Kahramanmaraşlı müzik adamı, araştırmacı ve Bağlama Üstadı Mehmet Bağlar, hiç kimsede olmayan özel ve çok önemli arşivinden derlediği bilgilerle, Kahramanmaraş Belediye Bandosu’nun kuruluş öyküsünün devamını kaleme alarak gazetemizle paylaştı.

Mehmet Bağlar, Kahramanmaraş’ın tarihini, kültürünü, değerlerini, insanlarını ve bugüne kadar gelmiş geçmiş sanatçılarını anlatan arşivini sadece Manşet Gazetesi ile paylaştı. Bağlar, Arşivinde 7’den 70’e Maraş ile ilgili bilgiler olduğunu söyleyerek, bu özel arşivini sadece bizimle paylaştı. Kahramanmaraş’ın tarihi dokusunu ve kültürünü ele aldığımız bu özel arşivde, şehrin geçmişten bu güne gelen ozanlarını, bestekârlarını ve sanatçılarını ele alıp bu özel kişilikleri tek tek sayfa sütunlarımıza taşımaya devam ediyoruz. Her hafta Pazartesi günü gazetemizde siz değerli okuyucularımız için yazılar yazan ve arşivinde ki tarih kokan notları bizimle paylaşan Bağlar, bu hafta ise

Osmanlı döneminde padişah Sultan Abdülmecid tarafından kurulan Müsika-i Hümayün’ün sonra Türkiye’de kurulan en eski 2’nci bando olan Kahramanmaraş Belediye Bandosu’nun kuruluş öyküsünün devamını yazdı.

Volkan Müzik Galerisi Yöneticisi, araştırmacı ve bağlama üstadı Mehmet Bağlar ’ın kaleminden Kahramanmaraş Belediye Bandosu’nun kuruluş öyküsünün devamı;


 

1928-1952 yılları arası Belediye Bandosunun ilk resmi şefi olan Borazan Şevket lakaplı, Şevket Tanış, 1952 yılından sonra yaşlanır ve bando şefliğini trompet çalan Mehmet Zıba’ya devreder. 1952-1956 yıllar arası Bandonun şefliğini yapan Mehmet Zıba, 1956 yılında bando şefliğini yapan trompet çalan Durdu Soniş’e bırakır ve bandodan ayrılır. 1956-1976 yılları arasında bandonun şefliğine yapan Durdu Soniş,1976 yılında bando şefliğini, Alaaddin Sözer’e bırakır.

1935-1968 ARASI BANDOYA YENİ KATILAN İSİMLER
1: Hikmet Tanış: Trompet, (Bando Şefi, Borazan Şevket’in kardeşi)
2: Ömer Erzengin: Klarnet
3: Mehmet Açıksarı: Tronbon- (Boşnak Hanifi’nin oğlu lakaplı)
4: Durdu Soniş: Trompet (1956-1976 yılları arasında bando şefliği yaptı)
5: Mevlüt Tuzman: Klarnet
6: Bekir Sıtkı Nazlı: Klarnet
7: Ahmet Can: Alto Saksafon- (Tahmaz Ahmet lakaplı)
8: Alaaddin Sözer: Trompet-(Trikocu Alaaddin lakaplı), (1976-1986 yılları arası bando şefi)
9: Remzi Altun: Klarnet
10: Remzi Edikli: Klarnet- (Fırıncı Remzi)
11: Celal Öztütün: trompet (1986-1989 yılları arası bando şefliği yaptı)
12: İsmail Mencütekin: Davul ve zil
13: Ali Osman Kocatürk: Trompet
1968-1981 YILLARI ARASINDA BANDOYA KATILAN YENİ İSİMLER
1: Mahmut Andavar: Tranpetçi- zil (Didi Mahmut lakaplı)
2: Şemsettin Kızılaslan: Alto saksafon
3: Ejder Mencütekin Tranpetçi-zil
4: Mehmet Bağlar: (Sib) Tenor (1989-2006 yılları arasında bando şefliği yaptı)
5: İsmail Nazlı: Davulcu- zil
6: Mehmet Kelek: Trombon
7: Şakir Pak: Klarnet ve tenor saksafon
8: Ömer Geçimoğlu: Alto saksafon, zil, trampet
9: Metin Can: Alto ve bariton saksafon
1976-1986 yılları arasında bando şefliği yapan Alaaddin Sözer, emekli olup bando şefliğini trompet çalan Celal Öztütün’e bıraktı.

1980-12 Eylül İHTİLAL DÖNEMİNDE BELEDİYE BAŞKANI AHMET UNCU
1980-12 Eylül ihtilali olduktan sonra askeri hükümet başa geçti ve Belediye Başkanlığı’na vekâleten Binbaşı Atilla Canayaz atandı. Kısa bir süre sonra o zamanlar DSİ Bölge Müdürü olan İsa Kalkan Belediye Başkanı oldu. 3 yıl başkanlık yapan İsa Kalkan, 1928-1980 yılları arasında bandoda kadrosuz çalışan ve serbest mesleklerine devam eden bandocular 15 günlük yarım maaş alırlardı. 1980 yılında İsa Kalkan bu 15 günlük yarım maaş sistemini kaldırıp tüm bandocuları 30 günlük maaşlı ve tam kadrolu yaptı. Başkan İsa Kalkan’ın bu iyilik ve jesti bandocular için büyük avantaj oldu. Bu arada bazı bandocuların esnaflık mesleği iyi olduklarından dolayı bandodan tamamen ayrılıp, serbest mesleklerine devam ettiler.

HALAY ÇALGISI (BANDO)
1940-1980 yılları arasında Maraş Halk dilinde bando ekibinden düğünlere giden ekibe halay çalgısı, Alay Çalgısı, bir de Aley Çalgısı denilirdi. Düğünlere giden bandoculara Maraş’ın ileri gelen zenginleri 5-6-7 kişilik ekip getirtir, 3 gün-3 gece düğün yapardı. Tabii bu ekip o zamanlar çok pahalıydı. Herkes halay çalgısı getirtemezdi. O mahallede yâda çevrede falancanın düğününe halay çalgısı getirmiş derler, günler hatta haftalarca o düğün konuşulurdu. Zangır zangır halay çalgısı getir düğün yaptı derlerdi. Bu gelenek ta ki 1980 yılına kadar belediye başkanı İsa Kalkan’ın gelişine kadar sürdü. Bu geleneğin 1981 yılında bandonun tam kadro 30 gün mesai yapmış olmasıyla kalkmış oldu.

İSA KALKAN’IN TAYİNİNİN ANKARA’YA ÇIKMASI
1980-1983 yılları arasında belediye başkanlığı yapan İsa Kalkan, tayininin Ankara’ya İmar ve İskân Bakanlığı’na Bakanlığı’na Müsteşar olarak atanması nedeniyle yerine köy hizmetleri müdürü Emin Yalçın Kaya Belediye Başkanı oldu. 1983 yılında askeri hükümetin normal siyasi döneme geçmesiyle 1984 yılında seçimle Anavatan Partisinden Belediye Başkanlığı’na adaylığını koyan Hacı Ali Özal Belediye Başkanı oldu. Yeni başkan Özal, bandoya ihtiyaç olan yeni enstrümanlar aldırdı. Bando elemanları son derece sevinip duygulandılar. Başkan Hacı Ali Özal’a bir buket çiçek yaptırıp sonsuz teşekkürlerini sunup kahvelerini içip başkanın makamından sevinçle ayrıldılar.

Derleyen: Emre Akkış