Her anne babanın büyük amaçlarından biri ve gurur duyacağı bir nesil olarak çocuğunu karakterli, değer yargılarına sahip ve başarılı bir çocuk yetiştirmektir.
Peki, karakter sahibi başarılı bir çocuk yetiştirmek için ne yapmalı? Yapacaklardan evvel neleri bilmeli?
Karakter edinmenin, kalıcı başarının anne-baba için ne anlama geldiği oldukça önemlidir. Burada dikkat edilmesi gerekli husus; başarı tanımının herkes için farklı olduğu gerçeğinin kabullenilmesidir. Başarı, kimisi için iyi bir iş, kimisi için iyi notlar, kimisi için garantilenmiş bir gelecek, kimisi için yeteneklerinin farkında lığını yakalamış bireyin bunu sanata dönüştürmüş hali, kimisi için erdemli - iyi bir insan olmak, kimisi içinse vb… Bahse konu tanımların tamamı doğru olabilir. Yalnız önemli olan husus, anne-babanın, çocuk yetiştirirken başarıyı yalnızca bir alana indirgememesidir.
Çocuğun geleceğine odaklanmak ve bu amaçla akademik başarısına öncelik tanımak elbette her ebeveyn için önem arz etmektedir. Ancak bunun yanında çocuğun sosyal bir kişiliğe sahip olması ve kendisiyle barışık bir hayat sürmesi adına çocuk; spor, kültür -sanat, ahlaki değerler, kendi farkında lığını keşfederek duyarlı bir yaşam, empati yeteneği ve vatanına – milletine özverili bir birey olmak gibi daha bir çok benzeri alanda teşvik edilmeli ve bu alanlarda sağlam adımlarla ilerlemesi yolunda kendisine rehber olunmalıdır.
Başarılı ve erdemli bir çocuğun yetiştirilmesinin temelinde, ebeveynlerin çocuğu bu değerler ışığında madden – manen donanımlı kılacak eğitim olanaklarını sağlaması, çocuğun kendi yetenek ve isteklerini keşfetmesini sağlamak için kendisine rehber olunması ve bu yolda bilişsel düzeyini üst düzeye çıkarılmasının sağlanması, özgüven sahibi olmasını sağlamak, gayretli, çalışma odaklı merak duygusunun gün yüzüne çıkarılması, sabırlı ve hedefine ulaşmak için doğru becerilerini kazanma yeteneği yatar. Bahse konu araçları, çocuğa kazandırmak da en başta anne-babanın görevidir.
Başarılı Çocuk Nasıl Olur?
Başarılı çocuk; kendini tanıyan, ifade eden, özgüveni yüksek, değer yargılarına sahip ve bunların hayatında yer edinmesine olanak sağlayan çocuktur. Her çocuk yaratılışı gereği öğrenmeye hevesli ve meraklıdır. Bundan dolayı konuşmaya başlar başlamaz ilk işi; soyut – somut kavramları arasında sıklıkla sorular sorar. Anlamaya çalışır. Sürekli öğrenme odaklı olduğundan dolayı tekrarlar görülür. Varlığını sürdürdüğü dünyayı keşfetmek, aile bireyleri ve çevresindeki diğer insanları tanımak için sürekli gözlem ve soru halindedir. Sürekli bir iletişim – etkileşim arzusu vardır. Kendi karakterini oluştururken, ilgi alanlarını bulmak için sürekli yeni beceriler geliştirir ve ilgi duyduğu alanlarda başarıya ulaşmak için kendine hedefler koyup bu hedeflere ulaşma bilinciyle, kararlılık, gayret ve çalışmalar ortaya koyar. Sabırlıdır. Pes etmek henüz hayatında yer edinmemiştir. Sürekli tekrarlardan yeni bir şeyler öğrenir, başarıya ulaşmak için farklı yollar dener ve sonunda ebeveynler tarafından bir sınırlamada bulunulmamışsa başarıya ulaşır.
Başarılı çocuk yetiştirmenin bir diğer önemli faktörü, çocuğa karşılaşacağı olağan durumlar karşısında, alternatif düşünme becerisinin kazandırılması veya çocuğun bu üretkenliğe ulaşmış olmasının sağlanması, problemleri çözme becerisinin kazandırılmış veya kazanılmış olmasıdır. Çocuk, hayatında belirlemiş olduğu hedefler doğrultusunda her zaman sorunsuz bir şekilde ilerlemeyecektir. Hayatın olağan akışına zıt bir durumdur. Bu sebeple çocuğunuzun, karşısına çıkacak zorlukları aşacak, sorunları çözecek muhakeme yeteneğinin gelişmiş olması gerekmektedir. Yaşadığı çevre ve hayatı birlikte sürdürdüğü bireylere karşı duyarlı, empati yeteneğine sahip ve ahlaki değerleri edinmiş, bu becerilerini aktif hayatında sürekli kullanan çocuk, başarı basamaklarını siz istemeseniz de kolaylıkla çıkacak ve neticede vardığı noktada sabit kalmasını başaracaktır.
Başarılı Çocuğun Sırrı
Ebeveynlerin, sağlıklı ve kendine güvenen, potansiyelinin farkında ve bunu başarıya dönüştürebilecek gayreti sarf edecek bir çocuk yetiştirmek için, her şeyden evvel; bebek – çocuk gelişimi ile ilgili bilgi sahibi olmaları gerekir. Bunun sonucunda da, doğru dönemlerde çocuklarına doğru uyaranları sağlayarak gelişimini desteklerler. Büyürken anne – baba tarafından verilmiş ve verilen bu doğru uyaranları alan çocuk, kapasitesi doğrultusunda birçok beceri ve yeteneği en iyi şekilde kazanmış olacaktır. Bu durumun sonucu olarak çocuk, başarılı bir birey olma yolunda sağlam bir adım daha atmış olacaktır.
Bütün bunları hedeflemiş ve bu doğrultuda adımlar atıyorken unutulmaması gereken önemli bir hususta; başarılı çocuk yetiştirmeye çalışırken, çocuğun mutluluğunu göz ardı etmemektir. Çocuğu iyi tanımak ve yeteneklerinin farkında olmak elbette bu durumla baş etme anlamında ebeveynlere önemli avantaj sağlayacaktır. Aksi durumda, anne-babanın kendi kafalarında ki başarı tanımına takılı kalarak, çocuğu yeteneği olmayan bir alanda başarılı olmaya zorladıklarında, çocuk ne başarılı olacak, ne de mutlu olacaktır. Diğer taraftan yetenekleri doğrultusunda yönlendirilen çocuk, hem başarıyı, hem de mutluluğu elde etmiş ve bunu hayatı boyunca büyük olasılıkla yaşar olacaktır.
Neler Yapılabilir?
Başarıya ulaşmak için çocuğun kendine güvenen ve kendine yetebilen bir birey olması oldukça önemlidir. Çocuğun özgüven sahibi olması ve yeteneklerinin farkında bir birey olarak bu kazanımları elde etmesi içinde, anne – babanın, çocuğun yapabileceği şeyleri kendi başına yapmasına,sorunlarını kendisine yol gösterici olarak küçük desteklerle kendi başına çözmesine olanak sağlamalı – çocuk, bağımsız ve özgür olmak istediğinde, anne – baba tarafından kendisine sağlıklı bir alan sağlanarak buna izin verilmesi dikkat edilmesi gereken önemli hususlardandır. Hata yapmasına izin vermek, başarılı bir çocuk yetiştirebilme adına oldukça önemlidir. Çocuğun hata yapmasına izin vererek, kendi kendine öğrenmesine, hatalarından ders çıkarmasına ve bir sonraki seferde hata yapılan şeyi çok daha iyi yapmasına fırsat verilmiş olunur. Aynı zamanda farklı düşünme becerileri kazanarak, bu düşüncelerini eyleme dönüştürmesi farklı beceri ve yeteneklerinin farkına varmasını ve kazanımlar elde ederek bunları davranışa dönüştürmesini sağlayacaktır. Sonuç olarak; çocuk, kendi kendine öğrenmeyi, kendi yolunu bulmayı ve kendine yetebilmeyi öğrenir. Bu sayede, ebeveynlere olan bağımlılık bir nebze de olsa azalmış olacak ve zamanla kendi kendine yetebilen bir birey olarak karakter edinecektir.
Çocuğun, evde küçükte olsa bir takım sorumluluklarının olması, ev düzeni, dikkat edilmesi gereken durumlar ile ilgili küçük görevlerinin olması da, çocuğun kendi hayatı ile ilgili ileride sorumlulukları olacağını göstermesi açısından önemlidir. Çocuğun, ileride üstleneceği çok daha büyük sorumlulukların provasını yapmış ve bu anlamda kazanımlar elde etmiş olur.
Başarılı çocuk yetiştirmek için, tüm bunların yanında çocuğa sevgi ve huzur dolu bir aile ortamı sağlamak en temel ve en önemli koşuldur. Çocuk, ailesi tarafından her koşulda, her ne olursa olsun, kendisinin olduğu gibi sevildiğini bilerek, önemli biri olduğunu hissederek büyütüldüğünde, kendine saygısı ve inancı yüksek bir birey olur ve başarıya ulaşması çok daha kolay olur.
Bir Çin Atasözü:" Bütün dünyada bir tek güzel çocuk vardır. Bütün anneler de ona sahiptir."
Hz. Ali'nin de çocuklarla ilgili şöyle bir lafı vardır: "Çocuklarla 7 yaşına kadar çocuklaşın, oynayın. 7–15 yaş arasında çocuklarınızla arkadaş olun. 15 yaşından sonrada çocuklarınızla istişare edin." Bu Peygamber ahlakıdır. Hz. Ali bu yöntemi Hz. Peygamber'den öğrenmiştir.
Çocuklarınızı yaşayacakları zamana göre yetiştirin.
