Şiiri, sanatı, sanatçısı, önemli kültür adamları, ekonomisi, nüfus yapısı ile Türkiye’nin ender şehirlerinden olan Kahramanmaraş’ta çok önemli yeraltı zenginlikleri bulunuyor. Maden Teknik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü yenilediği “İl Maden Potansiyeli” rehberinde Kahramanmaraş’ın yeraltı zenginliklerini sıraladı. Buna göre kentte barit, kireç taşı, termik santral yakıtı ve nice yeraltı zenginliklerini geniş çaplı şemalar halinde yayımladı.
Gazetemizi muhabirinin yayımlanan belgeden derlediği bilgiye göre kentte 59 milyon ton tuğla kiremit, 53 milyon 584 bin 231 ton kireç taşı, 172 bin ton görünür, 290 bin ton mümkün rezevli tenör ayrıca 1 milyon 200 bin ton demir bulunduğu bildirildi.
MADEN ZENGİNİYİZ
Maden Teknik Arama sitesinde Kahramanmaraş hakkında yer alan bilgiler ise şöyle: “Kahramanmaraş ili Akdeniz Bölgesinde önemli bir yöremizdir. İlin Yeryüzü şekilleri genellikle Güneydoğu Torosların uzantıları olan dağlarla bunlar arasında kalan çöküntü alanlarından oluşmaktadır. İl kapsamındaki dağlar AlpHimalaya sistemi kıvrım dağlarıdır. Genel Müdürlüğümüzün il ve yakın çevresinde yaptığı çalışmalar sonucunda endüstriyel hammadde ve metalik maden yatağı ve zuhurları ortaya çıkarılmıştır. Bunların en önemlileri tuğla-kiremit, kireçtaşı, barit, demir, krom ve manganez olarak sayılabilir.
İLÇELER ÖNEMLİ KAYNAK
Genel Müdürlüğümüzün endüstriyel hammaddelere yönelik yaptığı çalışmaları sonucunda Afşin ve Elbistan ilçelerinde yüzde 98 CaCO3, yüzde 0.1 SiO2 ve yüzde 0.50 MgO içerikli kireçtaşı sahaları ortaya çıkarılmış olup, bunlardan, Elbistan Mırmırın Dere ve Tepekuzu sahalarının toplam görünür, muhtemel rezervi 103 milyon tondur. Bu sahalardan elde edilen kireçtaşları termik santralde hammadde olarak kullanılmaktadır. Kahramanmaraş ili barit oluşumları bakımından da önemlidir. İl ve civarında irili ufaklı çok sayıda barit yatak ve zuhurları yer almaktadır. Bunlardan en önemlileri yüzde 97 BaSO4 tenör ve 74 bin 700 ton görünür, muhtemel rezervli Önsen-Bozağalık ile yüzde 98.55 BaSO4 tenör ve 462 bin ton görünür, mümkün rezerve sahip Türkoğlu-Şekeroba barit yataklarıdır. İlde ayrıca tuğla-kiremit sanayi hammaddeleri de araştırılmış ve Türkoğlu-Kıllık ve Pazarcık sahalarında iyi kaliteli 59 milyon ton muhtemel rezerv belirlenmiştir.
DEMİR MADENİ DE VAR
İlde metalik madenler olarak demir, manganez ve krom yatak ve zuhurları bulunmaktadır. Elbistan, Ekinözü ve Göksun ilçelerinde demir oluşumlarına rastlanmaktadır ancak bunlar genellikle küçük boyutlu zuhurlardır. Bunlardan Elbistan ilçesindeki Ericek-Çardak demir zuhurlarında yüzde 45.63 Fe tenörlü 117.905 ton görünür, muhtemel, Ekinözü-Çakçak Dere zuhurunda ise yüzde 40 Fe tenörlü 1 milyon 200 bin ton mümkün rezerv tespit edilmiştir. Ancak SiO2 tenörünün yüksek olması nedeniyle ekonomik değildir. Pazarcık ilçesinde ofiyolitlere bağlı çok sayıda manganez zuhuru tespit edilmiş olmasına karşın ekonomik değerleri yoktur. Sadece Pazarcık-Zombo sahasındaki manganez zuhurunda yüzde 38 Mn içerikli 2 bin ton rezerv bulunmaktadır. Pazarcık ilçesinde ayrıca ofiyolitlerin peridotit türü kayaları içerisinde hemen hepsi küçük boyutlu krom zuhurlarının varlığı da belirlenmiş olup, en büyükleri birkaç bin tonla sınırlı potansiyele sahiptir. Krom zuhurlarının bir kısmı geçmiş yıllarda işletilmiştir.
İLÇELERDE BÜYÜK REZERVLER MEVCUT
Bunların dışında Merkez, Göksun ve Afşin ilçelerinde de küçük boyutlu kurşun- çinko zuhurları yer almaktadır. Kahramanmaraş ilinde MTA tarafından, MTA projesi ve ücretli iş olarak sondajların tamamı Süleymanlı Jeotermal Alanında gerçekleştirilmiş olup, 1985 yılında bu yana 6 adet sondaj çalışması yapılmıştır. Bu çalışmalarla toplam 2510 m derinliğe ulaşılmıştır. Bu sondajların sonuncusu 2007 yılında MTA Genel Müdürlüğü tarafından ücretli olarak açılmıştır. Bu sondaj çalışmaları ile ortalama 44°C de toplam 175 lt/sn jeotermal akışkan görünür hale getirilmiştir. Yapılan çalışmalarla ülke potansiyeline 8,61 MW termal güce sahip jeotermal enerji kazandırılmıştır. Bölgede sondajlar yapılmadan önce üç farklı sıcak su kaynağı varken, yapılan sondajlardan sonra bu kaynaklardan ikisi kurumuş ve sadece dere içerisindeki kaplıcayı besleyen dere kaynağı kalmıştır. Alanda yapılan jeolojik ve jeofizik etütler sonucu belirlenen lokasyonlarda sondajlı çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Genel Müdürlüğümüzün bölgede geçmiş yıllarda kömür aramalarına yönelik çok sayıda çalışmaları olmuştur. 1995-1997 yıllarında Afşin-Elbistan’da EUAŞ’a ait ruhsat sahalarında rezerv geliştirme amaçlı çalışmalar yürüten Genel Müdürlüğümüz, 2007 yılında da MTA adına ruhsatlı sahalarda ise kömür arama çalışmalarına başlamış olup, bu çalışmalar halen devam etmektedir. Afşin-Elbistan civarındaki zengin linyit potansiyeli, il sanayisinde önemli rol oynayan Afşin-Elbistan Termik santralinin linyit ihtiyacını karşılamaktadır”
HANGİ MADEN NE KADAR?
ASBEST ( Asb )
Afşin-Malavız zuhuru
Tenör: yüzde 1 asbest, lif uzunlukları 1-2 mm
Rezerv: Zuhur
BARİT ( Ba )
Kahramanmaraş ili ve civarında irili ufaklı birçok barit yatağı vardır. Bunlardan önemli olanları aşağıda verilmiştir:
Önsen- Bozağalık sahası
Tenör: yüzde 97 BaSO4
Rezerv: 41 bin 344 ton görünür
Türkoğlu-Şekeroba sahası
Tenör: 98.55 yüzde BaSO4
Rezerv: 172 bin ton görünür, 290 bin ton mümkün rezerv.
DEMİR ( Fe )
Ekinözü-Çakçak Dere Sahası
Tenör: yüzde 40 Fe
Rezerv: 1 milyon 200 bin ton mümkün rezerv. Sahada üretim yoktur.
Elbistan-Ericek-Çardak zuhurları
Tenör: yüzde 46.53 Fe
Rezerv: 117 bin 905 ton görünür muhtemel rezerv.
FOSFAT ( P )
Pazarcık-Milyanlı zuhuru
Tenör: yüzde 0.8-19 P2O5
Rezerv: -
KİREÇTAŞI ( Kçt )
Elbistan (Mırmırın Dere) Sahası
Tenör: yüzde 97-98 CaCO3, % 0.1 SiO2
, yüzde 0.50 MgO
Rezerv: 53 milyon 584 bin 231 ton görünür+muhtemel rezerv. Yatak termik santralde
hammadde olarak kullanılmaktadır.
Elbistan (Tepekuzu Sektörü)
Tenör: yüzde 98 CaCO3
, yüzde 0.10 SiO2
, yüzde 0.50 MgO
Rezerv: 49 milyon 421 bin 077 ton görünür muhtemel rezerv.
KROM ( Cr )
Pazarcık-Bolukçam Tepe Sahası
Tenör: Masif, benekli
Rezerv: Geçmiş yıllarda 30 bin ton cevher üretilmiştir.
Pazarcık-Hacıbebekli Sahası
Tenör: Adese tekelinde
Rezerv: Yatak geçmiş yıllarda itletilmiş olup halen 24 bin ton mümkün rezervi vardır.
Pazarcık-Battalgazi Sahaları
Tenör: yüzde 38-50 Cr2O3
Rezerv: Geçmit yıllarda 13 bin 929 ton cevher üretilmiştir. Halen yataklarda toplam 57 bin 920 ton mümkün rezerv vardır.
Pazarcık -Balıkalan Sahası
Tenör: -
Rezerv: Geçmit yıllarda 30bin ton cevher üretilmiştir.
Pazarcık -Dağdelen Sahası
Tenör: yüzde 46 Cr2O3
Rezerv: 2 bin 500 ton mümkün rezerv.
KURŞUN-ÇİNKO ( Pb-Zn )
Afşin-Tulavsun zuhuru
Tenör: -
Rezerv: Zuhur
Merkez-Dadağlı zuhuru
Tenör: galen ve kalsit
Rezerv: Zuhur
Göksün-Saraycık zuhuru
Tenör: yüzde 1-4 Cu, yüzde 9 Pb
Rezerv: Zuhur
MANGANEZ ( Mn )
Pazarcık-Zombo sahası
Tenör: yüzde 38.04 Mn
Rezerv: 2 bin ton toplam rezerv.
TUĞLA-KİREMİT ( TğKi )
Türkoğlu-Pazarcık ve Kıllı Köyü Sahaları
Kalite: İyi
Rezerv: 59 milyon ton muhtemel rezerv.
Haber: Mustafa Kılınç
