Geçmiş yıllarda büyük bir lüks olarak görülen fakat yakın zamanda hem binaların yüksek katlı olması hem de insanların daha tembel hale gelmesiyle sayısı her geçen gün artan asansörler, yasalar doğrultusunda binaların olmazsa olmazı oluyor. Öyle ki Yapı Kayıt Belgesi alırken 7 ya da 10’dan fazla katlı binalarda çift asansör bulunması zorunlu. Asansörün kullanılması sırasında can ve mal güvenliğini tehdit edecek bir olayla karşılaşmamak için periyodik bakım yapılması hayati önem taşıyor. Asansör bakımlarının aylık olarak yapılması zorunlu olurken, asansör bakımı, yıllık kontroller, servis hizmetinin denetim, garanti ve satış sonrası hizmetleri daha iyi izlemek için periyodik kontrolleri düzenli olarak yapması gerekiyor. 10 binden fazla asansörün bulunduğu Kahramanmaraş’ta, asansör bakımlarının nasıl yapılması gerektiğini ve asansör facialarının önüne nasıl geçileceğini Ede Asansör Yönetim Kurulu Başkanı Halil İbrahim Yılmaz’a sorduk.

Asansör bakımı noktasında yapılması gerekenleri anlatan Ede Asansör Yönetim Kurulu Başkanı Halil İbrahim Yılmaz, şu şekilde konuştu;

“KAHRAMANMARAŞ’TA GÜZEL BİR YER EDİNDİK”

“2014 yılında iş yerimizi açarak Kahramanmaraş’ta faaliyetlere başladık. Bugüne kadar hem şirket hem personel hem de yaptığımız işlerle vatandaşlarımızın zihninde güzel bir yer edindik. Bunlardaki en büyük etkenler halkımız her anlamda bilgilendirmemiz. Yani asansörlerin kullanımındaki yeşil, kırmızı, mavi ve sarı etiket olarak devletimizin belirlediği standartlardaki etiket çeşitlerimizle kullanıcılara, apartman sakinlerine, yöneticilere birebir ya da toplu olarak önemli bilgilendirme çalışmaları yaptık. İnsanlarımız artık asansörün önemini, kullanım şeklini yüzde yüz demeyelim de yüz üzerinden 75-80 oranında üzerine düşen vazifenin ne olduğunu biliyorlar.

“ASANSÖRLER ARTIK İHTİYAÇ HALİNE GELDİ”

Kahramanmaraş’ta 10 bine yakın asansör mevcut. Haliyle şehir, kentleşmeye, binalaşmaya hızla devam ettiğinden ve insanlarımızın da artık obeziteyle savaş değil de teslim olmasından dolayı sayısı hızla artıyor. Asansörler artık ihtiyaç haline geldi, eskiden böyle değildi. Yeni çıkan yönetmeklikler de yine belirli daire sayısından sonra çift asansör yapılması gerekiyor. En son çıkan yönetmelikle de 81’e 20 dediğimiz güvenlik standartlarını yüksek olduğu asansör sistemine geçildi. Bunlarda yine binalarda minimum 10 kişilik ayarlanıyor, standartta ise 12 kişilik olarak belirleniyor. Asansörlerin artmasındaki en önemli faktör 7 ya da 10’dan fazla katı olan apartmanlarda çift asansör olması gerektiğinden kaynaklanıyor. Bir de daire arz ve talebinin yüksek olması. Kahramanmaraş’ta bina yapımı her geçen gün artıyor, haliyle her inşaatın en az bir asansörü var.

“ASANSÖRLERİN DENETİMİ GÜVENLİK SEVİYESİNİ ARTIRDI”

Asansörlerde TSE, CE ve İSO belgesine sahip yetkili firmalara aylık bakım yaptırmak zorunda vatandaşlarımız ya da kurumlar. Bu kanun olarak yapılmak zorunda ama kullanım açısından da yapılması gerekli olan bir durum. Tekrar akredite kuruluşu olan yani denetlemeci kuruluş olan firma tarafından yıllık muayenesinin yapılması gerekiyor asansörlerin. Şu anda bilgi verdiğimiz insanlara söylediğimiz zaman tabi ki yetkili kuruluşlar kimlerle anlaşırsa onlar da yıllık bakımlarını yapıyor. Bunun sonucunda asansörlere yeşil, sarı, mavi ya da kırmızı etiket veriliyor. Bir kuruluş yapmadan bunun önlemi alınamıyor mu? Tabi ki alınıyor ama şöyle bir durum oluşuyor. Biz yöneticiye bu asansörün şu parçasının değişmesi gerekiyor, bunda sıkıntı oluşur dediğimiz zaman biraz daha idare edin, ya da bu ay değil de önümüzdeki ay diyor. Şimdi insanları bazı şeylere zorluyorlar. En azından yıllık muayenesi olduğu zaman resmi kurumlar bizden bir tık daha resmi olduğu için onlara karşı gelemiyorlar. Bu nedenle Kahramanmaraş’taki asansörlerin yıllık denetleme işi güvenlik seviyesini artırdı.

“HALKIMIZIN DAHA BİLİNÇLİ OLMASI GEREKİYOR”

Tabi yıllık denetleme yapılıyor, burda hiçbir şey olmaz diye bir düşünce varsa bu da yanlıştır, aslında asansörde arıza ya da kaza olaylarının yüzde 90’ı kullanım hatasından kaynaklanıyor. Asansörün aylık bakımını yaptırmazsanız bu kullanıcı hatasıdır. Yapılması gereken işlemleri yaptırmazsan bu da kullanıcı hatasıdır. Asansörün örneğin içerisine yazıyoruz 5 kişiden fazla binemez diyoruz, siz 8 kişi binerseniz bu kullanım hatasından kaynaklanan bir durumdur. Biz binalarda iki kişiye eğitim veriyoruz. Asansörde acil durumlarda ne yapmalı her şeyi anlatıyoruz. Asansörde kalan kişiler nasıl kurtarılır hepsini öğretiyoruz. Bunun yanında eğitim verdiğimiz kişi örneğin bir ay sonra binadan taşınıyor, başka muhatap bulamadığımızda sıkıntı yaşıyoruz. Apartmanlarda en az bir kişi denetlemeci arkadaşlara eşlik etmeli, biz bunu istiyoruz ama maalesef ki binalarda sadece bir yönetici buluyoruz. Diğer şekilde eğitim verecek çok insan bulamıyoruz. Bu noktada halkımızın daha bilinçli olması gerekiyor.

KIRMIZI, SARI, MAVİ VE YEŞİL ETİKET NE DEMEKTİR?

Asansörlerde kırmızı etiket güvensiz demektir. Yani can ve mal güvenliği açısından sakıncalıdır. Bunun düzeltme süresi iki aydır, iki ay içerisinde düzeltilmesi gerekiyor. Bunun bir üstü sarı etikettir, bu da mal ve can güvenliği açısından sakıncası var demektir. Düzeltme süresi ise 4 aydır. Akabinde mavi etiket vardır, bunun düzeltme süresi de 1 yıldır. Mavi etiket, asansörün güvenlik açısından sakıncasının olmadığı, binanın yapısal konumundan dolayı sıkıntılı olduğu için yani makine dairesindeki yükseklik ölçümü, kuyudaki derinlik ölçümü gibi faktörler mavi etikettir. Asansörün mal ve can güvenliği açısından sakıncalı olmadığını belirten bir durumdur. Bunun yapım süresi de yine bir yıldır. Yeşil etikette asansörün mal ve can güvenliği açısından uygun olduğunu belirtir. Asansör her şeyiyle kullanıma uygundur. Devletimiz şöyle bir yönetmelik çıkarmıştı, artık binaların yapı kullanım izninde yeşil etiket şartı vardı. Bu bizim piyasaya arz edilecek asansörlerin güvenliğini yüzde yüze çıkarttı. Çünkü önce asansör yapılıyordu, çalıştığı an çalıştı ım, çalıştı ama iki yıl sonra asansör denetlemesi isteniyordu bu sefer adam müteahhitle 20 bin liraya anlaşıyordu 40 bin liralık asansörü, iki yıl sonra makine mühendisleri denetlemeye girdiğinde ayda 25 bin TL masraf çıkıyor. Orada oturan insanlar da bu sefer ikinci kez asansöre para vermiş olacak. Yapı kullanım izninde yeşil etiket şartı olduğu için artık insanlar tüm standartları kapsayan şekilde asansör yapmak zorunda kaldı. Bu bizim açımızdan da, piyasa denetimi dengesi açısından da iyi oldu. Vatandaşımız için de güvenlik noktasında iyi oldu.

“ARTAN ASANSÖR KAZALARI GÜNDEME GETİRDİ”

Artan asansör kazaları bu etiketleri daha çok gündeme getirdi. Güvenlik maddelerinin her birinde can kaybı yaşandığı için bu şekilde kriterler getirildi. Asansörlerde bakım yapılsa bile herkesin uymak zorunda olduğu bir güvenlik sistemi vardır. Yeşil etiket alınmışsa bina sakini de, yönetici de, asansör firması da yapması gerekeni yapmıştır. Burada denetlemeci kuruluş da yapması gerekeni yapmıştır. Bu durumda yeşil etiket olsa da kazanın nedeni araştırılır. Kullanıcı hatası mı, yeşil etiketten sonra bakım hatası mı yoksa doğal afet yani elektrikten kaynaklanan bir durum mu buna bakılır. O zaman bu da bilirkişi raporunda belli olur.

“KAHRAMANMARAŞ’TA DENETİM ÇOK SIK”

Kırmızı etiketli asansörün kesinlikle kullanılmaması gerekir. Bakımcı firma aylık periyodik bakımda asansörün durumunu yöneticiye ya da sorumluya bildirmek zorundadır. Yeşil etiketin süresi dolmuştur ya da dolmak üzeredir, lütfen başvurunuzu yapınız demelidir. Yazısal ya da sözel olarak bildirmek zorundadır. Bildirmediğini var sayalım, bunu yöneticinin takip etmesi gerekmektedir. Şuan da Kahramanmaraş’ta Makine Mühendisleri Odası’nın denetimleri çok sık, o yüzden diğer illere göre yeşil etiketli asansör sayımız çok daha fazla diğer illere göre. Bizim Kahramanmaraş’ta gerçekten asansör bazında çoğu illerden iyi durumdayız.

“7 GÜN 24 SAAT TEKNİK SERVİSİMİZ VAR”

Ede Asansör olarak 7 gün 24 saat teknik servisimiz var ve mevcut bakımını yaptığımız binalarda asansörün zaten içerisinde birisi kaldığı zaman binada eğitim verdiğimiz iki kişi, bizim doğrultumuzda ne yapmaları biliyorlar ama kafaları takıldığında ya da uzak bir yerdeysek bütün müdahaleleri yapabilir. Örneğin ben Binevler’deyim, Doğukent’e güvenli bir şekilde gitmem en az 20 dakika sürer, bu süreçte eğitim verdiğimiz insan o binadaysa oradan çıkartır zaten. Aksi durumda bizim ekibimiz arızanın önceliğine göre örnek veriyorum bir hastanede arıza varsa hastanenin arızası normal bir binaya göre bir tık daha önemlidir. Öncelik hastanenindir, acil durumlara göre taleplere müdahale ederiz. 7 gün 24 saat asansör konusunda Ede Asansör olarak hizmet veriyoruz.

“ÇOCUKLAR VE EVCİL HAYVANLARA DİKKAT EDİLMELİ”

Müşterilerimize çocuklarına asansöre yalnız binmemesi noktasında uyarılarda bulunmalarını ve evcil hayvanlarını kucaklarına alarak binmelerini tavsiye ediyoruz. Günümüzdeki en kötü asansör kazalarının en önemli iki sebebi bunlardır. En çok karşılaştığımız asansör kazaları, asansörün içerisine su dökülmesi veya binaların merdivenlerinin yıkanıp, asansör devrelerinin devre dışı bırakılması. Çünkü asansör kuyusuna su gittiği zaman açık kapılar bile sudan dolayı temas ettiği için kapalı olarak görülüyor ve asansör hareket ediyor. Bunun yanı sıra çocukların asansörleri bilinçsiz kullanması çok riskli. Asansörü bir daire odası olarak görmesidir çocukların. Çocuklara velilerin asansörlerin tehlikeli olduğunu öğretmesi gerekiyor. Oralardaki uyarı levhalarına da uyulması önemli. Asansörler araçlardan daha tehlikelidir, o yüzden aylık ve yıllık periyodik muayenesinin kesinlikle yapılması gerekmektedir. Bu bizim için de insanlar için de önemli.”

(Haber: Ahmet Güneçıkan)

Editör: Mahmut Beyaz