Geçmişten günümüze kadar süregelen ağaç tornacılığı, hünerli ustalar sayesinde devam ettirilmekte. Özellikle 1900’lü yıllarda ülkede popüler bir meslek olan ağaç tornacılığı, günümüze hala yaşatılmaya çalışılıyor. El emeği isteyen, yapımı uzun, zorlu bir süreç ve sabır gerektiren meslekler giderek kayboluyor. Günümüz de bu işle uğraşan ustalar ise mesleğin artık eskidiğini, teknolojiyle birlikte bittiğini öne sürdüler.
“MESLEK SADECE KARIN DOYURUYOR”
20 yıldır bu mesleği yaptığını söyleyen Ömer Selaldı, “Artık eskisi gibi bu işi yapan çok kimse kalmadı. Memleketimizde bu işi yapan iki üç tane yaşlı amcalar kaldı ama artık onlarda son demlerini yaşıyor. Ben bu dükkânı açalı 10 yıl oldu mesela ben ne bir ev ne de başka bir şey alabildim. Ancak karın doyuyor aldığımız para. Şuan biz internet çağındayız. Artık eskisi gibi değil. İnsan bir tuşla istediğini aldırabiliyor. Bir de teknolojinin gelişmesiyle birlikte işler artık çok durgunlaştı. Yani pek yapan kimse de kalmadı artık bu işi. Malum bizlerde başka mesleğimiz olmadığı için bununla uğraşıyoruz. Ekmek parası olunca. Zaten çırakta bulamıyoruz. Biz önceden koşarak gelirdik bu işte çalışmak için ama şuan meslekte çalıştıracak çırak bile bulamıyoruz. Yani yapacak bir şey yok. Umarım işlerimiz biran önce düzelir” ifadelerini kullandı.
“ÖLÜP GİDECEKLER, BAŞKA YOLU YOK”
Bu tür emek isteyen mesleklerin kaybolmasının en önemli nedeninin çırak bulunamaması olduğunu belirten Cuma Akkeçeci, “Bu mesleklerin kaybolmalarına en büyük neden çırak bulunamaması çünkü mesleğin geleceği yok! Herkes çocuğu bu meslekten ekmek kazanamaz diye düşünüyor. Bazen belki tatillerde çocuk boş gezmesin diye çırak bulunabiliyor ama meslekte usta olsun diye değil tatili değerlendirme amacıyla... Ben eskiden evimden işyerine köşe bucak saklanarak gidiyordum. Çünkü birçok komşu, çocuğunu bana çırak vermek için üsteliyordu ben de onlara yok dememek için saklanarak gidip geliyordum. Şimdi ise ben çırak arıyorum ama kimse çocuğunu çırak vermiyor. Bu mesleklerin kaybolmaması için hiçbir şey yapamazsınız. Bu bir süreç. Herkes nasıl doğup, büyüyüp, yaşlanıp ölüyorsa bu meslekler de çağın içerisinde süreçlerini tamamlayıp, ölüp gidecekler, başka yolu yok” dedi.
“HIZLI DEĞİŞİME AYAK UYDURAMAMASI DA ÖNEMLİ”
Mesleklerin kaybolmasındaki başlıca nedenin sadece çırak bulamamak olmadığını dile getiren Bilal Geçgil ise, “Geleneksel el sanatlarından ahşap tornacılığı, oymacılığı, boyaması, yakma tekniği ve taş işlemeciliği üzerine çalışıyorum. Amacım unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarını elimden geldiğince ayağa kaldırmak. Çırak yetişmemesi mesleklerin kaybolmasındaki başlıca sebeplerden biri gibi gözükse de bence asıl sorunlardan biri de günümüzün hızlı değişen şehir ve tüketim kültürüne zanaatkarların ayak uyduramaması. Bence bu sanatlar unutulmamalı ve herkes öğrenmeli” açıklamalarında bulundu.
(Haber: Hakan Aydın)
