Kahramanmaraş kent merkezinin de dahil olduğu Türkoğlu ve Nurhak ilçelerinde diri fay hatları veya zonların olduğunun bilgisini veren Jeoloji Müdendisleri Odası, bu riskli bölgeler için biran önce çalışmalar yürütülmesi gerektiğine dikkat çekti.
Konu ile ilgili TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“6235 sayılı kanun ile kurulmuş kamu tüzel kişiliğine haiz bir meslek örgütü olup "kendi mesleki uzmanlık alanlarında kamu kurum ve kuruluşları ile iş birliği yapmak kamuyu ve toplumu bilgilendirmek ile buna ilişkin görüşlerini ilgililere bildirmek" görevleri arasında yer almaktadır. Bu kapsamda; 2020 yılı içinde Elazığ-Sivrice, Malatya-Doğanyol ve Pütürge, Van- Başkale, Bingöl-Yedisu, Manisa-Akhisar ile en son İzmir'de meydana gelen depremlerde; l68 vatandaşımız yaşamını yitirmiş, 3000'e yakın vatandaşlımla yaralanmış, 80 bine yakın konut, işyeri vb. bağımsız bina bölümü yıkılmış veya hasar görmüş, 20 milyar Türk lirasına yakın maddi kayıp oluşmuştur. Odamız depremler gibi kendi uzmanlık alanında yer alan konulara ilişkin görüşlerini hazırladığı çok sayıdaki rapor, görüş yazısı ve basın açıklamaları yolu ile kamuoyu paylaşmıştır. Yine Elazığ-Sivrice ile Van-Başkale depremlerinden sonra "Fay yasası" adı altında kavramsallaştırdığı yasal düzenleme değişikliklerine ilişkin görüşlerini TBMM'sinde gurubu bulunan tüm siyasi parti yöneticileri ile ilgi kurumlarla 26.02.2020 tarih ve 590/503 sayılı yazımız ekinde paylaşmıştır.
ÇOK SAYIDA DEPREM ÜRETEN FAY
Bilindiği gibi ülkemiz, Alp-Himalaya tektonik kuşağı içinde yer almakta olup, çok sayıda deprem üreten fay hattı ile parçalanmış durumdadır. Ülkemizde ki yerleşim birimlerin çoğunluğu, bu fay hatlarının üzerinde, yakınında veya etki alanında kurulmuş bulunmaktadır. Bu durumu göz önüne alan odarnız,2020 yıl içinde ülkemizde yaşanan depremler ve sonucunda meydana gelen can ve mal kayıplarını da dikkate alarak Odamız bünyesinde kendi alanında yetkin çok sayıdaki bilim insanında içinde yer aldığı "Deprem Danışma Kurulu" oluşturmuştur.
KAHRAMANMARAŞ’TA DİRİ FAY HATLARI BULUNUYOR
Odamız Deprem Danışma Kurulunun yaptığı toplantı ve değerlendirmeler sonucunda; "Ülkemiz deprem gerçeğinin topluma ve ilgililere doğru anlatılması, kentlerimiz için birer tehlike kaynağı olan fayların konumu ile hangi yerleşim birimlerini doğrudan etkilediğini de dikkate alarak, "içinden diri fay geçen" kentlerimizden başlamak üzere bilgilendirme raporlan hazırlayarak ilgili kurum ve kişilere bildirme" karan almıştır. Bu çerçevede düzenlenen "[Fay Üzerinde Yasayan Kentlerimiz: Kahramanmaraş Raporu' yazımız ekinde gönderilmektedir. Söz konusu rapordan da görüleceği üzere, Kahramanmaraş kent merkezi (Onikişubat ve Dulkadiroğlu) dahil Türkoğlu ve Nurhak ilçe merkezleri ile 40'a yakın eksi köy statüsünde bulunan mahallesi ile bazı baraj ve gölet gibi tesisler doğrudan diri fay hatları veya zonları üzerine oturmaktadır. Tarihsel dönemde çok sayıda yıkıcı depremle karşı karşıya kalan Kahramanmaraş ilimizin deprem zararlarından etkilenmesinin önlenmesi amacıyla bir dizi çalışmayı acilen başlatması gerektiği düşünülmektedir.
Bu kapsamda; Kahramanmaraş valiliği veya Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi tarafından kent ölçeğinde uluslararası uygulama örnekleri de baz alınarak Mikrobölgeleme çalışmalarının yapılması, mikrobölgeleme çalışması yapılmış yerleşim birimleri var ise bunların gözden geçirilmesi ve ihtiyaç halinde yenilenmesi, Mikrobölgeleme çalışmalar kapsamında diri fayların yerinin yerleşime uygunluk açısından hassas olarak uluslararası ölçütlere göre belirlenmesi, deprem üretme potansiyellerinin etüdü için üzerlerinde paleosismoloji çalışmalarının yapılması, paleosismoloji çalışması yapılan alanlarda ise herhangi bir tartışmaya sebebiyet vermemek adına düzenlenen raporların mümkünse bir heyetin incelemesine tabi tutulması, o Kahramanmaraş’ta da birçok yerleşim alanının zayıf mühendislik özelliklerine sahip zemin birimleri üzerine oturması, sıvılaşma veya yanal yayılmaya uygun alanlarının varlığı ile heyelan ve kaya düşmesi gibi olayından etkilenebileceği düşüncesi ile mikrobölgeleme çalışmalarında bu hususlarında irdelenmesi gerektiği, yukarıdaki çalışma sonuçlarından elde edilecek bilgiler ve diğer disiplinlerden (eofizik, jeodezi, inşaat, mimarlık, şehir plancıları vd.) edinilecek bilgiler ile diğer afet olasılıkları ışığında Deprem Master Planının hazırlanması, Deprem Master planı dikkate alınarak kentin gelişim ve yerleşim stratejilerinin yeniden belirlenmesi, gerekmektedir.
‘BUGÜNDEN GEREKLİ HAZIRLIK YAPILMALI’
Ayrıca; mikrobölgeleme çalışmaları kapsamında belirlenen diri fay hatlarının çevre düzeni planları dahil olmak üzere nazım ve uygulama imar planlarına işlenmesi, diri fay hatlarnın sakınım bandı içinde kalan yapıların kentsel dönüştüm ve yenileme kapsamına alınarak bu alanlarda yaşayan yurttaşlarımızın can ve mal güvenliklerinin sağlanması, fay sakınım bandı içindeki alanlar için yapı sınırlaması getirilmesi ile bu sorunların çözümüne vesile olacağını düşündüğümüz "Fay Yasasının" TBMM'inde acilen görüşülerek yasalaşması gerekmektedir. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası olarak deprem üretme potansiyeli yüksek olan çok sayıda fay hattı ve zonu üzerine yerleşmiş bulunan Kahramanmaraş'ın olası bir depremde büyük acılara sebebiyet verebilecek sonuçlarla karşılaşılmaması için bugünden gerekli hazırlık ve çalışmaların başlatılması gerektiği düşünülmektedir. Kamu yaran çerçevesinde yapılacak bu çalışmalara Odamız her türlü desteği vermeye hazırdır.”
Haber Merkezi
