde yaşımız gereği yaşlandık. Gücümüz yeterse bir süre daha devam ederiz yoksa da emekli olunca bırakacağım bu işi.”
“MESLEK SIKINTILI GÜNLER GEÇİRİYOR”
Mesleğin eski günlerini aradığını belirten Mehmet Taşyontan, “Yaklaşık 50 senedir bu mesleğin içindeyim. Bizim eskiden ceylanlık dürüğümüz yoktu arkada demir kızdırmak için körüğümüz olurdu, onu çekerekten başladık. Bugüne kadar da o şekilde geldik. Bizim bu işte demircilik işine girdiği için şiş dövme şiş düzeltme aynı şey. Ama bizim iş o demir dövenlerden biraz farklılık gösteriyor. Melese demir dövenler gün geçtikçe işlerinde sıkıntısı yaşıyor. Yani işlerine çok bir talep olmuyor, bizim işimizde aynı talep doğrultusunda ilerliyor. Değişen bir şey yok. Bizim meslekte sıkıntılı günler geçiriyor. Umarım işlerimiz eskisi gibi iyi olur” dedi.
“ESKİSİ GİBİ BU İŞLE UĞRAŞAN KİMSE KALMADI”
Uzun yıllardan beri bu işin içinde olduğunu belirten bir diğer demirci ustası İsmet Solmaz, “Bende yine buradaki kapalı çarşı- demirciler çarşısı esnafı olarak yıllardan beri bu işin içindeyim. Biz elimizden geldiğince vatandaşlara burada hizmet etmeye çalışıyoruz. Burada 4-5 tane demir döven insan kaldı. Yani gün geçtikçe bu meslek eriyip bitiyor. Yapacak bir şey yok, teknoloji karşısında hiçbir şey yapamazsın. Önceden biz bu işi gerçekten söylüyorum yetiştiremezdik ama şimdi tam tersine döndü. Vatandaş eskisi gibi rağbet göstermiyor. Bu meslekte ki geriye kalan esnaflar da birkaç yıla kadar emekli olunca bırakılar diye düşünüyorum. Dediğim gibi teknoloji karşısında yapacak bir şey yok. Sonuçta bizde ekmek parası kazanıyoruz. Yetkililer belki bizim işimize bir çare bulurlar da yine eskisi gibi işimizi yerine getirip ekmeğimizi kazanırız. Umarım işlerimiz yine eskisi gibi olur” ifadelerine yer verdi.
Haber: Hakan Aydın
